Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 403
>
Scan
Original
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.008587
">
<
pb
pagenum
="
540
"
xlink:href
="
016/01/189.jpg
"/>
rum in modum dormiens in littoribus. </
s
>
<
s
id
="
s.008588
">Hi
<
lb
/>
ſpani, lupi potiùs nomine illum ſignificant:
<
lb
/>
Erigi ac ſubſidere pilos in pellibus pro ma
<
lb
/>
ris vario affectu tam multi etiam nunc affir
<
lb
/>
mant, vt plinio huius rei authori gratias de
<
lb
/>
beamus. </
s
>
<
s
id
="
s.008589
">Sed forſan naturale eſt omninò: ſi
<
lb
/>
quidem auſtrinis flatibus implentur, & ob
<
lb
/>
id eriguntur, borealibus exinaniuntur, &
<
lb
/>
ſubſident: ſic enim obſeruauit Rondelle
<
lb
/>
tius. </
s
>
<
s
id
="
s.008590
">Nos ex illius corio cingulum habemus,
<
lb
/>
quo enſis dum equitamus accingitur. </
s
>
<
s
id
="
s.008591
">Serò
<
lb
/>
amittit pilum: corium bubalo ſimile: colos
<
lb
/>
pili varius: ac lyncei pelli quoquo modo
<
lb
/>
ſimilis. </
s
>
<
s
id
="
s.008592
">Dextram pinnam capiti ſuppoſitam
<
lb
/>
affirmant, ſomnum conciliare, firmaré
<
lb
/>
que. </
s
>
<
s
id
="
s.008593
">Atque hic eſt piſcis, cuius pellem di
<
lb
/>
ximus ſuprè non tangi è fulminibus: atque
<
lb
/>
ſi de eo, quæ referuntur omnia vera ſunt,
<
lb
/>
neſcio an aliud mirabilius natura fecerit:
<
lb
/>
quandoquidem & quoſdam morbos eadem
<
lb
/>
pellis geſtata ſanare credatur. </
s
>
<
s
id
="
s.008594
">Ocreæ quæ
<
lb
/>
illius adipe oblinuntur, aquam non remit
<
lb
/>
tunt. </
s
>
<
s
id
="
s.008595
">Nec nauium tabulis infeſta glacies, ſi
<
lb
/>
eo inungantur. </
s
>
<
s
id
="
s.008596
">Commune etiam eſt hoc
<
lb
/>
cetaceorum omni generi. </
s
>
<
s
id
="
s.008597
">Refert Olaus
<
lb
/>
Magnus coria eo inuncta, à muribus non
<
lb
/>
arrodi: atque ob id equorum ornamenta,
<
lb
/>
eo inungi ſolere: in cauſa odorem eſſe ne
<
lb
/>
ceſſe eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.008598
">Halicibus infeſti præcipuè ſunt,
<
lb
/>
quorum maximam multitudinem deuorant.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.008599
">Diuturnæ vitæ eſſe exiſtimandum eſt, quod
<
lb
/>
magnum ſit, ſanguineum ac ſpiret. </
s
>
<
s
id
="
s.008600
">Senio
<
lb
/>
ribus honorem deferre videntur, illis enim
<
lb
/>
in mare deſcendentibus ſequuntur iuniores:
<
lb
/>
nam ſeorſum in littore iuuenes ac ſenes
<
lb
/>
degere ſolent. </
s
>
<
s
id
="
s.008601
">Captum aut percuſſum vnum
<
lb
/>
è ſociis, cæteri tanquam auxilium laturi
<
lb
/>
ſequuntur, ſuum more, quibus etiam vo
<
lb
/>
ce aſſimilantur, Ob id ergo dolis piſcato
<
lb
/>
rum obnoxij ſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.008602
">Piſcatores enim nigra
<
lb
/>
pelle induti, dum fœminæ vitulæ vocem
<
lb
/>
referunt, multos mares in inſidias trahunt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.008603
">Nullum mare fermè horum genere caret:
<
lb
/>
ſed parum inter ſe differunt, qui in Medi
<
lb
/>
terraneo, & Auſtrali, atque Boreali Ocea
<
lb
/>
no, tum alibi inueniuntur, quemadmo
<
lb
/>
dum & ſues. </
s
>
<
s
id
="
s.008604
">Erudiri etiam dicunt, & diſcipli
<
lb
/>
næ eſſe capacem, agnoſceréque familiares,
<
lb
/>
& populum mugitu Romanum ac geſtu,
<
lb
/>
quandoque ſalutaſſe, vt videatur natura non
<
lb
/>
ſecùs ac fortuna, aliis omnia negaſſe, aliis
<
lb
/>
conceſſiſſe.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1202
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008605
">
<
margin.target
id
="
marg1202
"/>
Pedes cur
<
lb
/>
piſcibus qui
<
lb
/>
buſdam.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.008606
">Nihil tamen fermè toti piſcium gene
<
lb
/>
ra natura negaſſe videtur, præter exquiſi
<
lb
/>
tum ſenſum. </
s
>
<
s
id
="
s.008607
">Nam licet ad natationem
<
lb
/>
pedes eſſent piſcibus inutiles, atque ob id
<
lb
/>
paucis opportuni: quibuſdam tamen etiam
<
lb
/>
illorum pedes natura conceſſit, aut quia
<
lb
/>
in imo aquarum gradiantur, aut in litto
<
lb
/>
re: aut armorum cauſa, aut vt in tem
<
lb
/>
peſtatibus firmius petris hærerent, aut tan
<
lb
/>
quam manus, vt in cancris chelæ. </
s
>
<
s
id
="
s.008608
">Viden
<
lb
/>
tur autem in polypis, & cancris, ac gam
<
lb
/>
maris, tum locuſtis, ſquilliſque pedes om
<
lb
/>
nium horum cauſa dati: propterea etiam
<
arrow.to.target
n
="
marg1203
"/>
<
lb
/>
lentè natant. </
s
>
<
s
id
="
s.008609
">Vidimus in fonte paruulo
<
lb
/>
Lugduni piſciculos cum duobus pedibus
<
lb
/>
in parte anteriore quaſi ſub alis. </
s
>
<
s
id
="
s.008610
">Erant
<
lb
/>
autem veri piſces, quos ego capitones li
<
lb
/>
benter à capitis magnitudine, quod ra
<
lb
/>
nis ſimile habent, lato ſcilicet & humi
<
lb
/>
li, ac magno ore appellauerim. </
s
>
<
s
id
="
s.008611
">In his vi
<
lb
/>
detur natura prouidiſſe, vt è ripa firmius
<
lb
/>
cibum ſumere poſſent. </
s
>
<
s
id
="
s.008612
">An verò à rana
<
lb
/>
rum naſcentium numero? </
s
>
<
s
id
="
s.008613
">an Cordylus A
<
lb
/>
riſtotelis? </
s
>
<
s
id
="
s.008614
">ſed Cordylus quatuor pedes
<
lb
/>
habet. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008615
">
<
margin.target
id
="
marg1203
"/>
Piſces bipe
<
lb
/>
des.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.008616
">Contrà inutilis eſt piſcis, quem viuellam
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1204
"/>
<
lb
/>
vocant, alij priſtim, quamvis magnus, nam
<
lb
/>
caro eius haud iucunda eſt, forma tamen
<
lb
/>
mirabilis eſt hic piſcis, vt qui enſis imagine
<
lb
/>
cartilagineum quoddam in fronte ferat pal
<
lb
/>
morum quatuor longitudine, aut etiam am
<
lb
/>
pliùs, ab imo vſque ad ſupremum dentatum
<
lb
/>
acutis, robuſtiſque dentibus. </
s
>
<
s
id
="
s.008617
">Serram Bello
<
lb
/>
nius appellauit: qui etiam quinquaginta
<
lb
/>
octo
<
expan
abbr
="
dẽtes
">dentes</
expan
>
habere eam affirmat. </
s
>
<
s
id
="
s.008618
">Serram ſæpè
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1205
"/>
<
lb
/>
vidi, piſcem nunquam. </
s
>
<
s
id
="
s.008619
">Piſces etiam volantes
<
lb
/>
ibi naſcuntur: parui ſunt, & alati, alas habent
<
lb
/>
iuxta branchias longas, vt ipſi piſces palmo
<
lb
/>
ſcilicet amplius, quæ dum hument, piſcem
<
lb
/>
ſuſtinent, cùm ſiccantur, decidunt. </
s
>
<
s
id
="
s.008620
">Grega
<
lb
/>
tim eunt, & cum Oratis inimicitia interce
<
lb
/>
dit. </
s
>
<
s
id
="
s.008621
">Multi iuxta Bermudam ſeu Garzam in
<
lb
/>
ſulam inueniuntur. </
s
>
<
s
id
="
s.008622
">Multa horum genera mi
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1206
"/>
<
lb
/>
hi cognita ſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.008623
">Parùm manſueſcunt piſces,
<
lb
/>
quoniam paruo, & hebeti ingenio ſunt: ob
<
lb
/>
id igitur maximè manſueſcunt delphini, qui
<
lb
/>
etiam celerrimi ſunt piſcium, vt ingenioſiſ
<
lb
/>
ſimi, & affectuum humanorum haud exper
<
lb
/>
tes, præcipuè miſericordiæ. </
s
>
<
s
id
="
s.008624
">Eadem ratione
<
lb
/>
aues omnes fermè cicurant: quadrupedia vt
<
lb
/>
ſunt medio ingenio inter aues, & piſces, ita
<
lb
/>
aliqua manſueſcunt, aliqua non. </
s
>
<
s
id
="
s.008625
">Quædam
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1207
"/>
<
lb
/>
etiam timor, non ſinit vt manſueſcant, vt
<
lb
/>
mures, & lepores: quomodo enim amabis,
<
lb
/>
quem inſidiari vitæ tuæ ſit perſuaſum? </
s
>
<
s
id
="
s.008626
">at hoc
<
lb
/>
ſibi perſuadent, qui timent: propterea ty
<
lb
/>
ranni etiam ſi beneficio multos afficiant, à
<
lb
/>
nullis tamen ob timorem aſſiduum arman
<
lb
/>
tur. </
s
>
<
s
id
="
s.008627
">Sic Neroni contigit, nec tamen exiſti
<
lb
/>
mes non in multos Neronem fuiſſe bene
<
lb
/>
ficium. </
s
>
<
s
id
="
s.008628
">Itaque piſces ob ingenij ruditatem,
<
lb
/>
& incommodam tractationem vix manſueſ
<
lb
/>
cunt, & parùm: accedit
<
emph
type
="
italics
"/>
(
<
emph.end
type
="
italics
"/>
vt dixi ) etiam
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1208
"/>
<
lb
/>
plerunque timor. </
s
>
<
s
id
="
s.008629
">Cùm igitur delphinus in
<
lb
/>
genio valeat, ſicque audaciſſimus, & ſpiret,
<
lb
/>
atque ob id tractari poſſit commodè, neceſ
<
lb
/>
ſe eſt, vt vel ſolus, vel etiam maximè inter
<
lb
/>
omnes piſces manſueſcat: qui ſi traduci poſ
<
lb
/>
ſet in piſcinas, parùm manſuetudine à cane
<
lb
/>
differret. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008630
">
<
margin.target
id
="
marg1204
"/>
Viuella.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008631
">
<
margin.target
id
="
marg1205
"/>
Piſces vo
<
lb
/>
lantes.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008632
">
<
margin.target
id
="
marg1206
"/>
Cur piſces
<
lb
/>
vix man
<
lb
/>
ſueſcant.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.008633
">Delphini.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008634
">
<
margin.target
id
="
marg1207
"/>
Lepores &
<
lb
/>
mures cur
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
<
lb
/>
cicurentur.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008635
">
<
margin.target
id
="
marg1208
"/>
Delphini cur
<
lb
/>
maximè in
<
lb
/>
ter piſces
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
mãſueſcant
">manſueſcant</
expan
>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.008636
">Sed poſtquàm in murium ſermonem inci
<
lb
/>
dimus, de illis, illorúmque generibus, quæ
<
lb
/>
plurima ſunt: aliqua dicenda ſunt, altiùs re
<
lb
/>
petitio principio. </
s
>
<
s
id
="
s.008637
">Nam cùm animalia pluri
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1209
"/>
<
lb
/>
bus modis diſtinguantur, ex alimentorum
<
lb
/>
etiam diſcrimine differentias ſumi docuimus
<
lb
/>
generaliter quidem herbarum, arborúmque,
<
lb
/>
tum carnium, propriè autem quatuor mo
<
lb
/>
dis: aut enim elementorum humido veſcun
<
lb
/>
tur, vt chamæleon aëris, ſturio, & multi
<
lb
/>
piſces alij aquæ, buffones terræ: quamvis
<
lb
/>
enim terram edant, terra tamen non eſt illis
<
lb
/>
alimentum, ſed exiguum illud pingue humi
<
lb
/>
dum, quod in terra continetur: aut plan
<
lb
/>
tis, vt ſolipeda, pleraque tum etiam corni
<
lb
/>
gera, atque hæc prioribus nobiliora: aut car
<
lb
/>
nibus, vt leones, & canes præcedentibus am
<
lb
/>
bobus præſtantiora. </
s
>
<
s
id
="
s.008638
">Quarum genus fru-</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>