Clavius, Christoph
,
Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 677
>
121
(101)
122
(102)
123
(103)
124
(104)
125
(105)
126
(106)
127
(107)
128
(108)
129
(109)
130
(110)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 677
>
page
|<
<
(172)
of 677
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
it
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div601
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
151
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11124
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
172
"
file
="
0192
"
n
="
192
"
rhead
="
GNOMONICES
"/>
poſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11125
"
xml:space
="
preserve
">12. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11126
"
xml:space
="
preserve
">ſuperioris lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11127
"
xml:space
="
preserve
">vmbra ſtyli cadit, Sole in dictis circulis altitudinum exiſtente. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11128
"
xml:space
="
preserve
">Quod hune
<
lb
/>
in modum confirmabimus.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11129
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11130
"
xml:space
="
preserve
">PERFICIATVR totus circulus G H C B, referens Meridianum, producanturq́ue ſemi-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0192-01
"
xlink:href
="
note-0192-01a
"
xml:space
="
preserve
">Demonſtratio
<
lb
/>
deſcriptionis pa
<
lb
/>
rallelorum Ho-
<
lb
/>
rizontis.</
note
>
<
figure
xlink:label
="
fig-0192-01
"
xlink:href
="
fig-0192-01a
"
number
="
140
">
<
image
file
="
0192-01
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0192-01
"/>
</
figure
>
diametri B A, A C, unà cum recta
<
lb
/>
E D, ad puncta H, G, L. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11131
"
xml:space
="
preserve
">Poſita igi-
<
lb
/>
tur H B, communi ſectione Hori-
<
lb
/>
zontis, ac Meridiani, erit G C, com
<
lb
/>
munis ſectio eiuſdem Meridiani,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11132
"
xml:space
="
preserve
">Verticalis circuli, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11133
"
xml:space
="
preserve
">L E, commu
<
lb
/>
nis ſectio Meridiani eiuſdẽ, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11134
"
xml:space
="
preserve
">pla-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0192-02
"
xlink:href
="
note-0192-02a
"
xml:space
="
preserve
">10</
note
>
ni horologii. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11135
"
xml:space
="
preserve
">Quoniam verò ſi re-
<
lb
/>
ctę ex A, per puncta diuiſionum
<
lb
/>
quadrantis B C, eductę, per cen-
<
lb
/>
trum producantur, anguli ad verti-
<
lb
/>
cem A, ęq́uales fiunt, erunt arcus
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0192-03
"
xlink:href
="
note-0192-03a
"
xml:space
="
preserve
">15. primi.</
note
>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0192-04
"
xlink:href
="
note-0192-04a
"
xml:space
="
preserve
">26. tertij.</
note
>
in quadrante H G, ęquáles arcubus
<
lb
/>
in quadrante B C. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11136
"
xml:space
="
preserve
">Rectæ igitur per
<
lb
/>
puncta quadrantis H G, ductę & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11137
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
ipſi H B, æquidiſtantes, communes
<
lb
/>
ſectiones ſunt Meridiani, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11138
"
xml:space
="
preserve
">circulo
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0192-05
"
xlink:href
="
note-0192-05a
"
xml:space
="
preserve
">20</
note
>
rum altitudinum, ſiue Almucanta-
<
lb
/>
rath, à quarum punctis extremis re
<
lb
/>
ctæ per centrum A, ductæ conſti-
<
lb
/>
tuent triãgula per axem conorum,
<
lb
/>
quorum baſes ſunt Horizontis pa-
<
lb
/>
ralleli, cuiuſinodi ſunt triangula A K I, A L E.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11139
"
xml:space
="
preserve
">
<
unsure
/>
Et quia planum horologij per rectam L E, ductum
<
lb
/>
Horizonti, atque adeò & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11140
"
xml:space
="
preserve
">baſibus conorum æquidiſtans, facit, per propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11141
"
xml:space
="
preserve
">4 ſuperioris lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11142
"
xml:space
="
preserve
">ſectio-
<
lb
/>
nes communes conicarum illarum ſuperficierum, circulos centra habentes in axe conorum; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11143
"
xml:space
="
preserve
">erit
<
lb
/>
D, locus ſtyli, centrum illorum circulorum, rectæ verò D E, D F, &</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11144
"
xml:space
="
preserve
">c. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11145
"
xml:space
="
preserve
">quas latera triangulorum per
<
lb
/>
axem abrumpunt, eorundem ſemidiametri, vt ex dicta propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11146
"
xml:space
="
preserve
">4. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11147
"
xml:space
="
preserve
">præcedentis lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11148
"
xml:space
="
preserve
">conſtat: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11149
"
xml:space
="
preserve
">Ac pro-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0192-06
"
xlink:href
="
note-0192-06a
"
xml:space
="
preserve
">30</
note
>
inde, ſi ex G, loco ſtyli in horologio ad interualla rectarum inter D, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11150
"
xml:space
="
preserve
">rectas ex A, egredientes cõ-
<
lb
/>
prehenſarum circuli deſcribantur, erunt hi circuli altitudinum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11151
"
xml:space
="
preserve
">Quare parallelos Horizontis, &</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11152
"
xml:space
="
preserve
">c.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11153
"
xml:space
="
preserve
">in eodem horologio horizontali deſcripſimus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11154
"
xml:space
="
preserve
">Quod erat faciendum.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11155
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div605
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
152
">
<
head
xml:id
="
echoid-head155
"
style
="
it
"
xml:space
="
preserve
">SCHOLIVM.</
head
>
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s11156
"
xml:space
="
preserve
">DVCVNT nos paralleli Horizontis in notitiam altitudinis Solis quouis tempore, quo vmbram
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0192-07
"
xlink:href
="
note-0192-07a
"
xml:space
="
preserve
">@ ſus parallelo-
<
lb
/>
rum Horizõtis
<
lb
/>
in horologio de
<
lb
/>
ſcriptorum eſt,
<
lb
/>
ut
<
unsure
/>
ex ipſis altitu
<
lb
/>
dinem Solis co
<
lb
/>
gnoſcamus.</
note
>
ſtyli in horologio obſeruamus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11157
"
xml:space
="
preserve
">Quandocunque enim vmbra gnomonis cadit v. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11158
"
xml:space
="
preserve
">g. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11159
"
xml:space
="
preserve
">in parallelum, cui appo-
<
lb
/>
ſitus eſt numerus hic, 30. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11160
"
xml:space
="
preserve
">continet Solis altitudo, hoc eſt, arcus circuli illius Verticalis, qui tunc temporis
<
lb
/>
per Solis centrum ducitur, inter centrum Solis, ſiue parallelum Horizontis per Solis centrum tunc
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0192-08
"
xlink:href
="
note-0192-08a
"
xml:space
="
preserve
">40</
note
>
etiam tranſeuntem, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11161
"
xml:space
="
preserve
">Horizontem interiectus, grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11162
"
xml:space
="
preserve
">30. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11163
"
xml:space
="
preserve
">&</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11164
"
xml:space
="
preserve
">c.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11165
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div607
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
153
">
<
head
xml:id
="
echoid-head156
"
xml:space
="
preserve
">PROBLEMA 6. PROPOSITIO 6.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11166
"
xml:space
="
preserve
">MERIDIANOS, ſeu circulos longitudinum ciuitatum, in eo-
<
lb
/>
dem horologio horizontali deſcribere.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11167
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11168
"
xml:space
="
preserve
">QVONIAM circuli Meridiani per polos mundi incedunt, quemadmodum & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11169
"
xml:space
="
preserve
">circuli ho-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0192-09
"
xlink:href
="
note-0192-09a
"
xml:space
="
preserve
">Deſcriptio Me-
<
lb
/>
ridianorum in
<
lb
/>
eodem horolo-
<
lb
/>
gio horizontali.</
note
>
rarij, qui horas à meridie, vel media nocte monſtrant, non differet Meridianorum deſcriptio à
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0192-10
"
xlink:href
="
note-0192-10a
"
xml:space
="
preserve
">50</
note
>
deſcriptione circulorum horariorum à meridie, vel media nocte. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11170
"
xml:space
="
preserve
">Itaque circulus ex E, deſcriptus
<
lb
/>
propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11171
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11172
"
xml:space
="
preserve
">huius lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11173
"
xml:space
="
preserve
">ſecetur in partes 360. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11174
"
xml:space
="
preserve
">æquales vel in paueiores, vt in 24. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11175
"
xml:space
="
preserve
">ita vt quælibet
<
lb
/>
complectatur grad. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11176
"
xml:space
="
preserve
">15. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11177
"
xml:space
="
preserve
">vt à nobis factum eſt, initio ſumpto non à linea meridiana, ſed ab eo
<
lb
/>
puncto, per quod tranſit Meridianus per Inſulas Fortunatas ductus, à quo videlicet longitudines
<
lb
/>
locorum, atque adeo Meridiani circuli, initium ſumunt, cuiuſmodi eſt punctum A; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11178
"
xml:space
="
preserve
">quod quidem
<
lb
/>
habetur, numerando à linea meridiana longitudinem loci, in quo horologium deſcriptum eſt, à
<
lb
/>
puncto B, verſus occidentales partes, nimirum ad dexteram procedendo. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11179
"
xml:space
="
preserve
">Hæc enim pars ad oc-
<
lb
/>
cidentem vergit, vt conſtat, ſi horologium in proprio ſitu collocetur, circulusq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11180
"
xml:space
="
preserve
">ex E, deſcriptus
<
lb
/>
in plano Aequatoris intelligatur eſſe conſtitutus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11181
"
xml:space
="
preserve
">Nos numerauimus à puncto B, vſque ad A, grad.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11182
"
xml:space
="
preserve
">36. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11183
"
xml:space
="
preserve
">longitudinem ſcilicet Vrbis Romæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11184
"
xml:space
="
preserve
">Reliqua fiant, vt de lineis horariis à meridie, vel
<
lb
/>
media nocte deſcribendis propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11185
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11186
"
xml:space
="
preserve
">huius lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s11187
"
xml:space
="
preserve
">dictum eſt, deſcriptiq́ue erunt circuli </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>