Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

List of thumbnails

< >
121
121 (69)
122
122 (70)
123
123 (71)
124
124 (72)
125
125 (73)
126
126 (74)
127
127 (75)
128
128 (76)
129
129 (77)
130
130 (78)
< >
page |< < (133) of 389 > >|
185133PARS SECUNDA tota velocitate, vel vi obliqua compoſita eundem motum, vel
idem æquilibrium reſtituet, ac idem omnino erit, in effectuum
computatione conſiderare partes illas binas, &
alteram, vel u-
tramque impeditam, ac conſiderare priorem totam, aut velo-
citatem, aut vim, compoſitam cum iis novis contrariis, &

æqualibus illi parti, vel illis partibus, quæ dicebantur elidi.
In id autem, quod vel inſerne, vel ſuperne motum maſſæ cu-
juſpiam impedit, vel vim, non aget pars illa prioris velocita-
tis, vel illius vis, quæ concipitur reſoluta, ſed velocitas orta
a vi mutua, &
contraria velocitati illi novæ genitæ in eadem
maſſa, a vi mutua, vel ipſa vis mutua, quæ ſemper debet a-
gere in partes contrarias, &
cui occaſionem præbet illa deter-
minata diſtantia major, vel minor, quam ſit, quæ limites, &

æquilibrium conſtitueret,
280. Id quidem abunde apparet in ipſo ſuperiore exemplo.
11Exemplum rei
in ipſo globo
molli incurren-
te in planum
immobile.
Ibi in fig.
43 globus (quem concipiamus mollem) advenit
oblique per AB, &
oblique impeditur a plano ejus progreſ-
ſus.
Non eſt velocitas perpendicularis AF, vel EB, quæ ex-
tinguitur, durante AE, vel FB, uti diximus;
nec illa urſit
planum CD.
Velocitas AB occaſionem dedit globo acceden-
di ad planum CD uſque ad eam exiguam diſtantiam, in qua
vires variæ agerent;
donec ex omnium actionibus conjunctis
impediretur ulterior acceſſus ad ipſum planum, ſive perpendi-
cularis diſtantiæ ulterior diminutio.
Illæ vires agent ſimul in
directione perpendiculari ad ipſum planum juxta num.
266:
debebunt autem, ut impediant ejuſmodi ulteriorem acceſſum,
producere in ipſo globo velocitatem, quæ compoſita cum tota
BO perſeverante in eadem directione AB, exhibeat velocita-
tem per BI parallelam CD.
Quoniam vero triangula rectan-
gula AFB, BIO æqualia erunt neceſſario ob AB, BO æ-
quales;
erit BEIO parallelogrammum, adeoque velocitas per-
pendicularis, quæ cum priore velocitate BO debeat compone-
re velocitatem per rectam parallelam plano, debebit neceſſario
eſſe contraria, &
æqualis illi ipſi EB perpendiculari eidem
plano, in quam reſolvunt vulgo velocitatem AB.
Interea ve-
ro vis, quæ ſemper agit in partes contrarias æqualiter, urſe-
rit planum tantundem, &
omnes in eo produxerit effectus il-
los, qui vulgo tribuuntur globo advenienti cum velocitate e-
juſmodi, ut perpendicularis ejus pars ſit EB.
281. Idem accidet etiam in reliquis omnibus caſibus ſuperius
22Aliud globi de-
ſcendentis per
planum incli-
natum.
memoratis.
Deſcendat globus gravis per planum inclinatum
CD (fig.
44) oblique, quod in communi ſententia contin-
get hunc in modum.
Reſolvunt gravitatem BO in duas, al-
33Fig. 44. teram BR perpendicularem plano CD, qua urgetur ipſum pla-
num, quod eum ſuſtinet;
alteram BI, parallelam eidem pla-
no, quæ obliquum deſcenſum accelerat.
In mea Theoria gra-
vitas cogit globum ſemper magis accedere ad planum CD;
donec diſtantia ab eodem evadat ejuſmodi; ut vires

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index