Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.008676
">
<
pb
pagenum
="
542
"
xlink:href
="
016/01/191.jpg
"/>
Eſt autem taxus ſeu melis vulpe maior, co
<
lb
/>
lore cineris, longíſque pilis, rictu fero, &
<
lb
/>
præacutis dentibus moxdax. </
s
>
<
s
id
="
s.008677
">Itaque vt ad
<
lb
/>
mures redeam, vidimus ex his candidiſſimos:
<
lb
/>
ſenio enim caneſcunt: frigore etiam, tum
<
lb
/>
cibis candidis, candidi euadunt. </
s
>
<
s
id
="
s.008678
">Olaus ſac
<
lb
/>
charo expertum ſe ait: apes nigras eſſe pu
<
lb
/>
tat, quod vno nutriantur cibo: verſiculores
<
lb
/>
veſpas, quod variis. </
s
>
<
s
id
="
s.008679
">Vtcunque ſit, imbecillia
<
lb
/>
alimento multum mutantur, colore, corpore
<
lb
/>
ac moribus.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1213
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008680
">
<
margin.target
id
="
marg1211
"/>
Murium hi
<
lb
/>
ſtoria.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008681
">
<
margin.target
id
="
marg1212
"/>
Sciuri.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008682
">
<
margin.target
id
="
marg1213
"/>
Mare aliqui
<
lb
/>
bus in locis
<
lb
/>
cur ſterile.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.008683
">Eſt & illud conſiderandum, quod in mari
<
lb
/>
non ſecùs, quàm in terra contingit, regiones
<
lb
/>
eſſe quaſdam in eo ſteriles, alias piſcoſiſſi
<
lb
/>
mas: nam in quibuſdam pabulum abundat,
<
lb
/>
in aliis autem non adeſt: tum verò diuerſa
<
lb
/>
terrarum genera odore, ac ſapore vario aquas
<
lb
/>
inficiunt, quos piſces aut ſequuntur aut fu
<
lb
/>
giunt. </
s
>
<
s
id
="
s.008684
">Littora tamen piſcibus plerunque
<
lb
/>
abundant ob pabulum, & gurgites, ob ſecu
<
lb
/>
ritatem. </
s
>
<
s
id
="
s.008685
">Adeò verò magnum eſt aquarum
<
arrow.to.target
n
="
marg1214
"/>
<
lb
/>
diſcrimen in mari, vt iuxta Indiam in Æ
<
lb
/>
thiopiæ directo paſſuum millibus fermè tre
<
lb
/>
centis, albeſcat vt lac, alibi cœruleum ſit, ali
<
lb
/>
bi nigrum, alibi viride. </
s
>
<
s
id
="
s.008686
">Album, eſt cum are
<
lb
/>
na alba ſubeſt mari minimè profundo: vi
<
lb
/>
ride, cùm mediocris fuerit profunditatis: cœ
<
lb
/>
ruleum cum magnæ,
<
expan
abbr
="
mouetúrq;
">mouetúrque</
expan
>
ſed ſi quieſ
<
lb
/>
cat, color fit argenteus. </
s
>
<
s
id
="
s.008687
">Vidimus in Verbano
<
lb
/>
lacu, cùm Lutetiam Pariſiorum proficiſ
<
lb
/>
ceremur, inter fluctuantes vndas totius la
<
lb
/>
cus, partem non procul à nobis immotam,
<
lb
/>
argenteíque coloris, cum reliquum totum
<
lb
/>
eſſet cœruleum. </
s
>
<
s
id
="
s.008688
">Cauſa eſt, quòd ventus à
<
lb
/>
montis cacumine impeditur, nec aliter quàm
<
lb
/>
vmbra altitudine finitur. </
s
>
<
s
id
="
s.008689
">Parte verò illa,
<
lb
/>
quæ vrgebat ad montem (neque enim tran
<
lb
/>
quillitas ad montis radicem perueniebat)
<
lb
/>
initium ſumpſit, vbi impetus iuxta rupem
<
lb
/>
ceſſabat: nam impetu colliſa ad latera per
<
lb
/>
miſcebat eam, quæ in medio erat. </
s
>
<
s
id
="
s.008690
">Nigra au
<
lb
/>
tem fit, quoties arena nigra ſubeſt aquis
<
lb
/>
haud profundis, aut cùm profunda fuerit
<
lb
/>
turbulenta.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1215
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008691
">
<
margin.target
id
="
marg1214
"/>
Mare vt lac
<
lb
/>
album.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008692
">
<
margin.target
id
="
marg1215
"/>
Cur
<
expan
abbr
="
nunquã
">nunquam</
expan
>
<
lb
/>
iuxta Cale
<
lb
/>
chutum pe
<
lb
/>
ſtis,</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.008693
">Itaque illud idem contingit in piſcibus ex
<
lb
/>
aqua, quod hominibus ex aëre: referunt enim
<
lb
/>
in Calechuto Indiæ cum ciuitate, tum regio
<
lb
/>
ne, nunquam peſtem ſæuire, ob aëris tempe
<
lb
/>
riem credo, ciborúmque ſalubritatem, ac
<
lb
/>
forſan victus moderationem: ita in partibus
<
lb
/>
quibuſdam maris piſces abundant, quòd vi
<
lb
/>
ctus ibi, & aqua ſint ſaluberrima. </
s
>
<
s
id
="
s.008694
">Nam de
<
lb
/>
ratione viuendi non eſt, vt diſputemus in
<
lb
/>
piſcibus, cùm in ea peccare homini tantum
<
lb
/>
modò proprium ſit.
<
arrow.to.target
n
="
marg1216
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008695
">
<
margin.target
id
="
marg1216
"/>
Auium om
<
lb
/>
nis generis
<
lb
/>
abundantia,
<
lb
/>
ſalubritatis
<
lb
/>
aëris maxi
<
lb
/>
mum argu
<
lb
/>
mentum.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.008696
">Manucodia
<
lb
/>
ta.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.008697
">Eadem ratione, & aër auibus abundat,
<
lb
/>
alius (vt ita dicam) ſterileſcit. </
s
>
<
s
id
="
s.008698
">Indicio eſt,
<
lb
/>
auium omnis generis abundantia duplici
<
lb
/>
modo ſalubritatis aëris, & quòd ipſæ ſen
<
lb
/>
tiant maximè aëris qualitates, & quòd pau
<
lb
/>
lulum etiam ſuppetat. </
s
>
<
s
id
="
s.008699
">Verùm hoc ſignum
<
lb
/>
ad regiones referri debet, non ad illarum
<
lb
/>
partes: eſſe enim poteſt, vt in valle etiam
<
lb
/>
abundent aues, & tamen ibi grauis erit aër,
<
lb
/>
camporum, & collium comparatione. </
s
>
<
s
id
="
s.008700
">Ve
<
lb
/>
rum colles, & campi optimam obtinebunt
<
lb
/>
aëris ſalubritatem. </
s
>
<
s
id
="
s.008701
">Vnde & Moluchis inſu
<
lb
/>
lis ſub æquinoctio auis mortua in terra, aut
<
lb
/>
mari colligitur, quæ viuens nunquam videri
<
lb
/>
ſolet, quoniam pedibus careat, tametſi neget
<
lb
/>
Ariſtoteles auem vllam pedibus carere. </
s
>
<
s
id
="
s.008702
">Hæc
<
lb
/>
igitur, quam ter videre iam contigit, ſola (vt
<
lb
/>
ita dicam)ob id pedibus caret, quòd in ſubli
<
lb
/>
mi aëre, atque procul ab omni viſu humano
<
lb
/>
habitet. </
s
>
<
s
id
="
s.008703
">Corpus eius, roſtrúmque magnitu
<
lb
/>
dine, & forma ſimile hirundini, pennæ ala
<
lb
/>
rum, & caudæ accipitrem magnitudine, dum
<
lb
/>
alas extendit, ſuperant, æquant verò fermè
<
lb
/>
aquilam. </
s
>
<
s
id
="
s.008704
">Pennarum craſſitudinem excogita
<
lb
/>
re potes, tanta enim eſt, qualem pro auiculæ
<
lb
/>
paruitate conuenire ratio docet. </
s
>
<
s
id
="
s.008705
">Sunt igitur
<
lb
/>
tenuiſſimæ, & perſimiles, præter tenuitatem
<
lb
/>
pennis pauonum fœminarum ex toto: neque
<
lb
/>
maſculorum pauonum pennis aſſimilantur,
<
lb
/>
quòd non ſint oculatæ, vt quæ in maſculi
<
lb
/>
pauonis cauda cernuntur. </
s
>
<
s
id
="
s.008706
">Maſculi dorſum
<
lb
/>
auiculæ huius ſinuatur intus, in eámque ca
<
lb
/>
uitatem oua fœmina facere, ratio ipſa do
<
lb
/>
cet, cùm & ipſa fœmina cauum habeat ven
<
lb
/>
trem, vt ſic vtraque cauitate poſſit oua in
<
lb
/>
cubare. </
s
>
<
s
id
="
s.008707
">Maſculo hæret in cauda filum lon
<
lb
/>
gius tribus palmis coloris nigri, medium in
<
lb
/>
ter quadratum, rotundúmve, neque craſſum,
<
lb
/>
neque admodum tenue, verum ei non ab
<
lb
/>
ſimile, quo crepidas cerdones conſuere ſo
<
lb
/>
lent. </
s
>
<
s
id
="
s.008708
">Hoc exiſtimamus dum fœmina oua in
<
lb
/>
cubat alligari firmius illam maſculo: neque
<
lb
/>
mirum eſt in aëre perpetuò habitare, nam
<
lb
/>
cauda, & alis in orbem extenſis, haud du
<
lb
/>
bium eſt ſpontè ſuſtineri. </
s
>
<
s
id
="
s.008709
">Viciſſitudo etiamſi
<
lb
/>
quid eſt laſſitudinis, illam excutere poteſt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.008710
">Cibum nullum eſſe puto præter cœli rorem,
<
lb
/>
qui ſimul ſit cibus, & potus, & ita natura pro
<
lb
/>
uidiſſe diligenter tanto miraculo videtur, vt
<
lb
/>
in aëre habitare poſſit. </
s
>
<
s
id
="
s.008711
">Veſci autem aëre pu
<
lb
/>
ro haud veriſimile eſt, quòd nimis tenuis ſit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.008712
">Veſci animalculis, neque id, quòd ibi non
<
lb
/>
fiat congregatio ad generationem illorum
<
lb
/>
haud dubiè neceſſaria: neque in auium ven
<
lb
/>
tribus illa cernuntur, qualia in hirundi
<
lb
/>
num: ſed tamen hoc non cogit, cum Ma
<
lb
/>
nucodiatas ſolo ſenio confici credendum
<
lb
/>
ſit: at nec vapore, cum infrà copioſior ſit,
<
lb
/>
vnde deſdendentes viderentur: vapor etiam
<
lb
/>
nonnunquam pernicioſus eſt, rore igitur
<
lb
/>
per noctem veſci veriſimile eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.008713
">Vt verò Ma
<
lb
/>
nucodiata, ita auis eſt, vt nullo modo inha
<
lb
/>
bitet terram, ita contraria ratione ſtruthio
<
arrow.to.target
n
="
marg1217
"/>
<
lb
/>
camelus ſic à terra non diſcedit vnquam, vt
<
lb
/>
auem dicere non poſſis, niſi ad formam reſ
<
lb
/>
picias. </
s
>
<
s
id
="
s.008714
">Nomen, vt reor, ſumpſit, quòd colli,
<
lb
/>
& crurium longitudine camelum imitetur:
<
lb
/>
eſt enim homine ipſo paulò procerioris ſta
<
lb
/>
turæ. </
s
>
<
s
id
="
s.008715
">Struthio autem paſſerculus dicitur
<
lb
/>
Græcè, quaſi per ironiam nomine compoſi
<
lb
/>
to, velut ſi quis pigmæum Gigantem diceret
<
lb
/>
ſimul, vel homunculum giganteum. </
s
>
<
s
id
="
s.008716
">Ex
<
lb
/>
auium genere eſt Struthiocamelus, ſed ca
<
lb
/>
meli magnitudine collum, roſtrum, oculi,
<
lb
/>
caput anſeri, ſed pro magnitudine propria
<
lb
/>
reſpondent, alæ & cauda pennis verſicolo
<
lb
/>
ribus, cinereis, candidis, nigris: nam tres hi
<
lb
/>
colores, quòd parum niteant, ſunt in eis
<
lb
/>
natiui rubei rarus ac vix conſpicuus, & ta
<
lb
/>
men nulli auium vel ſic: nec vlli auium in
<
lb
/>
pennis tanta iucunditas aut pulchritudo,
<
lb
/>
ob id galeas milites non aliis ornant. </
s
>
<
s
id
="
s.008717
">Quan
<
lb
/>
quam ſint, qui ob raritatem nunc Manuco
<
lb
/>
diatæ, tum alas, tum caudam in criſtas fi
<
lb
/>
gant, addita etiam ſuperſtitione, qui ſecum </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>