1dem aliquid certa cum ratione artis eſt.
Rectam iccirco et
probatam edificationem quis negabit non niſi ex arte poſſe
duci: equidem certe ipſa hæc pars quæ circa pulchritudi
nem ornamentaque uerſatur / primaria omnium quom ſit hu
ius nimirum ipſius partis aliqua certa et conſtans erit ratio
atque ars quam qui negligat inſulſiſſimus eſt. Sed ſunt qui
bus iſta non probentur / dicantque ſolutam et uagam eſſe quan
dam opinionem / qua de pulchritudine atque omni ædifica
tione iudicemus: et pro cuiuſque libidine uariam et muta
bilem eſſe formam ædificiorum nullis artium præceptis ad
ſtringendam. Commune hoc ignorantiæ uitium eſt: quæ ne
ſcias nequicquam eſſe profiteri. Tollendum errorem hunc
ſtatuo: non tamen illud aſſummo ut prolixius rimari opor
tere cenſeam quibus primordiis emanarint artes: quibus ra
tionibus ductæ: quibus alimentis creuerint. Sit non ab re quod
aiunt artium parentem fuiſſe caſum / at que aduerſionem.
alumnum uſum atque experimentum: cognitione uero atque
ratiocinatione excreuiſſe. Sic ſerunt mille annis a mille mi
libus hominum medicinam inuentam extitiſſe: itidem et nau
ticam / et pleraſque omneſ iſtiuſmodi artes minutis addita
mentis excreuiſſe. Aedificatoria quantum ex ueterum mo
numentis percipimus / primam adoleſcentiæ ut ſic loquar /
luxuriem profudit in aſia. Mox apud græcos floruit. Poſtre
mo probatiſſimam adepta eſt maturitatem in italia. Sic
enim mihi fit ueriſimile: reges illos rerum affluentia et
ocio abundantes ubi ſe ſuaque opes ſeptrique maieſtatem
et amplitudinem intuebantur quod eſſe opus tectis grandiori
bus / et pariete honeſtiore intelligerent / cepiſſe cuncta ſecta
ri / atque colligere: quæ facerent ad eam rem: et quo maximis et
honeſtiſſimis uteretur ædificiis: maximis fortaſſis arboribus
tecta ponere: ex lapide minus ignobili parietem ducere uſur
paſſe: præſtitit opus admirationem atque etiam gratiam. Indeque
laudari uaſta fortaſſis opera ſentirent: quod que imprimis regium eſſe
munus arbitrarentur ea facere quæ priuati non poſſent opum im
probatam edificationem quis negabit non niſi ex arte poſſe
duci: equidem certe ipſa hæc pars quæ circa pulchritudi
nem ornamentaque uerſatur / primaria omnium quom ſit hu
ius nimirum ipſius partis aliqua certa et conſtans erit ratio
atque ars quam qui negligat inſulſiſſimus eſt. Sed ſunt qui
bus iſta non probentur / dicantque ſolutam et uagam eſſe quan
dam opinionem / qua de pulchritudine atque omni ædifica
tione iudicemus: et pro cuiuſque libidine uariam et muta
bilem eſſe formam ædificiorum nullis artium præceptis ad
ſtringendam. Commune hoc ignorantiæ uitium eſt: quæ ne
ſcias nequicquam eſſe profiteri. Tollendum errorem hunc
ſtatuo: non tamen illud aſſummo ut prolixius rimari opor
tere cenſeam quibus primordiis emanarint artes: quibus ra
tionibus ductæ: quibus alimentis creuerint. Sit non ab re quod
aiunt artium parentem fuiſſe caſum / at que aduerſionem.
alumnum uſum atque experimentum: cognitione uero atque
ratiocinatione excreuiſſe. Sic ſerunt mille annis a mille mi
libus hominum medicinam inuentam extitiſſe: itidem et nau
ticam / et pleraſque omneſ iſtiuſmodi artes minutis addita
mentis excreuiſſe. Aedificatoria quantum ex ueterum mo
numentis percipimus / primam adoleſcentiæ ut ſic loquar /
luxuriem profudit in aſia. Mox apud græcos floruit. Poſtre
mo probatiſſimam adepta eſt maturitatem in italia. Sic
enim mihi fit ueriſimile: reges illos rerum affluentia et
ocio abundantes ubi ſe ſuaque opes ſeptrique maieſtatem
et amplitudinem intuebantur quod eſſe opus tectis grandiori
bus / et pariete honeſtiore intelligerent / cepiſſe cuncta ſecta
ri / atque colligere: quæ facerent ad eam rem: et quo maximis et
honeſtiſſimis uteretur ædificiis: maximis fortaſſis arboribus
tecta ponere: ex lapide minus ignobili parietem ducere uſur
paſſe: præſtitit opus admirationem atque etiam gratiam. Indeque
laudari uaſta fortaſſis opera ſentirent: quod que imprimis regium eſſe
munus arbitrarentur ea facere quæ priuati non poſſent opum im