Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.008855
">
<
pb
pagenum
="
546
"
xlink:href
="
016/01/195.jpg
"/>
geſtandis maximè idoneus. </
s
>
<
s
id
="
s.008856
">Ex equo quoque
<
lb
/>
& aſina, aut equa, & aſino, muli generan
<
lb
/>
tur, qui plus ferendo poſſunt, quàm ponde
<
lb
/>
rent. </
s
>
<
s
id
="
s.008857
">Iidem greſſu firmiſſimo procedunt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.008858
">Equis etiam manſuetudo maxima atque do
<
lb
/>
cilitas, quibus in duobus à nullo ſuperantur
<
lb
/>
animali. </
s
>
<
s
id
="
s.008859
">Duriſſimam quoque præter id vn
<
lb
/>
gulam habent, ac omnis iniuriæ expertem,
<
lb
/>
excipientémque ſoleas, clauóſque ferreos, in
<
lb
/>
híſque camelum longè antecellit. </
s
>
<
s
id
="
s.008860
">Idem cur
<
lb
/>
ſu atque perenni reliqua ſuperat animalia:
<
lb
/>
& licet equus vnus ab vno camelo vincatur
<
lb
/>
dierum ſpatio, plures tamen equi diſpoſiti in
<
lb
/>
ſtationibus totidem camelos ſuperant. </
s
>
<
s
id
="
s.008861
">Nam
<
lb
/>
camelus vbi fatigatus eſt, parum remittit, ac
<
lb
/>
integer & validus equum æquare curren
<
lb
/>
tem, vel etiam velitantem non poteſt. </
s
>
<
s
id
="
s.008862
">Pluri
<
lb
/>
bus igitur numeris equus nobilitate alia
<
lb
/>
vincit animalia. </
s
>
<
s
id
="
s.008863
">Idem ad pugnam ardens, &
<
lb
/>
gloriæ cupidus, & tubæ ſonitu accenditur,
<
lb
/>
& fræna intelligit, vt non homo magis ho
<
lb
/>
minis vocem. </
s
>
<
s
id
="
s.008864
">Vigilat hic fermè ſemper,
<
lb
/>
nec recumbit, niſi laſſus, aut piger: & vili
<
lb
/>
ſumptu alitur, fœno palea, herba, furfure,
<
lb
/>
auena. </
s
>
<
s
id
="
s.008865
">Videtúrque hic ſolus ad omnia hu
<
lb
/>
mana commoda natus: onera fert, vehit,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1245
"/>
<
lb
/>
currit, ſaltat, pugnat. </
s
>
<
s
id
="
s.008866
">Probatur in vigintiſe
<
lb
/>
ptem conditionibus: è nouem animalibus
<
lb
/>
ſumptis, tribus ſcilicet ex vnoquoque. </
s
>
<
s
id
="
s.008867
">Mu
<
lb
/>
lieris ætas iuuenilis, quæ in equis à quarto
<
lb
/>
anno ad octauum extenditur, aut decimum:
<
lb
/>
manſuetudo & morum comitas, vt non mor
<
lb
/>
deat, non calcitret, non ſe aquis mergat, non
<
lb
/>
ſit obſtinatus, & inobediens, ſinat ſe ab om
<
lb
/>
nibus tractari ac duci: pulchritudo, quæ vt
<
lb
/>
in mulieribus in facie & pectoris latitudine,
<
lb
/>
& membrorum concinnitate conſtat. </
s
>
<
s
id
="
s.008868
">Aqui
<
lb
/>
læ, vt oculo maximè vigeat, paruum habeat
<
lb
/>
caput, & illud erectum teneat: Anſerini
<
lb
/>
pulli, aut roſamachæ, vt ſit vorax, celeriter
<
lb
/>
comedens, & nihil aſpernetur. </
s
>
<
s
id
="
s.008869
">Ilia tumida
<
lb
/>
non contracta habeat, & pedibus diſtanti
<
lb
/>
bus incedat. </
s
>
<
s
id
="
s.008870
">Leonis, vt ſit animoſus & for
<
lb
/>
tis, vt ſit parte anteriore elatus non ſinuatus
<
lb
/>
in medio, nec altior parte poſtrema, vt ſit
<
lb
/>
totus oſſeus, ac robuſtus: hæc enim leonis
<
lb
/>
ſunt propria. </
s
>
<
s
id
="
s.008871
">Cerui, vt ſit curſor, ſaltator, &
<
lb
/>
leuis. </
s
>
<
s
id
="
s.008872
">Aſini, vt vngulas habeat duras, corium
<
lb
/>
durum, & dorſum robuſtum. </
s
>
<
s
id
="
s.008873
">Fugies enim
<
lb
/>
equum qui cùm aſcendis, flectitur, & pon
<
lb
/>
deri cedit. </
s
>
<
s
id
="
s.008874
">Vulpis, vt caudam habeat pul
<
lb
/>
chram: non ſolùm enim ad decorem facit,
<
lb
/>
ſed roboris ſignum eſt, quòd ex vertebris
<
lb
/>
dorſi oriatur, & vt facilè in quamlibet par
<
lb
/>
tem vertatur: nullum enim animal in hoc
<
lb
/>
agilitatis genere vulpi æquari poteſt, &
<
lb
/>
quòd pellis pulchritudine præſtet. </
s
>
<
s
id
="
s.008875
">Bouis, vt
<
lb
/>
pedem habeat magnum, ac crura moderatè
<
lb
/>
craſſa: neque enim exilia, bona eſſe poſſunt:
<
lb
/>
vt breuium iuncturarum & firmarum, vt
<
lb
/>
ſecurus incedat: bos enim nunquam ceſpi
<
lb
/>
tat: Equi propria ſunt velociter, ac ſuauiter
<
lb
/>
incedere, alacrem eſſe, & vt fræno, ac calca
<
lb
/>
ribus parere ſciat: Commune autem omni
<
lb
/>
bus atque per ſe manifeſtum eſt, vt ſanus:
<
lb
/>
ſanitatis etiam pars eſt atque optimum ſi
<
lb
/>
gnum, quòd in laboribus vix ſudet. </
s
>
<
s
id
="
s.008876
">Alacritas
<
lb
/>
dignoſcitur quòd hinniat, nec quieſcere
<
lb
/>
ſciat, & ſi cogatur, fræna mandat, & pedem
<
lb
/>
concutiat. </
s
>
<
s
id
="
s.008877
">Vnde Poëta tuus dicit:
<
lb
/>
<
emph
type
="
quote
"/>
<
emph
type
="
italics
"/>
Stat ſonipes & fræna ferox ſpumantia mandit.
<
emph.end
type
="
italics
"/>
<
emph.end
type
="
quote
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008878
">
<
margin.target
id
="
marg1245
"/>
Equi boni
<
lb
/>
conditiones.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.008879
">Memorantur duo fuiſſe egregij equi in
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1246
"/>
<
lb
/>
hiſtoriis, alter Alexandri Magni, cui nomen
<
lb
/>
Bucephalus, ſeu quòd magno eſſet capite, ſeu
<
lb
/>
eleganti,
<
foreign
lang
="
grc
">βοῡ</
foreign
>
enim vox apud Græcos vtrun
<
lb
/>
que ſignificat: cui mortuo in India cum Poro
<
lb
/>
rege pugnanti, ciuitatem Bucephalam equi
<
lb
/>
nomine condidit: tantum rex maximus, vel
<
lb
/>
illius meritis tribuit, vel quantum in equo
<
lb
/>
Principi repoſitum ſit, intelligere ſe oſten
<
lb
/>
dit. </
s
>
<
s
id
="
s.008880
">Alter vnguibus humanis, qui C. </
s
>
<
s
id
="
s.008881
">Iulij Cæ
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1247
"/>
<
lb
/>
ſaris cum eſſet, orbis imperium illi porten
<
lb
/>
dit. </
s
>
<
s
id
="
s.008882
">Neque tamen vngulas cum digitis ha
<
lb
/>
buiſſe credendum eſt, nam ſeſſorem ferre ne
<
lb
/>
quiuiſſet: ſed vt de elephante dictum eſt,
<
lb
/>
diſcrimina in vngula abſque diuiſione ſub
<
lb
/>
digitorum imagine fuerunt. </
s
>
<
s
id
="
s.008883
">Bucephalus ne
<
lb
/>
minem admittebat tergo, præter vnum Ale
<
lb
/>
xandrum, non tam ferocitate quàm ambi
<
lb
/>
tione, quæ illi equo inerat: vnde ambitioſiſ
<
lb
/>
ſimo Regi chariſſimus fuit. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008884
">
<
margin.target
id
="
marg1246
"/>
Bucephalus
<
lb
/>
Alexandri
<
lb
/>
Magni
<
lb
/>
equus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008885
">
<
margin.target
id
="
marg1247
"/>
Equus C.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.008886
">Cæſaris Di
<
lb
/>
ctatoris.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.008887
">Cùm igitur equus offertur primum illius
<
lb
/>
caput, quod paruum eſſe debet, inſpicito, at
<
lb
/>
que decorum, erectum, oculis viuacibus at
<
lb
/>
que vitio omni carentibus, auribus paruis,
<
lb
/>
rectíſque, collo breui, amplo, coma decora,
<
lb
/>
pectore lato, parte anteriore ſublimore pa
<
lb
/>
rum, tergo rectè rigente, in quo nulla ſint
<
lb
/>
cicatricum veſtigia, latiore ſpina, iliis ro
<
lb
/>
tundis, lumbis plenis, cauda pulchra, cruri
<
lb
/>
bus rectis, miniméque dum incedit, aut intus
<
lb
/>
ſe collidentibus, aut extrà deflexis, iuncturis
<
lb
/>
firmis breuibúſque, pede lato & vngula craſ
<
lb
/>
ſiore. </
s
>
<
s
id
="
s.008888
">Inde inſpice dentes, vt ætatem agnoſ
<
lb
/>
cas, & guttur comprime: nam ſi anhelitu
<
lb
/>
ſit haud integro, moleſtè feret. </
s
>
<
s
id
="
s.008889
">Trahe poſt
<
lb
/>
modum caudam, ſi cedit, eſt imbecillis: inde
<
lb
/>
iuncturas ſingulas, maximè iuxta pedes,
<
lb
/>
comprime, & paululum inuerte: ſi dolet
<
lb
/>
quieſcere non vult, & morbum patitur anti
<
lb
/>
quum. </
s
>
<
s
id
="
s.008890
">Colorem etiam conſidera, optimus
<
lb
/>
enim eſt qui ſplendet: quoniam generoſio
<
lb
/>
rem & bene curatum equum ſignificat. </
s
>
<
s
id
="
s.008891
">Inter
<
lb
/>
cæteros præſtat muſtelinus obſcurus, quem
<
lb
/>
materna lingua baium vocant. </
s
>
<
s
id
="
s.008892
">Pòſt aſcende,
<
lb
/>
& videbis ſi ſeſſorem refugiat, ſi ſinuetur
<
lb
/>
dorſum: hæc enim male valde. </
s
>
<
s
id
="
s.008893
">Inde circum
<
lb
/>
uerte ad vtranque partem, intelligéſque an
<
lb
/>
verſatilis. </
s
>
<
s
id
="
s.008894
">Fac vt eat, agnoſces ſuauitatem
<
lb
/>
greſſus, & celeritatem,
<
expan
abbr
="
genúſq;
">genúſque</
expan
>
eundi. </
s
>
<
s
id
="
s.008895
">Expe
<
lb
/>
riare
<
expan
abbr
="
cursũ
">cursum</
expan
>
: cùm retinetur quàm pareat fræ
<
lb
/>
no & habenis: currendo,
<
expan
abbr
="
quãtum
">quantum</
expan
>
calcaribus:
<
lb
/>
ſimul etiam intelliges quàm ſit leuis, quàm
<
lb
/>
velox: quàm tutus,
<
expan
abbr
="
quámq;
">quámque</
expan
>
ſpiritu graui, aut
<
lb
/>
facili. </
s
>
<
s
id
="
s.008896
">Deinde ad aquas deducito, agnoſces
<
lb
/>
an ſe vltrò in aquam iactet. </
s
>
<
s
id
="
s.008897
">Permitte bibere,
<
lb
/>
ſi totas nares præteros mergit, maximè poſt
<
lb
/>
curſum, ſanus eſt pectore atque ſpiritu. </
s
>
<
s
id
="
s.008898
">Illum
<
lb
/>
etiam iuxta rotas quæ circumuertuntur de
<
lb
/>
ducito: ſi ægrè accedit, pauidus eſt: ſi accede
<
lb
/>
re non vult, omninò obſtinatus. </
s
>
<
s
id
="
s.008899
">Hunc mater
<
lb
/>
na lingua reſtium vocant. </
s
>
<
s
id
="
s.008900
">Inde offer cibum, ſi
<
lb
/>
alacriter edit, bonum: ſi ſegniter, vel iners eſt
<
lb
/>
vel guloſus. </
s
>
<
s
id
="
s.008901
">Interim oblata auena ſi calcitro
<
lb
/>
ſus eſt, aut mordax, tunc maximè dignoſci
<
lb
/>
tur. </
s
>
<
s
id
="
s.008902
">Abſumpta auena ſi recumbit ſegnis eſt,
<
lb
/>
nec ad labores promptus: generoſus enim
<
lb
/>
equus, niſi magno ex labore non decum
<
lb
/>
bit. </
s
>
<
s
id
="
s.008903
">Dum verò inſtructus eſt fræno, habenis, </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>