Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

List of thumbnails

< >
121
121
122
122
123
123
124
124
125
125
126
126
127
127
128
128
129
129
130
130
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.002220">
                <pb pagenum="188" xlink:href="025/01/192.jpg"/>
              alia corpora trahit ad ſe, prævalet quidem aër, propter Anthliæ vim, ac
                <lb/>
              proinde Mercurium intra fiſtulam contentum deprimit, non tamen omni­
                <lb/>
              no; quia materia ſubtilis intra fiſtulam tenſa pro rata reſiſtit; igitur ſuper­
                <lb/>
              ficies Mercurij ſupra I, ſemper extat; præſertim cùm materia illa tenſa in­
                <lb/>
              tra LD magis reſiſtat, quàm intra CD dilatata. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002221">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002222"> Quid ſi extra recipiens extet extremitas D, ita tamen vt ad es
                <lb/>
              recipientis probè agglutinata ſit, & educto maxima vi aëre ex recipiente
                <lb/>
              perforetur fiſtula in D. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002223">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002224"> Non probavit Autor, probarunt tamen alij, deſcendit que Mer­
                <lb/>
              curius in B. </s>
              <s id="s.002225">Subiitque aër tum proprio pondere, tum etiam adductus ab aë­
                <lb/>
              re tenſo intra recipiens; hic enim adducit ſuperficiem Mercurij EF, eam­
                <lb/>
              que attollit; hæc autem ſecum trahit, educit que Mercurium ex fiſtula,
                <lb/>
              quem ſequitur aër, qui deinde à Mercurio ſurſum in recipiens extruditur;
                <lb/>
              cuncta hæc ex noſtris principiis facilè explicantur. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002226">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002227"> Nonnulli capere nequeunt, ſeu nolunt, vim illam tractivam,
                <lb/>
              qua ſcilicet fit, vt corpus ten ſum, dum ſeſe reducit, corpus contiguum tra­
                <lb/>
              hat; quo enim vinculo, quo fune illud trahit? </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002228">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              Hæc diſcuſſio hujus loci non eſt, vnum tamen breviter dice; ſci­
                <lb/>
              licet æquè facilè concipi vnum corpus tenſum, ſeu dilatarum ſeſe intror­
                <lb/>
              sum reducere, atque concipitur, corpus compreſſum ſeſe extrorſum exten­
                <lb/>
              dere; item corpus tenſum, dum ſeſe reducit, aliud corpus, cui contiguum
                <lb/>
              eſt, ſe cum adducere, & corpus compreſſum, aliud corpus à ſe amovere; nec
                <lb/>
              alio fune opus eſt ad hunc finem; cùm enim juxta Naturæ inſtitutum om­
                <lb/>
              nia corpora ſint partes vniverſi, & partes, quæ totum aliquod componunt,
                <lb/>
              conjunctæ eſſe debeant, alio quin patres non eſſent, ſi ſeorſim eſſe poſſent;
                <lb/>
              ideo vnum corpus adhæret alteri, quando ſcilicet hoc moveri nequit, niſi
                <lb/>
              vel aliud adducatur, vel talis ſeparatio fiat, vt vacuum intercedat; nempe
                <lb/>
              ſupponamus corpus dilatarum ſeſe in priſtinum ſtatum reducere, ac ſeſe
                <lb/>
              contrahere, etiam ſi corpora contigua ſimul non adducantur, vnde qua que
                <lb/>
              vacuum erit; ac proinde corpus illud ſeorſim ab omnibus aliis ſejunctum;
                <lb/>
              igitur non eſſet amplius vniverſi pars. </s>
              <s id="s.002229">Itaque cum tale ſit Naturæ inſtitu­
                <lb/>
              tum, vt omnia corpora ſint partes vniverſi, ſeorſim eſſe non poſſunt; ſem­
                <lb/>
              per igitur vnum aliis adhæret ; & ne ſeorſim fiat, perinde ſe habent omnis,
                <lb/>
              atque ſi vnita effent; hinc vacui fuga; hinc Naturæ vinculum & funis. </s>
              <s id="s.002230">Vt
                <lb/>
              vt ſit (de his enim alibi diſputavimus) quando corpus tenſum ſeſe reſti­
                <lb/>
              tuit, ſeu contrahit, cùm perinde ſe habeat, atque ſi alteri contiguo conjun­
                <lb/>
              ctum eſſet in ordine ad hunc finem Naturæ inſtituto definitum, vt ſcilicet
                <lb/>
              omnia corpora ſint parces vniverſi, qui revera finis poſtulat, vt vacuum ar­
                <lb/>
              ceatur, quid mirum, ſi ſecum illud adducat, vnde fateor vltro, multum cor­
                <lb/>
              pus moveri metu vacui; vnum tamen alteri adhærere, non quidem imme­
                <lb/>
              diatè, ad vitandum vacuum, ſed ad ſervandum inde omnem prædictum Natu­
                <lb/>
              ræ finem. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002231">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002232"> Non deerunt inter Democriticos, qui fines illos & Naturæ
                <lb/>
              inſtituta rideant, vt à rebus phyſicis planè aliena. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002233">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002234"> Sat ſcio: eò tamen illos, quamvis invitos, venire neceſſe eſt: </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>