Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
173
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1273
"/>
<
lb
/>
ſed quę in hac methodo adhuc ignota ſint,
<
expan
abbr
="
neq;
">neque</
expan
>
fortaſſe ex motus, mutationisúe ratione ducta,
<
lb
/>
neque nomine ipſo manifeſta, & aliunde petita, ac penitus aliena ab vtriuſque notione, qualia
<
lb
/>
requiruntur, dum in explicanda motus definitione verſamur. </
s
>
<
s
>Cur enim motui non accidat, ſi
<
lb
/>
eius intimam rationem perſpicias, vt ſit in eo corpore, quod eſt perpetuum? </
s
>
<
s
>Proinde notio il
<
lb
/>
la mutationis quæ contradicentia comprehendit, valde arridet & in ortu maximam vim habet,
<
lb
/>
quippe qui ſit mutatio inter contradicentia ens & non ens, nec obſeruetur inter formas contra
<
lb
/>
rias, quia requirat ſubiectum quod eſt poteſtate & non ens, & cùm ſit productio ſubſtantiæ cui
<
lb
/>
nil præcedere monſtret prima noſtræ mentis informatio ab alio genere, & prędicamento
<
expan
abbr
="
naſcẽs
">naſcens</
expan
>
,
<
lb
/>
iure optimo, vt inter contradicentia mutatio ponatur. </
s
>
<
s
>Quod verò dicitur in generatione ſub
<
lb
/>
ſtantiæ nil eſſe factum, ſi id intelligatur, quia non ſuperſit id quod fiebat, cum actu eſſet: verùm
<
lb
/>
ſanè eſt, ſed generationis proprium, vt diximus, non mutationis. </
s
>
<
s
>Si factum vt gradus, ſeu pars,
<
lb
/>
id negare ſimpliciter errorem puto, præſertim, ſi in tempore & ſucceſsiuè generatio fiat,
<
expan
abbr
="
idemq́
">idemque</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>euenire nos docet Ariſtoteles in generatione & aliis motibus. </
s
>
<
s
>Sed ita licebit eam tueri ſenten
<
lb
/>
tiam, quòd in aliis motibus facta eſſe formæ tribuuntur, in generatione verò materiæ, & ea quæ
<
lb
/>
facta ſunt, non fruuntur eius appellatione, quo tendit natura, ſed aliud nomen obtinent (neque
<
lb
/>
enim corde producto protinus homo eſt) contrà verò in accidentibus; itaque mouent philoſo
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1274
"/>
<
lb
/>
phos ad negandum in generatione aliquid eſſe quod genitum ſit. </
s
>
<
s
>Illud autem prorſus habeo
<
lb
/>
falſum quod profeſſus eſt Calaber qui contraria ponens in ſubſtantia, plus & minus, etiam mo
<
lb
/>
tum ſubſtantiæ tribuerit. </
s
>
<
s
>Nanque oppoſitio neque inter ſubſtantias compoſitas intercedit, ne
<
lb
/>
que ita inter formas, vt intendantur & remittantur, quia maneant in indiuiduo: eas verò intendi
<
lb
/>
& remitti oportebat, ſi motus erat in ſubſtantia futurus. </
s
>
<
s
>Nam ſic fieri potuiſſet, vt aliquid actu
<
lb
/>
præcederet eius quod fieret, vt in accidente.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1255
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1256
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1257
"/>
a 9. Met.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1258
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1259
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1260
"/>
a 5. Phyſ.
<
lb
/>
T. 9.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1261
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1262
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1263
"/>
b 1. Phyſ.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1264
"/>
c 1. Phyſ.
<
lb
/>
T. 63.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1265
"/>
d lib. d mo
<
lb
/>
tu an.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1266
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1267
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1268
"/>
a 5. Phyſ.
<
lb
/>
T. 9.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1269
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1270
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1271
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1272
"/>
b 8. Phyſ.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1273
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1274
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
head
">
<
s
>
<
emph
type
="
italics
"/>
De oppoſitione formarum quæ eſſentiam complent, quæ cęteri ſenſerint.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Cap. </
s
>
<
s
>XIX
<
emph.end
type
="
italics
"/>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>ACCEDO nunc ad illud caput quo nobis de oppoſitione formarum ſubſtantiæ diſputan
<
lb
/>
dum eſt. </
s
>
<
s
>Sed quoniam ſubſtantia ſimplex eſt, vel compoſita, nequid deſideretur in hac
<
lb
/>
noſtra diſceptatione de ſubſtantia, generatim quæſtio proponetur à nobis. </
s
>
<
s
>Præſefert verò mi
<
lb
/>
randum aliquid in ſubſtantia ponere contrariorum repugnantium. </
s
>
<
s
>Primùm quoniam falſa il
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1275
"/>
<
lb
/>
la omnia forent quæ profeſſus eſt Ariſtoteles Prędic. </
s
>
<
s
>negans ſubſtantiæ quicquam eſſe
<
expan
abbr
="
contrariũ
">contrarium</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Deinde illud acrius, ſi in ſubſtantia forent contraria, ex eo futurum, vt motus ſit in ſubſtantia,
<
lb
/>
non autem mutatio. </
s
>
<
s
>Coniunctum verò approbant Ariſtotelis ſententiæ concludentis in ſub
<
lb
/>
ſtantia non eſſe motum, quòd in ea nulla ſit oppoſitio, ex quo licet nobis ita concludere. </
s
>
<
s
>Aut
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
<
lb
/>
cauſſa cum effectu remeat, & reciprocatur, aut non. </
s
>
<
s
>Non eſt autem veriſimile Ariſtotelem vbi
<
lb
/>
cauſſam cuiuſpiam rei, non quidem per tranſennam, ſed ex propoſito monſtret, non
<
expan
abbr
="
propriã
">propriam</
expan
>
, ne
<
lb
/>
que primam afferre: tunc enim ſcientia non eſſet, neque demonſtratio ex cauſſa, ſed rem tantum
<
lb
/>
conuenire doceret. </
s
>
<
s
>Si igitur propria & prima cauſſa, commeat ergo cum effectu. </
s
>
<
s
>In his autem
<
lb
/>
quæ
<
expan
abbr
="
cõmeant
">commeant</
expan
>
, ſi negatio cauſſa negationis eſt, affirmatio item cauſſa erit affirmationis, &
<
expan
abbr
="
vtroq.
">vtroque</
expan
>
<
lb
/>
modo progredi licebit, cùm ab effectu ad cauſſam, tùm contrà à cauſſa ad effectum & aiendo &
<
lb
/>
inficiendo. </
s
>
<
s
>Sic ſi vbi oppoſitio non eſt, nec ibi eſt motus: ac contra: cùm ibi ſit oppoſitio, erit
<
lb
/>
neceſſariò motus. </
s
>
<
s
>Vrget & id quoque. </
s
>
<
s
>vbi ſunt contraria, ibi intentio & remiſsio, nam plus &
<
lb
/>
minus, vel Ariſtotelis teſtimonio,
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ſunt ex mixtura contrariorum. </
s
>
<
s
>Si ergo in ſubſtantia foret
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1276
"/>
<
lb
/>
repugnantia, vtique etiam eſſet in ea plus & minus. </
s
>
<
s
>ab hac verò conditione immunem eſſe ſub
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1277
"/>
<
lb
/>
ſtantiam docuit Ariſtoteles. </
s
>
<
s
>Hæc obiiciunt aduerſarij contra ponentes in eo prædicamento re
<
lb
/>
pugnantiam. </
s
>
<
s
>At ex altera parte nos hæc mouebant. </
s
>
<
s
>Primùm quod Flaminius Nobilius exi
<
lb
/>
mius philoſophus olim collega meus, ac perpetuò amiciſsimus non ſine cauſſa magnifecit. </
s
>
<
s
>Is au
<
lb
/>
tem omnium primus è noſtris in hanc ſententiam ſcripſit. </
s
>
<
s
>Inſtrumenta ſemper dirigi à formis
<
lb
/>
quarum ſunt inſtrumenta;
<
expan
abbr
="
ideoq́
">ideoque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>pro portione eiſdem potiri premiis & muneribus quibus for
<
lb
/>
mę primò potiuntur. </
s
>
<
s
>Cùm ergo formarum inſtrumenta contraria ſint, ſequitur etiam, vt oppo
<
lb
/>
ſitio inſit in formis. </
s
>
<
s
>eſſe verò inſtrumenta formarum calorem & frigus quę ſunt contraria, liquet
<
lb
/>
ex iis quæ diſputat Ariſtoteles aduerſus Democritum. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Munire etiam licet auctoritatem il
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1278
"/>
<
lb
/>
lius effati. </
s
>
<
s
>nimirùm quòd ordine quodam oppoſitio primò ſit in ſubſtantia, deinde in conſequen
<
lb
/>
tibus ſubſtantiam. </
s
>
<
s
>Nam primò Phyſ.
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
poſtquam concluſiſſet Ariſtoteles numerum principio
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1279
"/>
<
lb
/>
rum ex eorundem oppoſitione,
<
expan
abbr
="
eumq́
">eumque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ternarium ſtatuiſſet: quoniam in vno quoque genere pri
<
lb
/>
ma quædam eſt oppoſitio: genera verò ſint decem, non modò tria, ſed multò plura ipſa fore con
<
lb
/>
ſequens eſſet: ob id inquit Ariſtoteles ſufficere tria tantùm principia quæ ordine quodammo
<
lb
/>
dò ſunt principia ſubſtantiæ, aliàs reliquorum prędicamentorum: eadem enim eſt materia quæ
<
lb
/>
primùm eſt poteſtate ſubſtantia, deinde
<
expan
abbr
="
quantũ
">quantum</
expan
>
, tertiò quale, & quæ ſequuntur deinceps. </
s
>
<
s
>ſic </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>