Alvarus, Thomas
,
Liber de triplici motu
,
1509
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 290
>
Scan
Original
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 290
>
page
|<
<
of 290
>
>|
<
echo
version
="
1.0
">
<
text
xml:lang
="
la
">
<
div
xml:id
="
N10132
"
level
="
1
"
n
="
1
"
type
="
body
">
<
div
xml:id
="
N15C17
"
level
="
2
"
n
="
3
"
type
="
other
"
type-free
="
pars
">
<
div
xml:id
="
N20F21
"
level
="
3
"
n
="
3
"
type
="
other
"
type-free
="
tractatus
">
<
div
xml:id
="
N20F2E
"
level
="
4
"
n
="
1
"
type
="
chapter
"
type-free
="
capitulum
">
<
p
xml:id
="
N222B3
">
<
s
xml:id
="
N222D5
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
chead
="
De motu rarefacttonis condenſationis.
"
file
="
0186
"
n
="
186
"/>
quantitatis ad materiã in eadē ꝓportione ſe hñt
<
lb
/>
raritates ab eis producte, et ꝑ ↄ̨ñs a qualibet pro-
<
lb
/>
portione certa raritas nata eſt ꝓuenire fuit pro-
<
lb
/>
bandū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N222ED
"
xml:space
="
preserve
">Sed falſitas cõſequentis oſtenditur / q2 ſe-
<
lb
/>
queret̄̄ / cū pedale in quo eſt ꝓportio quadrupla
<
lb
/>
quantitatis ad materiã, et tripedale in quo eſt du-
<
lb
/>
pla ꝓportio quãtitatis ad materiã augmētaret̄̄
<
lb
/>
ad duplã quantitatē, eque velociter acq̇rerēt de ra
<
lb
/>
ritate: ſed hoc videtur falſum. </
s
>
<
s
xml:id
="
N222FA
"
xml:space
="
preserve
">igr̄ et illud ex quo ſe
<
lb
/>
quit̄̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N222FF
"
xml:space
="
preserve
">Falſitas cõſequentis oſtenditur: q2 cū illa pu
<
lb
/>
ta tripedale et pedale augmentãtur ad duplã quã-
<
lb
/>
titatē: etiã augmentantur ad duplã raritatē q2 ſi-
<
lb
/>
cut quantitas efficitur maior ita etiã raritas ma-
<
lb
/>
nente eadē materia: ſed tripedale minorē raritatē
<
lb
/>
habebat ꝙ̄ pedale. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2230C
"
xml:space
="
preserve
">et quodlibet illoꝝ acq̇ſiuit tantã
<
lb
/>
raritatē quantã habebat cū vtrū fuerit augmen-
<
lb
/>
tatū ad duplum: g̊ ſequitur / maiorē raritatē acq̇-
<
lb
/>
ſiuit pedale quã tripedale: patꝫ hec ↄ̨ña: q2 qñ duo
<
lb
/>
inequalia efficiūtur in duplo maior a maiorē lati-
<
lb
/>
tudinē acquirit maiꝰ quã minꝰ: vt cõſtat. </
s
>
<
s
xml:id
="
N22319
"
xml:space
="
preserve
">Sed ſeque
<
lb
/>
la probatur: q2 vtrū illoꝝ acq̇rit ꝓportionem du
<
lb
/>
plam: g̊ ſequitur / vtrū illoꝝ acq̇rit raritatē na
<
lb
/>
tam prouenire a proportione dupla: ſed m iſtam
<
lb
/>
opinionē oīs raritas nata prouenire a proportiõe
<
lb
/>
dupla eſt equalis cuilibet nate ꝓuenire a quacū
<
lb
/>
proportione dupla: igr̄ propoſitū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N22328
"
xml:space
="
preserve
">¶ Dices forte et
<
lb
/>
bene concedendo ſequelã et negando falſitatē con-
<
lb
/>
ſequentis: et ad probationē concedo ſequelã: et ne-
<
lb
/>
go falſitatē conſequentis et ad probationē falſita-
<
lb
/>
tis ↄ̨ñtis: nego hanc cõſequētiã hoc efficitur in du-
<
lb
/>
plo maiꝰ: g̊ in duplo rariꝰ: īmo vt m argumentuꝫ
<
lb
/>
ante oppoſitū prīcipalis queſtiõis oſtendit aliqñ
<
lb
/>
ſtat aliqñ ad duplationē quantitatis ſequeatur
<
lb
/>
duplatio raritatis et aliqñ minor et aliqñ maior.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N2233B
">
<
s
xml:id
="
N2233C
"
xml:space
="
preserve
">Sꝫ ↄ̨̨tra. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2233F
"
xml:space
="
preserve
">Quia tunc ſequeret̄̄ / qñ-
<
lb
/>
cun duo equalia quantitatiue, ſiue equalia, ſiue
<
lb
/>
inequalia in raritate equaliter acquirerēt de quã
<
lb
/>
titate: ipſa equaliter rarefierent: ſed conſequens
<
lb
/>
eſt falſum: igr̄ et illud ex quo ſequitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2234A
"
xml:space
="
preserve
">Falſitas cõ-
<
lb
/>
ſequentis probatur: q2 ſint duo corpora equalia
<
lb
/>
ī eque rara q̄ equales quãtitates acq̇rant: tūc eque
<
lb
/>
ꝓportionabiliter ſicut acq̇runt de quantitate acq̇-
<
lb
/>
runt de raritate: ſed equalē ꝓportionē acq̇runt de
<
lb
/>
quantitate: g̊ equaliter acq̇runt de raritate: et rari
<
lb
/>
tas vniꝰ eſt minor ꝙ̄ raritas alterius: g̊ raritas mi
<
lb
/>
nor mīorē latitudinē raritatꝪ acq̇rit raritas ma
<
lb
/>
ior: ptꝫ hec cõſequentia ꝑ hanc maximã. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2235D
"
xml:space
="
preserve
">Qñcun
<
lb
/>
aliqua duo inequalia eque velociter ꝓportionabi
<
lb
/>
liter maiorantur velociꝰ maiorat̄̄ maiꝰ in eodē tꝑe /
<
lb
/>
vt pꝫ ſi ſex et quatuor debeant ad ſexq̇alteꝝ maio
<
lb
/>
rari eodem tꝑe adequate: tunc em̄ in tꝑe quo ſex ac
<
lb
/>
quirit tria quatuor atq̇rit duo. / vt conſtat: ſed in ꝓ-
<
lb
/>
poſito. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2236C
"
xml:space
="
preserve
">vtra illarū raritatū eque ꝓportionaliter
<
lb
/>
maiorat̄̄: g̊ maior raritas maiorē latitudinē rari-
<
lb
/>
tatis acq̇rat ꝙ̄ minor in eodē tꝑe. </
s
>
<
s
xml:id
="
N22373
"
xml:space
="
preserve
">Sed ſequela ꝓba
<
lb
/>
tur qm̄ illa ſunt equalia, et equales quãtitates acq̇
<
lb
/>
runt: igr̄ equales ꝓportiones, et vltra equales pro
<
lb
/>
portiones: g̊ equales raritates ptꝫ cõſequentia: q2
<
lb
/>
ab equalibꝰ ꝓportionibus quãtitatis ad materiã
<
lb
/>
equales raritates nate ſunt prouenire: vt patet ex
<
lb
/>
opinione et reſponſione: igitur.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N22382
">
<
s
xml:id
="
N22383
"
xml:space
="
preserve
">Scḋo ad idē argr̄ ſic. </
s
>
<
s
xml:id
="
N22386
"
xml:space
="
preserve
">Si illa poſitio
<
lb
/>
eſſet vera ſequeretur / oporteret ſignare gradꝰ in
<
lb
/>
quantitate, et etiã in materia: ſed hoc eſt falſū: igr̄
<
lb
/>
illud ex quo ſeq̇tur. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2238F
"
xml:space
="
preserve
">Falſitas ↄ̨ñtis oſtēditur: qm̄ nec
<
lb
/>
quantitas, nec materia ſuſcipiant magis et minus /
<
lb
/>
igr̄ nõ habent gradus. </
s
>
<
s
xml:id
="
N22396
"
xml:space
="
preserve
">Sed ſeq̄la ꝓbatur / qm̄ rari-
<
lb
/>
tas et raritatꝪ maioritas penes ꝓportionē quãti-
<
cb
chead
="
De motu rarefactionis condenſationis.
"/>
tatis ad materiã d3 ſumi: vt dicit opinio et dēſitas
<
lb
/>
eocontra penes ꝓportionē materia ad quantitatē /
<
lb
/>
g̊ oportet quãtitatē materiã exuperare cū aliquid
<
lb
/>
rarū dicit̄̄: et materiã quantitatē excedere cū aliq̇d
<
lb
/>
denſum efficitur: ſed nun̄ quantitas exuperat ma
<
lb
/>
teriam extenſiue: q2 ſunt equalis extenſionis: igit̄̄
<
lb
/>
oportet / exuperet intenſiue: q2 alias nun̄ erit ꝓ-
<
lb
/>
portio maioris inequalitatis quantitatis ad ma-
<
lb
/>
teriã vel econtra.
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0186-01a
"
xlink:label
="
note-0186-01
"
xml:id
="
N223E1
"
xml:space
="
preserve
">Dicitur.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N223B3
"
xml:space
="
preserve
">¶ Dices et bene concedendo ſeque
<
lb
/>
lam, ꝑ gradus quantitatis nõ intelligendo gradꝰ
<
lb
/>
intenſionis quãtitatis: ſed intelligendo certas ꝓ-
<
lb
/>
portiones quantitatis vt puta vna quarta peda
<
lb
/>
lis ſit vnus gradus quantitatis: et vna octaua pe-
<
lb
/>
dalis medietas vniꝰ gradus quantitatis etc̈. vnus
<
lb
/>
vero gradus materie ſit certa portio materie vtpo
<
lb
/>
te tanta quãta eſt in vna octaua vniꝰ pedalis terre
<
lb
/>
exiſtēs in ſua naturali diſpoſitione quod (exēpli
<
lb
/>
gratia dico) capias em̄ ꝓ libito quãtū volueris de
<
lb
/>
materia ꝓ vno gradu, et etiã de quantitate ſicut di
<
lb
/>
cimus de gradibꝰ qualitatis: et m hoc negetur fal
<
lb
/>
ſitas conſequētis, et concedat̄̄ nec quantitas: nec
<
lb
/>
materia ſuſcipiūt magis et minꝰ: cū hoc tñ ſtat et
<
lb
/>
ſi quantitas nõ hꝫ gradus intentionales hꝫ tñ extē
<
lb
/>
ſionales. </
s
>
<
s
xml:id
="
N223D4
"
xml:space
="
preserve
">et ſimiliter ̄uis materia nõ hꝫ gradus in
<
lb
/>
tenſionales hꝫ tñ gradus entitatiuos qui ſunt par
<
lb
/>
tes ipſius materie vt declarant cõiter hanc mate-
<
lb
/>
riam de raritate et denſitate tractantes.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N223E7
">
<
s
xml:id
="
N223E8
"
xml:space
="
preserve
">Sed cõtra. </
s
>
<
s
xml:id
="
N223EB
"
xml:space
="
preserve
">Quia tunc ſequeretur /
<
lb
/>
nullū rarū eſſet denſuꝫ: ſed hoc eſt falſum: igr̄ illud
<
lb
/>
ex quo ſequitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
N223F2
"
xml:space
="
preserve
">Falſitas ↄ̨ñtis oſtēditur, q2 capto
<
lb
/>
vno denſo finite benſo, illud eſt rarū: igr̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N223F7
"
xml:space
="
preserve
">Probat̄̄
<
lb
/>
añs, q2 illud ſub magna quantitate continet parū
<
lb
/>
de materia: igr̄ eſt rarum, ptꝫ ex diffinitione rari.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N223FF
"
xml:space
="
preserve
">Sed iam ꝓbo ſequelã, qm̄ ſi aliquid eſt rarū in eo
<
lb
/>
quantitas ſe hꝫ in ꝓportiõe maioris inequalitatis
<
lb
/>
ad materiã, et ſi ipſum eſſet denſum in eo materia
<
lb
/>
ſe hꝫ in ꝓportione maioris in inequalitatis ad quã-
<
lb
/>
titatē: ſed īpoſſibile eſt in eodē ſaltem exiſtēte in
<
lb
/>
eodē loco etc̈. quantitas excedat materiam, et exce-
<
lb
/>
datur ab ea: igr̄ īpoſſibile eſt aliquid ſit rarum et
<
lb
/>
denſum: quod fuit ꝓbandū.
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0186-02a
"
xlink:label
="
note-0186-02
"
xml:id
="
N2242E
"
xml:space
="
preserve
">Dicitur.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N22415
"
xml:space
="
preserve
">¶ Dices et bene conce-
<
lb
/>
dendo ſequelã (vt hec opinio eã concedit) et negãdo
<
lb
/>
falſitatē ↄ̨ñtis, et ad ꝓbattonē negando hanc con-
<
lb
/>
ſequentiam in hoc corpore eſt modica materia ſub
<
lb
/>
magna quantitate: g̊ hoc eſt rarum, nec ibi argr̄ a
<
lb
/>
diffinitiõe ad diffinitū: ſed oportet dicere vt poſtea
<
lb
/>
clarius et latius dicetur in hoc corpore quantitas
<
lb
/>
excedit materiam, et hꝫ ad materiam ꝓportionem
<
lb
/>
maioris inequalitatis: igitur illud corpus eſt rarū /
<
lb
/>
et ſic conſequentia eſt bona.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N22434
">
<
s
xml:id
="
N22435
"
xml:space
="
preserve
">Sed contra. </
s
>
<
s
xml:id
="
N22438
"
xml:space
="
preserve
">Quia tunc ſequeret̄̄ hec
<
lb
/>
concluſio aliquod corpus naturale, nec eſt rarum
<
lb
/>
nec denſum naturaliter. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2243F
"
xml:space
="
preserve
">Seq̄la ꝓbatur / q2 capio a.
<
lb
/>
pedale in cuiꝰ qualibet quarta eſt vnꝰ gradus ma-
<
lb
/>
terie: quo poſito ibi inter materiã et quantitatē eſt
<
lb
/>
ꝓportio equalitatis: igr̄ ibi gradus quãtitatis nõ
<
lb
/>
excedūt gradus materie. </
s
>
<
s
xml:id
="
N2244A
"
xml:space
="
preserve
">igr̄ tale pedale nõ eſt raꝝ
<
lb
/>
nec gradus materie excedūt gradus quantitatis:
<
lb
/>
igr̄ nõ eſt denſum: igr̄ aliquod pedale eſt nec eſt
<
lb
/>
rarū nec eſt denſum / quod fuit probandū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N22453
"
xml:space
="
preserve
">Falſitas
<
lb
/>
ↄ̨ñtis oſtenditur / q2 tale pedale hꝫ certã materiam
<
lb
/>
ſub certa quantitate puta paruã materiã ſub ma-
<
lb
/>
gna quantitate: igr̄ illud eſt rarū.
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0186-03a
"
xlink:label
="
note-0186-03
"
xml:id
="
N2246A
"
xml:space
="
preserve
">Dicitur.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N22461
"
xml:space
="
preserve
">¶ Dices et bene
<
lb
/>
concedendo quod infertur.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N22470
">
<
s
xml:id
="
N22471
"
xml:space
="
preserve
">Sed contra. </
s
>
<
s
xml:id
="
N22474
"
xml:space
="
preserve
">Quia tunc ſequeretnr /
<
lb
/>
bipedale ī cuiꝰ vna medietate eſt ꝓportio dupla
<
lb
/>
quãtitatis ad materiã et iu alia eſt ꝓportio eq̈lita- </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>