185179LIBER VIII.
operatur, ac contemplatur, uel in contradictione, ignora-
tioneq́; erit. Simili modo ſeſe habent hæc, & in ipſis natu-
ralibus rebus: frigidũ enim eſt potentia calidum: cùm autem
eſt mutatũ, iam eſt ignis, atq; comburit, niſi quid prohibeat,
atque impediat. Similiter res ſeſehabet, & circa graue, &
leue: ex graui nanque fit ipſum leue: ut aër, ex aqua: hoc e-
nim erat primò potentia, & iam eſt leue: atq; cõtinuò ope-
rabitur, ſi non aliquid obstet: actus autem leuis, eſt alicubi
eſſe, atque in ſupero loco: prohibetur uerò cùm eſt in loco
contrario. Et hoc ſimiliter ſeſe habet, & in quãto, & qua-
li. Quæritur igitur, propter quid leuia, grauiaq́; ad ſua
loca mouentur? Eſt autem cauſa, ipſa apta eſſe aliquo mo-
ueri, atque hoc eſt ipſius grauis, leuisq́; eſſe inſero loco, ſu-
peroq́; distinctum: leue uerò, graueq́; potentia, pluribus eſt
modis, ut diximus: nam cùm eſt aqua, leue potẽtia quodam-
modo eſt: & cùm eſt aër, adhuc potentia eſt: fieri enim po-
teſt, ut ob impedimentum non ſit ſupero in loco: ſed ſi id
quod impedit ſuèrit ſublatum operatur, ſemperq́; ſuperius
fit, ſimiliter & quale ipſum, ad actu tale mutatur: continuò
nanq; contemplatur & hiſce qui ſcientiam habet, niſi quid
obstet. Et ipſum etiã quantum extenditur, ſi nihil ſit quod
impediat. Quiueròid, quod ſustinet, prohibetq́; dimouit,
partim mouct, partim nõ mouet: ut qui columnam diuellit,
aut ab utre, qui eſt in aqua, lapidẽ prementem dimouit, per
accidens enim mouet, quemadmodum & pilareflexa, non
à pariete, ſed ab eo qui proiecit, eſt mota. Nihil igitur ho-
rum (ut patuit) ſeipſum mouet: ſed motus quidem habet
principium non mouendi tamen, at que agendi, ſed patien-
di. Quòd ſi omnia quæ mouentur, aut natura, aut præter
naturam, & uiolentia motu cientur, & ea quæ ui, præterq́;
tioneq́; erit. Simili modo ſeſe habent hæc, & in ipſis natu-
ralibus rebus: frigidũ enim eſt potentia calidum: cùm autem
eſt mutatũ, iam eſt ignis, atq; comburit, niſi quid prohibeat,
atque impediat. Similiter res ſeſehabet, & circa graue, &
leue: ex graui nanque fit ipſum leue: ut aër, ex aqua: hoc e-
nim erat primò potentia, & iam eſt leue: atq; cõtinuò ope-
rabitur, ſi non aliquid obstet: actus autem leuis, eſt alicubi
eſſe, atque in ſupero loco: prohibetur uerò cùm eſt in loco
contrario. Et hoc ſimiliter ſeſe habet, & in quãto, & qua-
li. Quæritur igitur, propter quid leuia, grauiaq́; ad ſua
loca mouentur? Eſt autem cauſa, ipſa apta eſſe aliquo mo-
ueri, atque hoc eſt ipſius grauis, leuisq́; eſſe inſero loco, ſu-
peroq́; distinctum: leue uerò, graueq́; potentia, pluribus eſt
modis, ut diximus: nam cùm eſt aqua, leue potẽtia quodam-
modo eſt: & cùm eſt aër, adhuc potentia eſt: fieri enim po-
teſt, ut ob impedimentum non ſit ſupero in loco: ſed ſi id
quod impedit ſuèrit ſublatum operatur, ſemperq́; ſuperius
fit, ſimiliter & quale ipſum, ad actu tale mutatur: continuò
nanq; contemplatur & hiſce qui ſcientiam habet, niſi quid
obstet. Et ipſum etiã quantum extenditur, ſi nihil ſit quod
impediat. Quiueròid, quod ſustinet, prohibetq́; dimouit,
partim mouct, partim nõ mouet: ut qui columnam diuellit,
aut ab utre, qui eſt in aqua, lapidẽ prementem dimouit, per
accidens enim mouet, quemadmodum & pilareflexa, non
à pariete, ſed ab eo qui proiecit, eſt mota. Nihil igitur ho-
rum (ut patuit) ſeipſum mouet: ſed motus quidem habet
principium non mouendi tamen, at que agendi, ſed patien-
di. Quòd ſi omnia quæ mouentur, aut natura, aut præter
naturam, & uiolentia motu cientur, & ea quæ ui, præterq́;
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib