Quæſtio Vigeſima.
Cvr ſtatera qua carnes ponderantur, paruo ap
pendiculo magna trutinat onera cùm alioqui
tota dimidiata exiſtat libra? vbi enim onus im
ponitur ſolùm ſuſpenditur lanx: in altera
verò parte ſola est ſtatera. An quia ſimul li
bra & vectem ipſam contingit eſſe ſtateram?
libram quidem, vbi ſpartorum quodcumque ſtatera fit cen
trum: in altera enim parte lancem, in altera autem pro lance
æquipondij appendiculum habet, quod libræ incumbit, ceu ſi
quis alteram apponeret lancem, & illi pondus imponeret. Ma
nifeſtum enim quod tantundem trahit ponderis ei, quod in al
tera iacet lance. Quemadmodum autem ſi vna libra multæ
ſint libræ, ſic talia inſunt ſparta multa in eiuſmodi libra,
quorum vniuſcuiusque quod intrinſecus eſt ad appendiculum,
ſtateræ eſt dimidium: & omnino iſthuc libra eſt, vnam qui
dem habens lancem, in qua pondus appenditur: alteram ve
rò vbi id ſtatera æquipondium. Quamobrem appendiculum
ad alteram ſui partem eſt ſtatera. Huiuſmodi autem exi
ſtens multæ ſunt libræ, totque quot fuerint ſparta. Semper
autem quod lanci propinquius eſt ſpartum, appensòque oneri,
maius trahit pondus, quoniam fit quidem omnis ſtatera in
uerſus vectis, hypornochlion namque vnumquodque ſpar
tum ſupernè exiſtens, pondus verò id quod lanci ineſt. Quan
tò autem productior vectis fuerit longitudo ab ipſo hypomo
chlio, tantò ibi quidem facilius mouet, hic autem æquilibrium
facit, ponduſque ſtateræ trutinat, quod ad æquipondij vergit ap
pendiculam.
pendiculo magna trutinat onera cùm alioqui
tota dimidiata exiſtat libra? vbi enim onus im
ponitur ſolùm ſuſpenditur lanx: in altera
verò parte ſola est ſtatera. An quia ſimul li
bra & vectem ipſam contingit eſſe ſtateram?
libram quidem, vbi ſpartorum quodcumque ſtatera fit cen
trum: in altera enim parte lancem, in altera autem pro lance
æquipondij appendiculum habet, quod libræ incumbit, ceu ſi
quis alteram apponeret lancem, & illi pondus imponeret. Ma
nifeſtum enim quod tantundem trahit ponderis ei, quod in al
tera iacet lance. Quemadmodum autem ſi vna libra multæ
ſint libræ, ſic talia inſunt ſparta multa in eiuſmodi libra,
quorum vniuſcuiusque quod intrinſecus eſt ad appendiculum,
ſtateræ eſt dimidium: & omnino iſthuc libra eſt, vnam qui
dem habens lancem, in qua pondus appenditur: alteram ve
rò vbi id ſtatera æquipondium. Quamobrem appendiculum
ad alteram ſui partem eſt ſtatera. Huiuſmodi autem exi
ſtens multæ ſunt libræ, totque quot fuerint ſparta. Semper
autem quod lanci propinquius eſt ſpartum, appensòque oneri,
maius trahit pondus, quoniam fit quidem omnis ſtatera in
uerſus vectis, hypornochlion namque vnumquodque ſpar
tum ſupernè exiſtens, pondus verò id quod lanci ineſt. Quan
tò autem productior vectis fuerit longitudo ab ipſo hypomo
chlio, tantò ibi quidem facilius mouet, hic autem æquilibrium
facit, ponduſque ſtateræ trutinat, quod ad æquipondij vergit ap
pendiculam.
COMMENTARIVS.
Cauſam hic inquirit Ariſtoteles, ob quam in ſtatera
paruo appendiculo magna leuentur, ac trutinentur
pondera; Cum quippe ſtatera nonniſi libra quæ
dam eſſe videatur, licet quaſi dimidiata, vtpotè quæ ex
altera tantum parte lancem pendentem habeat, ex altera
verò diſcurrens quoddam appendiculum æquipondij. Vt
paruo appendiculo magna leuentur, ac trutinentur
pondera; Cum quippe ſtatera nonniſi libra quæ
dam eſſe videatur, licet quaſi dimidiata, vtpotè quæ ex
altera tantum parte lancem pendentem habeat, ex altera
verò diſcurrens quoddam appendiculum æquipondij. Vt
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib