Benedetti, Giovanni Battista de
,
Io. Baptistae Benedicti ... Diversarvm specvlationvm mathematicarum, et physicarum liber : quarum seriem sequens pagina indicabit ; [annotated and critiqued by Guidobaldo Del Monte]
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
0 - 9
10 - 19
20 - 29
30 - 39
40 - 49
50 - 59
60 - 69
70 - 79
80 - 89
90 - 99
100 - 109
110 - 119
120 - 129
130 - 139
140 - 149
150 - 159
160 - 169
170 - 179
180 - 189
190 - 199
200 - 209
210 - 219
220 - 229
230 - 239
240 - 249
250 - 259
260 - 269
270 - 279
280 - 289
290 - 299
300 - 309
310 - 319
320 - 329
330 - 339
340 - 349
350 - 359
360 - 369
370 - 379
380 - 389
390 - 399
400 - 409
410 - 419
420 - 429
430 - 439
440 - 445
>
141
(129)
142
(130)
143
(131)
144
(132)
145
(133)
146
(134)
147
(135)
148
(136)
149
(137)
150
(138)
<
0 - 9
10 - 19
20 - 29
30 - 39
40 - 49
50 - 59
60 - 69
70 - 79
80 - 89
90 - 99
100 - 109
110 - 119
120 - 129
130 - 139
140 - 149
150 - 159
160 - 169
170 - 179
180 - 189
190 - 199
200 - 209
210 - 219
220 - 229
230 - 239
240 - 249
250 - 259
260 - 269
270 - 279
280 - 289
290 - 299
300 - 309
310 - 319
320 - 329
330 - 339
340 - 349
350 - 359
360 - 369
370 - 379
380 - 389
390 - 399
400 - 409
410 - 419
420 - 429
430 - 439
440 - 445
>
page
|<
<
(182)
of 445
>
>|
<
echo
version
="
1.0
">
<
text
type
="
book
"
xml:lang
="
la
">
<
div
xml:id
="
echoid-div7
"
type
="
body
"
level
="
1
"
n
="
1
">
<
div
xml:id
="
echoid-div387
"
type
="
chapter
"
level
="
2
"
n
="
4
">
<
div
xml:id
="
echoid-div419
"
type
="
section
"
level
="
3
"
n
="
21
">
<
pb
o
="
182
"
rhead
="
IO. BAPT. BENED.
"
n
="
194
"
file
="
0194
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/pageimg/0194
"/>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div420
"
type
="
section
"
level
="
3
"
n
="
22
">
<
head
xml:id
="
echoid-head285
"
style
="
it
"
xml:space
="
preserve
">Exagitatur ab Ariſtotele adductatemporis definitio.</
head
>
<
head
xml:id
="
echoid-head286
"
xml:space
="
preserve
">CAP. XXII.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2163
"
xml:space
="
preserve
">CVM ſenſerit Ariſtoteles
<
reg
norm
="
tempus
"
type
="
context
">tẽpus</
reg
>
abſque motu eſſe
<
reg
norm
="
non
"
type
="
context
">nõ</
reg
>
poſſe, ea tamen ab
<
reg
norm
="
inui- cem
"
type
="
context
">inui-
<
lb
/>
cẽ</
reg
>
ſeparans,
<
reg
norm
="
volens
"
type
="
context
">volẽs</
reg
>
definire
<
reg
norm
="
tempus
"
type
="
context
">tẽpus</
reg
>
ait,
<
reg
norm
="
ipsum
"
type
="
context
">ipsũ</
reg
>
eſſe
<
reg
norm
="
motus
"
type
="
simple
">motꝰ</
reg
>
<
reg
norm
="
menſuram
"
type
="
context
">menſurã</
reg
>
<
reg
norm
="
numerumque
"
type
="
context simple
">numerũq́;</
reg
>
. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2164
"
xml:space
="
preserve
">Quæ
<
lb
/>
quidem definitio, natura ſua non eſt bona, quia tempus, neque numerus eſt, neque
<
lb
/>
<
reg
norm
="
etiam
"
type
="
context
">etiã</
reg
>
eſt
<
reg
norm
="
menſura
"
type
="
context
">mẽſura</
reg
>
motus
<
reg
norm
="
per
"
type
="
simple
">ꝑ</
reg
>
ſe, ſed
<
reg
norm
="
tantum
"
type
="
wordlist
">tm̃</
reg
>
<
reg
norm
="
per
"
type
="
simple
">ꝑ</
reg
>
<
reg
norm
="
accidens
"
type
="
context
">accidẽs</
reg
>
, quia nihil eſt,
<
reg
norm
="
quod
"
type
="
wordlist
">qđ</
reg
>
numeret aut menſuret
<
lb
/>
aliud, quod non ſit
<
reg
norm
="
eiuſdem
"
type
="
context
">eiuſdẽ</
reg
>
ſpeciei
<
reg
norm
="
cum
"
type
="
context
">cũ</
reg
>
illo quod
<
reg
norm
="
menſuratur
"
type
="
context
">mẽſuratur</
reg
>
, aut numero
<
reg
norm
="
circunſcribitur
"
type
="
simple
">circunſcribit̃</
reg
>
,
<
lb
/>
vt
<
reg
norm
="
exempli
"
type
="
context
">exẽpli</
reg
>
gratia, nulla
<
reg
norm
="
vnquam
"
type
="
context
">vnquã</
reg
>
ſuperficies
<
reg
norm
="
per
"
type
="
simple
">ꝑ</
reg
>
ſe numerabit aut
<
reg
norm
="
menſurabit
"
type
="
context
">mẽſurabit</
reg
>
<
reg
norm
="
lineam
"
type
="
context
">lineã</
reg
>
, aut cor-
<
lb
/>
pus; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2165
"
xml:space
="
preserve
">neclinea ſuperficiem
<
reg
norm
="
aliquam
"
type
="
context
">aliquã</
reg
>
, aut corpus: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2166
"
xml:space
="
preserve
">nec corpus
<
reg
norm
="
lineam
"
type
="
context
">lineã</
reg
>
<
reg
norm
="
aliquam
"
type
="
context
">aliquã</
reg
>
aut ſuperfi-
<
lb
/>
ciem; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2167
"
xml:space
="
preserve
">Sed linea lineam menſurabit; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2168
"
xml:space
="
preserve
">ſuperficies ſuperficiem; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2169
"
xml:space
="
preserve
">& corpus corpus; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2170
"
xml:space
="
preserve
">
<
reg
norm
="
etianſi
"
type
="
context
">etiãſi</
reg
>
<
lb
/>
tam vna ex iis quantitatibus quàm altera ſit continua. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2171
"
xml:space
="
preserve
">Cum verò motus non ſit tem
<
lb
/>
pus, neque tempus ſit motus, ſed inter ſe maximè differant, ſequetur ex iis, alterum
<
lb
/>
nullo modo per ſe eſſe menſuram alterius, niſi per accidens. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2172
"
xml:space
="
preserve
">Et ſi alicui videtur,
<
reg
norm
="
quod
"
type
="
simple
">ꝙ</
reg
>
<
lb
/>
ad ſignificandam aliquam quantitatem motus, dicere huiuſmodi operationem dua-
<
lb
/>
rum horarum, aut duorum dierum, aut duorum annorum ſpatio completam eſſe, ſit
<
lb
/>
ponere tantum tempus: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2173
"
xml:space
="
preserve
">animaduertere debet hoc ſimpliciter non eſſe verum, quia
<
lb
/>
horarum, dierum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2174
"
xml:space
="
preserve
">& annorum interualla, imaginatione
<
reg
norm
="
concipiuntur
"
type
="
context
">concipiũtur</
reg
>
vt motus corpo-
<
lb
/>
rum cęleſtium, ſine quibus, neque anni, neque dies, neque horę exiſterent,
<
reg
norm
="
etiam
"
type
="
context
">etiã</
reg
>
ſi om
<
lb
/>
nis motus ſit (vt ita dicam) locatus in tempore, ut corpus in loco, vnde motus motu,
<
lb
/>
& tempus tempore, non autem aliud ab alio menſuratur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2175
"
xml:space
="
preserve
">Tempus ex neceſſita-
<
lb
/>
te (phyloſophicè tamen loquendo) res eſt æterna, motus non item, quia diuerſis mo
<
lb
/>
dis terminari poteſt & ceſſare, & interim dum ceſſabit quieſcet corpus, quod
<
lb
/>
primo mouebatur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2176
"
xml:space
="
preserve
">nihilominus tamen, tempus continuabit curſum ſuum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2177
"
xml:space
="
preserve
">Tempus
<
lb
/>
igitur potius locus motus erit dicendum, quàm numerus aut menſura eius, & tale eſt,
<
lb
/>
vt conſumatum uideatur à continuò quodam fluxu vnius inſtantis, quemadmodum
<
lb
/>
iam dixi in .38. capite meę gnomonicæ, & cum dico ab vno inſtanti, vnum in ſpecie,
<
lb
/>
& non in numero intelligo, quod à ſenſibus noſtris percipi non poteſt,
<
reg
norm
="
neque
"
type
="
simple
">neq;</
reg
>
etiam
<
lb
/>
notari, quia nouum ſemper inſtans nobis occurrit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2178
"
xml:space
="
preserve
">& ſi aliquis aliquod
<
reg
norm
="
exemplum
"
type
="
context
">exemplũ</
reg
>
(lar
<
lb
/>
go modo) incompræhenſibilitatis ipſius inſtantis deſideraret, imaginetur rotam ali
<
lb
/>
quam albam, in qua ſit nigrum aliquod punctum ſenſibile, aut è contra rotam
<
reg
norm
="
nigram
"
type
="
context
">nigrã</
reg
>
<
lb
/>
imaginetur, in qua ſit punctum album, quæ rota velociſſimè moueatur; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2179
"
xml:space
="
preserve
">huiuſmodi
<
lb
/>
punctum, nullo modo aſſignari poterit, magis ab una parte quàm ab altera; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2180
"
xml:space
="
preserve
">immo ſe
<
lb
/>
ſe nobis offeret ſemper in forma lineæ circularis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2181
"
xml:space
="
preserve
">poſſumus aliquo modo etiam ſu-
<
lb
/>
mere exemplum à ſono, quia omnis chorda cuiuſlibet inſtrumenti muſici, dum ſo-
<
lb
/>
nus editur, tremit, unde huiuſmodi ſonus, appellari poteſt aggregatum aliquod ex
<
lb
/>
innumerabilibus ſonis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2182
"
xml:space
="
preserve
">eodem modo ſe habet ſonus, quem ędunt campanę, & omnia
<
lb
/>
inſtrumenta tam naturalia, quàm artificialia, quæ quantò velocius
<
reg
norm
="
tremunt
"
type
="
context
">tremũt</
reg
>
, tanto acu
<
lb
/>
<
reg
norm
="
tiorem
"
type
="
context
">tiorẽ</
reg
>
generant ſonum, & quantò tardius, tantò grauiorem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2183
"
xml:space
="
preserve
">Neque eſt quòd in ad-
<
lb
/>
mirationem ducamur, quòd ſenſui unum aliquod continuum appareat id, quod di-
<
lb
/>
ſcretorum eſt multitudo ( non putet tamen aliquis me negare continuitatem ſucceſ
<
lb
/>
ſiuam ipſius temporis) quod clare cognoſci poteſt à niue, aut à chryſtallo, aut à vi-
<
lb
/>
tro, aut à ſaccaro in minutiſſimas partes redacto, quæ continuam aliquam
<
reg
norm
="
albedinem
"
type
="
context
">albedinẽ</
reg
>
<
lb
/>
nobis ad inſpiciendum offerunt, quod nihil aliud eſt, quàm innumerabilis quædam
<
lb
/>
multitudo minutorum reflexorum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2184
"
xml:space
="
preserve
">
<
reg
norm
="
Idem
"
type
="
context
">Idẽ</
reg
>
dico de ſputo, & qualibet ſpuma, & quan- </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>