186180PHYSICORVM ARIST.
naturam mouentur ab aliquo cuncta atque ab alio mouen-
tur. ut patet: & ea rurſus, quæ natura mouentur ab aliquo
motu cientur, ſiue à ſeipſis moueantur, ut animalia, ſiue
non à ſeipſis, ut leuia, grauiaq́; (nam aut ab eo mouentur
quod generauit, ac leue fecit, uel graue, aut ab eo quod ea
quæ prohibent, obstantq́; dimouit) uniuerſa quæ motu cien
tur, ab aliquo profectò mouentur.
tur. ut patet: & ea rurſus, quæ natura mouentur ab aliquo
motu cientur, ſiue à ſeipſis moueantur, ut animalia, ſiue
non à ſeipſis, ut leuia, grauiaq́; (nam aut ab eo mouentur
quod generauit, ac leue fecit, uel graue, aut ab eo quod ea
quæ prohibent, obstantq́; dimouit) uniuerſa quæ motu cien
tur, ab aliquo profectò mouentur.
Quòdneceſſe ſit pergentes aut ad aliquod deueniamus quod
ſit immobile, aut quod moueat ſeipſum.
ſit immobile, aut quod moueat ſeipſum.
CAP. V.
_ID_ autem quod mouet eſt duplex.
Aut enim non per ſe-
11Declarauit ſu_
prà om̃e quod
mouetur, moue
ri ab alio, hîc
incipit oſtende
re neceſſe eſſe
deuenire ad ali
quod primum
mouens q@ ſit
immobile. ipſum mouet, ſed per aliud quod quidem id motu ciet
quod mouet, aut per ſe mouet. Et hoc, aut primum post ulti
mum, aut per plura media mouet: ut baculus mouet lapi-
dem, & mouetur à manu, quæ quidem ab homine motu cie_
tur: at is non ulterius ex eo mouet, quia ab alio ipſe motu
cietur. Vtrunq; igitur mouere dicimus, & ultimũ mouen-
tium, & etiam primũ, ſed magis primũ: hoc enim ultimum
mouet, ſed ultimum, primum non mouet: et ſine primo qui-
dem ultimũ non mouebit, ſine uerò hoc, primũ mouere po-
teſt: baculus enim, ſi homo non moueat, non mouebit. Si
igitur omne quod mouetur, ab aliquo moueri, neceſſe eſt, &
aut ab eo quod mouetur ab alio, aut ab eo quod non mo-
uetur ab alio: & ſi ab eo mouetur, quod ab alio motu cie-
tur, mouens aliquod eſſe primum, quod non ab alio mouea-
tur, neceſſe eſt. Sin uerò tale eſt primũ, non neceſſe eſt alte-
rum eſſe: fieri enim non poteſt, ut in infinitum pro ficiſca-
tur id, quod mouet, atq; mouetur ab alio: quippe cũ in fini-
tor ũ nihil ſit primũ. Si igitur (uti diximus) omne quidem
quod mouetur ab aliquo motu cietur, id uerò quod primũ
mouet, mouetur quidẽ, at non ab alio, ipſum profectò
11Declarauit ſu_
prà om̃e quod
mouetur, moue
ri ab alio, hîc
incipit oſtende
re neceſſe eſſe
deuenire ad ali
quod primum
mouens q@ ſit
immobile. ipſum mouet, ſed per aliud quod quidem id motu ciet
quod mouet, aut per ſe mouet. Et hoc, aut primum post ulti
mum, aut per plura media mouet: ut baculus mouet lapi-
dem, & mouetur à manu, quæ quidem ab homine motu cie_
tur: at is non ulterius ex eo mouet, quia ab alio ipſe motu
cietur. Vtrunq; igitur mouere dicimus, & ultimũ mouen-
tium, & etiam primũ, ſed magis primũ: hoc enim ultimum
mouet, ſed ultimum, primum non mouet: et ſine primo qui-
dem ultimũ non mouebit, ſine uerò hoc, primũ mouere po-
teſt: baculus enim, ſi homo non moueat, non mouebit. Si
igitur omne quod mouetur, ab aliquo moueri, neceſſe eſt, &
aut ab eo quod mouetur ab alio, aut ab eo quod non mo-
uetur ab alio: & ſi ab eo mouetur, quod ab alio motu cie-
tur, mouens aliquod eſſe primum, quod non ab alio mouea-
tur, neceſſe eſt. Sin uerò tale eſt primũ, non neceſſe eſt alte-
rum eſſe: fieri enim non poteſt, ut in infinitum pro ficiſca-
tur id, quod mouet, atq; mouetur ab alio: quippe cũ in fini-
tor ũ nihil ſit primũ. Si igitur (uti diximus) omne quidem
quod mouetur ab aliquo motu cietur, id uerò quod primũ
mouet, mouetur quidẽ, at non ab alio, ipſum profectò