Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
165
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1231
"/>
<
lb
/>
eſſe genitum. </
s
>
<
s
>Nihil enim aliud hęc ſibi volunt, quàm continuationem in qua
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
termini
<
expan
abbr
="
vbiq;
">vbique</
expan
>
<
lb
/>
figi poſſunt, non aliter àc puncta. </
s
>
<
s
>quæ in qualibet parte lineæ conſiſtunt; vbique enim deſignari
<
lb
/>
quæunt: nec vlla pars eſt lineæ, quin ibi puncta exiſtant, nec puncta ſine linea conſtare valent.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>attamen non eſt neceſſe, vt talia genita per ſe reapſe ſubſiſtant vniuerſa, ſed aliqua ſunt quæ nos
<
lb
/>
ſuprà gradus appellauimus in quibus natura quietem
<
expan
abbr
="
quandã
">quandam</
expan
>
efficit: alia non niſi in cogitatione
<
lb
/>
poſita ſunt; aut fortè ſi quando ibi quietem natura faciat, ea eſt præter naturam, & ex impedi
<
lb
/>
mento. </
s
>
<
s
>Veruntamen ita neceſſaria eſt eiuſmodi genitorum præſentia, vt ſine illis omnis conti
<
lb
/>
nuitatis ratio tollatur. </
s
>
<
s
>Ex quo tametſi nihil haberent in natura quod à mutatione
<
expan
abbr
="
ſeparatũ
">ſeparatum</
expan
>
ipſis
<
lb
/>
reſponderet; nihilominus in conſtitutione ortus & interitus, quatenus continuum quid ſunt, ea
<
lb
/>
ſunt perneceſſaria. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Ideoq́
">Ideoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>illorum maxima ratio habetur 6. Phyſ. vbi res & productionem con
<
lb
/>
tinui ſumma diligentia perſequitur Ariſtoteles. </
s
>
<
s
>At verò omnia, ſiue ea in quibus natura nihil
<
lb
/>
afflicta, ſi rerum ordine poſtulanti quieſcit, ſiue interpellata, virtute continentur in vltimo quod
<
lb
/>
dicimus eſſe formam, & verè terminum ad quem, & ſunt analogicè termini ad quos, natura illò
<
lb
/>
tendente & appetente, ſi non per ſe, ſaltem per aliud. </
s
>
<
s
>Itaque cùm ſint partes termini ad quem,
<
lb
/>
eo modo quem ſuperius expoſuimus; etiam in ipſo motu id quod mouetur, eſt partim in termi
<
lb
/>
no à quo, partim in termino ad quem: neque tamen terminus ad quem quæ eſt forma, diuidi
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1232
"/>
<
lb
/>
poteſt: quoniam eſt in ea parte termini ad quem quæ continetur ipſa virtute, & à toto illo for
<
lb
/>
mali ſeiuncta eſt vt materia: nihilominus & vbi ſeparatæ ſunt iſtiuſmodi partes, quæcunque ſit
<
lb
/>
cauſſa ſeparationis ipſarum, & vbi ad actum deductæ fuerint; etiam ſunt indiuiduæ eodem ferè
<
lb
/>
modo puncta: ſunt enim ſic accepta termini generationis, veluti rei continuæ, ac ſi fuerint ex ſe
<
lb
/>
cundo genere terminorum, eiſdem attributis ornantur quibus & terminus ad quem, vltimus &
<
lb
/>
principalis, quoniam eandem analogicè rationem habent ad præcedentia quam terminus ad
<
lb
/>
quem ſimpliciter. </
s
>
<
s
>Hęc verò, quę hactenus expoſuimus, illò pertinent, vt cognoſceretur præuiam
<
lb
/>
affectionem eſſe mutationem ſubſtantiæ & materiæ ſecundum poteſtatem quam habet ad ſub
<
lb
/>
ſtantiam, non autem ſecundum qualitatem; niſi forte qualitas ſit inſtrumentum ſubſtantiæ; ve
<
lb
/>
runtamen etiam in ortu fieri progreſſum in ſubſtantia, dum ſubſtantia qualitatibus vtitur ad pro
<
lb
/>
ducendam ſubſtantiam. </
s
>
<
s
>quo reuerſi dicta Alexandri, & Ariſtotelis expendamus quibus oppoſi
<
lb
/>
tum conſtituere videntur: & Alexander quidem inquiens eam tranſmutationem eſſe
<
expan
abbr
="
affectionẽ
">affectionem</
expan
>
,
<
lb
/>
& alterationem quæ non promouetur vſque ad ſubſtantiam: Ariſtoteles verò tradens officium
<
lb
/>
generandi efficienti ad extremum, vbi nihil extet repugnantię. </
s
>
<
s
>Nanque in eum ſenſum Alexan
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1233
"/>
<
lb
/>
dri verba accipiemus, quod ea ſit mutatio ſecundum accidens priuatiuè, quia .ſ. </
s
>
<
s
>non finiatur ſub
<
lb
/>
ſtantia: quòd etiamſi illa tranſmutatio gratia ſubſtantię fiat, nihilo tamen ſecius, quia præcedit
<
lb
/>
actio qualitatis, vt inſtrumenti, propinquius
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
agens eſt
<
expan
abbr
="
inſtrumentũ
">inſtrumentum</
expan
>
, actio verò fiat in tempore,
<
lb
/>
ante ceſſet actio, quàm materia ſecundum
<
expan
abbr
="
ſubſtantiã
">ſubſtantiam</
expan
>
fuerit immutata, & tunc ratio finis non ha
<
lb
/>
betur: id ſpectatur ſolum, quod factum eſt: eſt verò qualitas,
<
expan
abbr
="
quanquã
">quanquam</
expan
>
neque qualitas ſimplici
<
lb
/>
ter, ſed affectio quę tantummodo eſt initium qualitatis, & imperfecta qualitas. </
s
>
<
s
>Itaque illa eſt
<
lb
/>
mutatio ſecundum qualitatem, & alteratio, non generatio; aut etiam quod materia certè mute
<
lb
/>
tur ſecundum vtranque poteſtatem, qualis .ſ. </
s
>
<
s
>& ſubſtantię: ea tamen mutatio, antequàm genera
<
lb
/>
tio completa ſit, ab euidentiore, non autem à pręcipuo nuncupata fuerit. </
s
>
<
s
>Nam, cùm agens quod
<
lb
/>
facit eſſe actu id quod eſt poteſtate, qualitatibus vtatur vt inſtrumentis, ſimul afficit & immutat
<
lb
/>
ſecundum ſubſtantiam. </
s
>
<
s
>Sed, quia ſubſtantiæ tranſmutatio adhuc forma vetere permanente
<
lb
/>
non apparet, apparet autem mutatio ſecundum qualitatem; licet ſecundò fiat: ſic dicitur affi
<
lb
/>
cere, & alterare, non generare, & mutatio illa affectio, ſiue alteratio, non autem generatio nomi
<
lb
/>
natur. </
s
>
<
s
>Iam verò quòd ex natura vltimæ poteſtatis, & efficacitatis ipſius agentis monſtrat Ariſto
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1234
"/>
<
lb
/>
teles id quod fit temporis puncto fieri, ſi rudius accipiatur; poſsit quidem eum perturbare qui
<
lb
/>
nobiſcum ſentiat: verùm ſi ſedulò verba
<
expan
abbr
="
perpẽdat
">perpendat</
expan
>
Ariſtotelis, nihil omnino verebitur. </
s
>
<
s
>ſiquidem,
<
lb
/>
non de eo quod eſt fieri tractet ibi philoſophus; ſed de eo quod eſt eſſe; hoc autem in temporis
<
lb
/>
puncto
<
expan
abbr
="
ſubitoq́
">ſubitoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>contingit. </
s
>
<
s
>eſt enim res è veſtigio: ſed hoc eſt generationis extremum, & facit
<
lb
/>
tunc eſſe rem ipſum efficiens, quod eſt vltimum ortus: at quicquid præceſsit antequam ad vlti
<
lb
/>
mam poteſtatem materia deducta foret, id omne eſt pars generationis, & tempore conficitur, par
<
lb
/>
tem verò dico, vt dicebat Alexander. </
s
>
<
s
>tum quòd nihil obſtet, ſiquando continuatio illius interpel
<
lb
/>
letur; tùm etiam quia tota generatio complectitur vtroſque terminos à quo & ad quem. </
s
>
<
s
>itaque
<
lb
/>
priuſquam terminus imponatur, tota non eſt generatio, ſed pars.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1224
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1225
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1226
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1227
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1228
"/>
a T. 58.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1229
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1230
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1231
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1232
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1233
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1234
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
head
">
<
s
>
<
emph
type
="
italics
"/>
Vt inter id quod eſt & quod non eſt medium ſit: & dubitationes aliquę diluuntur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Cap. </
s
>
<
s
>XVI
<
emph.end
type
="
italics
"/>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>HOC primo ſpatio decurſo ad ſecundam diſputationis noſtræ partem deſcendamus in qua
<
lb
/>
nobis oſtendendum eſt, quemadmodum inter ens & non ens, qui ſunt termini </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>