Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.003168">
                <pb pagenum="187" xlink:href="009/01/187.jpg"/>
              in K, vbi etiam ob alterum motum erit A: erit igitur B, in linea B C, vt vo­
                <lb/>
              lebamus. </s>
              <s id="s.003169">à quo poſtea diſcedens verſus C, motu pariter compoſito ſiſtitur
                <lb/>
              tandem in C, extremo lineæ pariter B C. eodem ergo tempore duo rhombi
                <lb/>
              extrema puncta æquè velocia, ſecundum
                <expan abbr="vtramq;">vtramque</expan>
              lationem mota, interual­
                <lb/>
              la nequaquam æqualia confecerunt, ſed A, maius, nimirum A D; B, verò
                <lb/>
              minus nimirum B C.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.003170">Ex quibus etiam ſecundæ quæſtionis explicatio, & dubitandi ratio pate­
                <lb/>
              bit: nam cum in rhombo duo ſint obtuſi anguli B, & C, & duo acuti A, & D,
                <lb/>
              punctus ille, qui ab obtuſo angulo B, recedit, fertur duabus lationibus inui­
                <lb/>
              cem ferè contrarijs, propria enim tendit ſurſum ad A, aliena verò deorſum
                <lb/>
              trahitur verſus D; cauſa huius contrarietatis ſunt lineæ D B, B A, obtuſum
                <lb/>
              angulum continentes, quæ à prædicto angulo in contrarias partes ſeparan­
                <lb/>
              tur: per has autem lineas fiunt prædicti motus, vnde ipſi quoque contrarij
                <lb/>
              ſint neceſſe eſt: & propterea ſe mutuò impediunt:
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              hinc neceſſe eſt pun­
                <lb/>
              ctum B, motu compoſito hinc inhibito minus interuallum B C, pertranſire.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.003171">At verò punctum A, quia ab acuto angulo deſcendit,
                <expan abbr="vtraq;">vtraque</expan>
              latione fertur
                <lb/>
              deorſum, quæ lationes ſe mutuò iuuant,
                <expan abbr="faciuntq́">faciuntque</expan>
              ; vt A, maius, quamuis eo­
                <lb/>
              dem tempore, & eadem celeritate peragret ſpatium A D. nam punctum A,
                <lb/>
              ſua ſpontè
                <expan abbr="deſcẽdit">deſcendit</expan>
              per latus A B, & ab ipſo latere A B, quod fertur ad C D,
                <lb/>
              pariter deorſum vehitur. </s>
              <s id="s.003172">nihil igitur mirum fit, ſi A, maius
                <expan abbr="interuallũ">interuallum</expan>
              A D,
                <lb/>
              quam B C, percurrat. </s>
              <s id="s.003173">cauſa verò huius motuum concordiæ eſt angulus acu­
                <lb/>
              tus A, ob quem latera rhombi magis inuicem approximantur, redduntque
                <lb/>
              longiorem A D, quàm B C: è contrariò autem, quo obtuſiores ſunt anguli
                <lb/>
              B, C, minorem faciunt ipſam B C, latera enim ſemper magis ad rectam li­
                <lb/>
              neam accedunt; donec tandem omni angulo euaneſcente in directum con­
                <lb/>
              ſtituantur; quo caſu congruerent cum linea A D,
                <expan abbr="rhombusq́">rhombusque</expan>
              ; ipſe amplius
                <lb/>
              nullus eſſet.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.003174">Ex his igitur ſequitur, quod punctum A, ab angulo A, acuto diſcedens,
                <lb/>
              duobus feratur motibus ſimilibus ad eandem partem tendentibus, & quò
                <lb/>
              acutiores ſunt anguli, eò magis tendent ad eandem partem; & melius ſe
                <lb/>
              mutuò iuuabunt. </s>
              <s id="s.003175">B, autem vice verſa, quoniam quanto obtuſior eſt angulus
                <lb/>
              B, tanto magis latera illius diuaricantur; duæ etiam motiones, quibus B,
                <lb/>
              progreditur in diuerſas partes tendent; fiunt enim per illa latera; & tanto
                <lb/>
              etiam magis ſibi contrariæ erunt;
                <expan abbr="magisq́">magisque</expan>
              ; ſibi mutuò impedimento erunt.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.003176">& propterea punctum B, minus interuallum, quale eſt B C, percurret, quan­
                <lb/>
              do A, maius A D, percurrit.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.003177">Ad ſecundam verò quæſtionis partem, reſpondeo conſiderandum eſſe
                <lb/>
              latus B A, moueri vnico motu ad D C, quare à nullo impedi­
                <lb/>
              tur, vnde nihil mirum videri debet, quòd ipſum vnica
                <lb/>
              latione maius conficiat ſpacium quàm B, quod
                <lb/>
              quamuis duplici pellatur motu, vnus
                <lb/>
              tamen ab altero inhibetur.</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>