Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.002194">
                <pb pagenum="186" xlink:href="025/01/190.jpg"/>
              accenſa in eo materia tantulùm aſſurgere, & mox deorſum ire, quod citra
                <lb/>
              vacuum facilè explicatur; nihil enim vetat aëre dilatato intra recipiens,
                <lb/>
              fumum graviorem eſſe; cùm etiam rarefacto gravior ſit; ſic vbi Sol æſtivus
                <lb/>
              de Meridie in os camini ſuis radiis paulò altiùs penetrat, vix fumus aſſur­
                <lb/>
              git; quia tunc aër Meridiano æſtu rareſcit, & levior redditur, ac proinde
                <lb/>
              minimè deſcendere poteſt, vt ſurſum extrudat fumum; immò licèt intra
                <lb/>
              recipiens aër non dilatetur, fumus tamen poſt aliquod tempus in infe­
                <lb/>
              riorem vaſis tractum deſcendit, vt idem Autor obſervat; quia remitten­
                <lb/>
              te caloris vi denſatur, immò & ab aëre comprimitur, vnde gravior evadit;
                <lb/>
              deſcendat, igitur neceſſe eſt; nihil ergo ex prædicto fumi deſcenſu deducitur
                <lb/>
              per quod vacuum in dicto ſegmento CD adſtruatur. </s>
              <s id="s.002195">Porrò quòd ignis in
                <lb/>
              vacuo accendi non poſſit, patet; vtpote, qui tantummodò accenditur, ex
                <lb/>
              collectione partium ignis, vt dixi, quæ ex eo colliguntur, quod partes hu­
                <lb/>
              moris interceptæ avolent, vel per excuſſionem, vt in affrictu ſilicis, vel per
                <lb/>
              ratetactionem, per quam ſcilicet redduntur leviores; ſed ſi nullum eſt
                <lb/>
              medium, avolare non poſſunt, quamvis alioquin leviſſimæ evadant, quia
                <lb/>
              ſcilicet rariſſimæ. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002196">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002197"> Sunt, qui dicunt, non totum quidem ſegmentum CD va­
                <lb/>
              cuum remanere, ſed tantùm illius partem aliquam. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002198">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002199"> Hoc ipſum inſinuare videtur ſupra laudatus Autor; ſed proſe­
                <lb/>
              ctò, ſi quid video, hoc ſtare non poteſt; quia ſi aliqua pars dicti ſegmen­
                <lb/>
              ti vacua ſit, quidquid ineſt ſubtilis materiæ innatare illi non poteſt; igitur
                <lb/>
              ſupremus ſegmenti tractus vacuus eſt; infimum verò ſubtilis illa materia,
                <lb/>
              vel aër dilatatus occupat; in ſupremo igitur tractu ſegmenti nullum obje­
                <lb/>
              ctum videri, nullus ſonus auditi, nullus ignis accendi poſſet: nec eſt quod
                <lb/>
              dicant aliqui, diſtincta eſſe ad inſtar pororum vacuola; quia cùm ferè to­
                <lb/>
              tus aër ex recipiente educatur, longè majora eſſent prædicta vacuola reli­
                <lb/>
              quo ſpatio, ab aëre, vel ſubtili materia occupato; ac proinde lumen conti­
                <lb/>
              nuum, vel objectum continuo lumine illuſtratum minimè videretur, ſed
                <lb/>
              diſtinctum majoribus maculis nigerrimo colore tinctis; nihil enim atrius
                <lb/>
              vacuo excogitari poteſt. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002200">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002201"> Sed quæſo te, ad alias rationes orationem converte; hæc
                <lb/>
              enim, meo ſaltem judicio, exhauſta eſt; quod tamen antequam facias, le­
                <lb/>
              vem ſcrupulum mihi excutias, velim, circa ea quæ de ſono dixiſti; legi enim
                <lb/>
              in dicto Autore, immiſſo Horologio rotato in recipiens, ſtrepitum rotæ
                <lb/>
              denticulatæ auditum fuiſſe, antequam ex eo aër per anthliam educeretur;
                <lb/>
              quo tamen educto, vix, ac ne vix quidem ille ſtrepitus admotas pervenit ad
                <lb/>
              aures. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002202">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002203"> Subnectere debueras, quæ apud eundem Autorem legiſti, pul­
                <lb/>
              ſatæ campanulæ ſonum in dictum recipiens immiſſæ, etiam educto aëre
                <lb/>
              auditum fuiſſe. </s>
              <s id="s.002204">Fateor quidem, minimum ſonum vix audiri; nec enim
                <lb/>
              dubium eſt, quin vt nimia compreſſio aëris, ita nimia tenſio propagationi
                <lb/>
              ſoni tantulum obſtet; quippe qui per motum particularem ejuſdem medij
                <lb/>
              propagetur, quas certè vt preſſum medium repellit, ita tenſum retinet, &
                <lb/>
              quaſi ad ſe adducit: ſed jam ad alias rationes venio. </s>
              <s id="s.002205">Sextò, Igitur ferro </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>
Impressum