190178Diſſertatio Septima.
Grad.
Quid verò obeſſę poſſit illa omnem ſenſum fugiens alie-
narum particularum permiſtio? Vt ſimplicium naturarum genera
innoteſcant, ſatis eſt, ſi, quæ naturæ ob particularum exilitatem
& paucitatem deliteſcunt intrà aliam quampiam naturam, ali-
quando auctæ, & multiplicatæ, conſpicuæ fiant. Quod enim
pauxillum argenti in cupri maſſâ inuoluatur, non continuò ar-
genti notitia ſublata eſt, ſiquidem & argentum exhibetur, cui
exigua aliqua cupri particula permiſcetur. Sic quoquè in corpori-
bus miſtis & Phlegma reperiri & Spiritum comperimus, licèt nec
ſincerum ſit phlegma omni Spiritu vacuum, nec planiſſimê defæ-
catus ſit Spiritus ab omni veltenuiſſimâ phlegmatis guttulâ, aut
Sale volatili, liber. Impendere fortaſſe poſſet inter nos contentio
de ſimplicium naturarum numero, ſi ſuas in partes vniuerſum ge-
nus tribuatur: in heſternâ ſcilicet diſſertatione viſus es, Mauro-
cene, ſex ſtatuere principia, tria Actiua Spiritum, Sulphur, &
Salem, tria Paſſiua Terram, Aquam, & Spiritum Frigidum:
quibus procul dubio Elementi notio congrueret, cum ex illis
Mixtum coaleſcat: quatuor autem tantummodo Elementa omnes
agnoſcunt.
narum particularum permiſtio? Vt ſimplicium naturarum genera
innoteſcant, ſatis eſt, ſi, quæ naturæ ob particularum exilitatem
& paucitatem deliteſcunt intrà aliam quampiam naturam, ali-
quando auctæ, & multiplicatæ, conſpicuæ fiant. Quod enim
pauxillum argenti in cupri maſſâ inuoluatur, non continuò ar-
genti notitia ſublata eſt, ſiquidem & argentum exhibetur, cui
exigua aliqua cupri particula permiſcetur. Sic quoquè in corpori-
bus miſtis & Phlegma reperiri & Spiritum comperimus, licèt nec
ſincerum ſit phlegma omni Spiritu vacuum, nec planiſſimê defæ-
catus ſit Spiritus ab omni veltenuiſſimâ phlegmatis guttulâ, aut
Sale volatili, liber. Impendere fortaſſe poſſet inter nos contentio
de ſimplicium naturarum numero, ſi ſuas in partes vniuerſum ge-
nus tribuatur: in heſternâ ſcilicet diſſertatione viſus es, Mauro-
cene, ſex ſtatuere principia, tria Actiua Spiritum, Sulphur, &
Salem, tria Paſſiua Terram, Aquam, & Spiritum Frigidum:
quibus procul dubio Elementi notio congrueret, cum ex illis
Mixtum coaleſcat: quatuor autem tantummodo Elementa omnes
agnoſcunt.
Maur.
Si Corporis Miſti &
Elementorum notiones à rebus ipſis
mentis opificio abſtrahamus, & metaphyſicè, vt aiunt, conſi-
deremus, vtique Elementi genus primum quadruplex differentia
partitur: Aliæ nimirum particulæ reliquas naturas agitant, ſeque
cumillis confundunt, & permiſcent; Aliæ permiſtas apprehen-
dunt, & coërcent, ne diffluant: Aliæ faciles ſe præbent ad coëun-
dum cum reliquis; Aliæ ſe cum illis commiſceri, aut ab illis con-
tineri, ægrè patiuntur. Hinc non niſi quatuor complexiones ori-
ri poſſunt; quæ enim naturæ ſuâ mobilitate alias permiſcent, hæ
quidem facilè, illæ autem difficulter miſcentur; Ecce duas ſpecies:
quæ verò naturæ vim habent reliquas continendi, ipſæ parìter duas
in ſpecies diſtribuuntur, quarum altera complectitur eas, quæ ſa-
cilè, altera eas, quæ difficulter cum reliquis miſcentur, & cohe-
rent. Verùm niſi res ad Phyſicam trutinam reuocetur, nil dare poſ-
ſumus præter vocabula: Quapropter ad Artem confugiendum eſt,
quæ mixtas naturas diſſoluens, ad ſimpliciorum naturarum noti-
tiam nos deducit. Simpliciorum, inquam, hoc eſt, minus permi-
ſtionis habentium, non verò ſimpliciſſimarum nihil prorſus com-
poſitionis admittentium; cum enim illæ Artis labori ſines
mentis opificio abſtrahamus, & metaphyſicè, vt aiunt, conſi-
deremus, vtique Elementi genus primum quadruplex differentia
partitur: Aliæ nimirum particulæ reliquas naturas agitant, ſeque
cumillis confundunt, & permiſcent; Aliæ permiſtas apprehen-
dunt, & coërcent, ne diffluant: Aliæ faciles ſe præbent ad coëun-
dum cum reliquis; Aliæ ſe cum illis commiſceri, aut ab illis con-
tineri, ægrè patiuntur. Hinc non niſi quatuor complexiones ori-
ri poſſunt; quæ enim naturæ ſuâ mobilitate alias permiſcent, hæ
quidem facilè, illæ autem difficulter miſcentur; Ecce duas ſpecies:
quæ verò naturæ vim habent reliquas continendi, ipſæ parìter duas
in ſpecies diſtribuuntur, quarum altera complectitur eas, quæ ſa-
cilè, altera eas, quæ difficulter cum reliquis miſcentur, & cohe-
rent. Verùm niſi res ad Phyſicam trutinam reuocetur, nil dare poſ-
ſumus præter vocabula: Quapropter ad Artem confugiendum eſt,
quæ mixtas naturas diſſoluens, ad ſimpliciorum naturarum noti-
tiam nos deducit. Simpliciorum, inquam, hoc eſt, minus permi-
ſtionis habentium, non verò ſimpliciſſimarum nihil prorſus com-
poſitionis admittentium; cum enim illæ Artis labori ſines
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib