Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Page concordance

< >
Scan Original
111 105
112 106
113 107
114 108
115 109
116 110
117 111
118 112
119 113
120 114
121 115
122 116
123 117
124 118
125 119
126 120
127 121
128 122
129 123
130 124
131 125
132 126
133 127
134 128
135 129
136 130
137 131
138 132
139 133
140 134
< >
page |< < (180) of 778 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="lat" type="free">
        <div xml:id="echoid-div426" type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s12089" xml:space="preserve">
              <pb o="180" file="0186" n="186" rhead="ALHAZEN"/>
            quem facient [qui ſit at b] erit minorangulo [b g d] quem una diameter facit cum alia, exparte c
              <gap/>
            -
              <lb/>
            tri:</s>
            <s xml:id="echoid-s12090" xml:space="preserve"> [Nam ſi à puncto f, in quo g t ſecat peripheriam
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0186-01" xlink:href="fig-0186-01a" number="138">
                <variables xml:id="echoid-variables128" xml:space="preserve">m t h
                  <gap/>
                f b p a g d n</variables>
              </figure>
            circuli a b g, ducantur rectæ f a, f b:</s>
            <s xml:id="echoid-s12091" xml:space="preserve"> ęquabuntur angu
              <lb/>
            li ad f & g duobus rectis per 22 p 3:</s>
            <s xml:id="echoid-s12092" xml:space="preserve"> quibus etiam æ-
              <lb/>
            quantur anguli ad g deinceps per 13 p 1:</s>
            <s xml:id="echoid-s12093" xml:space="preserve"> quare per 3
              <lb/>
            ax.</s>
            <s xml:id="echoid-s12094" xml:space="preserve"> b g d ęquatur a f b:</s>
            <s xml:id="echoid-s12095" xml:space="preserve"> qui per 21 p 1 maior eſt angulo
              <lb/>
            a t b.</s>
            <s xml:id="echoid-s12096" xml:space="preserve"> Angulus igitur a t b minor eſt angulo b g d.</s>
            <s xml:id="echoid-s12097" xml:space="preserve">] Et
              <lb/>
            quilibet angulus ſic factus ſuper arcum oppoſitum
              <lb/>
            [l m] minor erit illo angulo.</s>
            <s xml:id="echoid-s12098" xml:space="preserve"> Quoniam angulus fa-
              <lb/>
            ctus in interiore circulo, per lineas à punctis ad ar-
              <lb/>
            cum eius interiacentem ductas, erιt æqualis illi an-
              <lb/>
            gulo:</s>
            <s xml:id="echoid-s12099" xml:space="preserve"> quoniam cum angulo diametrorum ſuper cen
              <lb/>
            trũ ualet duos angulos rectos [per 22 p 3.</s>
            <s xml:id="echoid-s12100" xml:space="preserve">] Sed [per
              <lb/>
            21 p 1] angulus arcus minoris circuli [angulus nem-
              <lb/>
            pe in ipſius peripheria] maior eſt angulo arcus ſpe-
              <lb/>
            culi [eo nempe, qui fit in peripheria circuli:</s>
            <s xml:id="echoid-s12101" xml:space="preserve"> qui eſt
              <lb/>
            communis ſectio ſuperficierum, reflexionis & ſpe-
              <lb/>
            culi.</s>
            <s xml:id="echoid-s12102" xml:space="preserve">] Igitur in arcu ſpeculi nõ fiet reflexio, niſiab u-
              <lb/>
            no puncto:</s>
            <s xml:id="echoid-s12103" xml:space="preserve"> cum iam dictum ſit [80 n] quòd non eſt
              <lb/>
            poſsibile reflexionem à duobus punctis fieri, ut ſit uterque angulus, conſtans ex angulo incidentiæ
              <lb/>
            & reflexionis, minor angulo diametrorum ex alia parte centri.</s>
            <s xml:id="echoid-s12104" xml:space="preserve"> Siuerò circulus ille contingat intrin
              <lb/>
            ſecus circulum ſpeculi:</s>
            <s xml:id="echoid-s12105" xml:space="preserve"> angulus factus à lineis, ab il-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0186-02" xlink:href="fig-0186-02a" number="139">
                <variables xml:id="echoid-variables129" xml:space="preserve">m t h
                  <gap/>
                b
                  <gap/>
                a g d n</variables>
              </figure>
            lis punctis ad punctum contactus ductis, erit æqua-
              <lb/>
            lis angulo diametrorum ex alia parte centri [angu-
              <lb/>
            li enim ad h & g æquantur duobus rectis per 22 p 3:</s>
            <s xml:id="echoid-s12106" xml:space="preserve">
              <lb/>
            quibus etiam æquantur anguli ad g deinceps per 13
              <lb/>
            p 1:</s>
            <s xml:id="echoid-s12107" xml:space="preserve"> angulus igitur a h d æquatur angulo b g d per 13
              <lb/>
            ax.</s>
            <s xml:id="echoid-s12108" xml:space="preserve">] Quare ab illo puncto contactus non fiet refle-
              <lb/>
            xio [per 79 n.</s>
            <s xml:id="echoid-s12109" xml:space="preserve">].</s>
            <s xml:id="echoid-s12110" xml:space="preserve"> Et angulus factus ſuper quodcunq;</s>
            <s xml:id="echoid-s12111" xml:space="preserve">
              <lb/>
            punctum aliud maioris circuli, erit minorillo [ut ſi
              <lb/>
            angulus fiat ſuper pũctum t:</s>
            <s xml:id="echoid-s12112" xml:space="preserve"> erit a f b maior a t b per
              <lb/>
            21 p 1:</s>
            <s xml:id="echoid-s12113" xml:space="preserve"> ſed a f b æquatur a h b per 21 p 3:</s>
            <s xml:id="echoid-s12114" xml:space="preserve"> quare a h b ma
              <lb/>
            ior eſt a t b:</s>
            <s xml:id="echoid-s12115" xml:space="preserve"> eodemq́;</s>
            <s xml:id="echoid-s12116" xml:space="preserve"> modo de quocunq;</s>
            <s xml:id="echoid-s12117" xml:space="preserve"> angulo de-
              <lb/>
            monſtrabitur.</s>
            <s xml:id="echoid-s12118" xml:space="preserve">] Quare à duobus punctis arcus non
              <lb/>
            fiet reflexio ſecundum prædicta [80 n.</s>
            <s xml:id="echoid-s12119" xml:space="preserve">] Si uerò cir-
              <lb/>
            culus interior ſecet circulum ſpeculi:</s>
            <s xml:id="echoid-s12120" xml:space="preserve"> duo puncta
              <lb/>
            [peripheria enim peripheriam in duobus punctis
              <lb/>
            tantùm ſecat per 10 p 3] aut erunt extra circulũ:</s>
            <s xml:id="echoid-s12121" xml:space="preserve"> aut
              <lb/>
            intra:</s>
            <s xml:id="echoid-s12122" xml:space="preserve"> aut unum intra, aliud extra:</s>
            <s xml:id="echoid-s12123" xml:space="preserve"> aut unum in cir-
              <lb/>
            cumferentia, aliud extra, uel intra.</s>
            <s xml:id="echoid-s12124" xml:space="preserve"> Si fuerint extra:</s>
            <s xml:id="echoid-s12125" xml:space="preserve"> circulus ſecans, non ſecabit arcum circuli ſpecu-
              <lb/>
            li, interiacentem diametros.</s>
            <s xml:id="echoid-s12126" xml:space="preserve"> Et iam probatum eſt in præcedente figura [pręcedentis numeri] quòd
              <lb/>
            hęc puncta ab uno ſolo puncto arcus
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0186-03" xlink:href="fig-0186-03a" number="140">
                <variables xml:id="echoid-variables130" xml:space="preserve">a b l
                  <unsure/>
                m l
                  <unsure/>
                t a b m g n d n d</variables>
              </figure>
              <figure xlink:label="fig-0186-04" xlink:href="fig-0186-04a" number="141">
                <variables xml:id="echoid-variables131" xml:space="preserve">f e t h k o b m
                  <gap/>
                a g n d</variables>
              </figure>
            interiacentis diametros poterunt re-
              <lb/>
            flecti [quod eſt punctum peripheriæ
              <lb/>
            inter ſemidiametros, extra quas ſunt
              <lb/>
            reflexa puncta, ut patuit pręcedẽte nu
              <lb/>
            mero.</s>
            <s xml:id="echoid-s12127" xml:space="preserve">] Si uerò unum fuerit in circũ-
              <lb/>
            ferentia, aliud extra:</s>
            <s xml:id="echoid-s12128" xml:space="preserve"> circulus ſecans
              <lb/>
            ſecabit arcum circuli ſpeculi, diame-
              <lb/>
            tros interiacentem in unico puncto.</s>
            <s xml:id="echoid-s12129" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Et quilibet angulus factus ſuper arcũ
              <lb/>
            illum:</s>
            <s xml:id="echoid-s12130" xml:space="preserve"> erit maior angulo diametrorũ
              <lb/>
            ex alia parte centri:</s>
            <s xml:id="echoid-s12131" xml:space="preserve"> & ſic [per 80 n] ab
              <lb/>
            uno puncto, uel à duobus poteſt fieri
              <lb/>
            reflexio.</s>
            <s xml:id="echoid-s12132" xml:space="preserve"> Si uerò duo pũcta fuerint in-
              <lb/>
            tra:</s>
            <s xml:id="echoid-s12133" xml:space="preserve"> ſecabit circulus interior arcũ in-
              <lb/>
            teriacentem in duobus punctis:</s>
            <s xml:id="echoid-s12134" xml:space="preserve"> & re-
              <lb/>
            ſtabunt ex eo duo arcus ex diuerſis
              <lb/>
            partibus.</s>
            <s xml:id="echoid-s12135" xml:space="preserve"> Et omnes anguli facti ſuper
              <lb/>
            arcum, interiacentem duo puncta ſectionis, erunt maiores angulo diametrorum ex alia parte cen-
              <lb/>
            tri:</s>
            <s xml:id="echoid-s12136" xml:space="preserve"> [ut patet in angulo a e b per 22 p 3.</s>
            <s xml:id="echoid-s12137" xml:space="preserve"> 13.</s>
            <s xml:id="echoid-s12138" xml:space="preserve"> 21 p 1.</s>
            <s xml:id="echoid-s12139" xml:space="preserve">] Etab hoc arcu poſſet fieri reflexio forſitan ab u-
              <lb/>
            no puncto tantùm:</s>
            <s xml:id="echoid-s12140" xml:space="preserve"> forſitan à duobus [per 80 n.</s>
            <s xml:id="echoid-s12141" xml:space="preserve">] Et ſi à duobus arcubus fiat reflexio, quireſtant
              <lb/>
            ex arcu totali, & ex diuerſis partibus:</s>
            <s xml:id="echoid-s12142" xml:space="preserve"> omnes anguli erunt minores angulo diametrorum:</s>
            <s xml:id="echoid-s12143" xml:space="preserve"> [per
              <lb/>
            22 p 3.</s>
            <s xml:id="echoid-s12144" xml:space="preserve"> 13.</s>
            <s xml:id="echoid-s12145" xml:space="preserve"> 21 p 1] & tantùm ab uno eorum puncto fiet reflexio [per 80 n.</s>
            <s xml:id="echoid-s12146" xml:space="preserve">] Et in hoc ſitu poterit
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>