CAP. XXIIII.
ARiſtoteles in fine .8. phyſicorum ſentit corpus per vim motum, & ſeparatum à
primo mouente, moueri, aut motum eſſe per aliquod tempus ab aere, aut ab
aqua, quæ ipſum ſequuntur. quod fieri non poteſt; quia imo aer, qui in locum defer-
tum à corpore ſubintrat ad fugandum vacuum, non ſolum hoc corpus non impellit,
ſed potius id cohibet à motu, quia aer per vim à corpore ducitur retrò, & diuiſus à
parte anteriori à dicto corpore, reſiſtit ſimiliter, & quantum dictus aer in dicta parte
condenſatur, tantum in poſteriori rarefit, vnde per vim ſeſe rarefaciens non permit-
tit, vt dictum corpus cum ea velocitate fugiat, cum qua aufugeret, quia omne agens
in agendo patitur. Quamobrem cum aer à dicto corpore rapiatur, corpus quoque
ipſum ab aere rapitur. Huiuſmodi autem rarefactio aeris, naturalis non eſt, ſed vio
lenta; & hanc ob cauſam reſiſtit, & ad ſe trahit, ſed non ſufferente natura, vt inter vnum
& aliud ex dictis corporibus reperiatur vacuum; iccirco funt hæc ſemper contigua,
& mobile corpus aerem deſerere cum nequeat, eius velocitas impeditur. Huiuſmo
di igitur corporis ſeparatim à primo mouente velo citas oritur à quadam naturali im
pręſſione, ex impetuofitate recepta à dicto mobili, quæ impręsſio & impetuoſitas,
in motibus rectis naturalibus continuò creſcit, cum perpetuò inſe cauſam mouentem,
ideſt propenſionem eundi ad locum ei à natura asſignatum habeat. Ariſto .8. cap.
primi lib. de cœlo, dicere non deberet qui quantò propius accedit corpus ad terminum
ad quem, tantò magis ſit velox; ſed potius, qui quantò longius diſtat à termino à quò
tantò velocius exiſtit. quia tantò maior fit femper impræsfio, quantò magis moue-
tur naturaliter corpus, & continuò nouum impetum recipit, cum in fe motus caufam
contineat, quæ eſt inclinatio ad locum ſuum eundi, extra quem per vim confiftit.
Neque etiam rectè ſeripſit Ariſto .9. cap. lib. 8. phyficorum et .2. lib. primi de cœlo
eſſe aliquem motum ex recto & circulari mixtum, qui omninò imposſibile eſt.
primo mouente, moueri, aut motum eſſe per aliquod tempus ab aere, aut ab
aqua, quæ ipſum ſequuntur. quod fieri non poteſt; quia imo aer, qui in locum defer-
tum à corpore ſubintrat ad fugandum vacuum, non ſolum hoc corpus non impellit,
ſed potius id cohibet à motu, quia aer per vim à corpore ducitur retrò, & diuiſus à
parte anteriori à dicto corpore, reſiſtit ſimiliter, & quantum dictus aer in dicta parte
condenſatur, tantum in poſteriori rarefit, vnde per vim ſeſe rarefaciens non permit-
tit, vt dictum corpus cum ea velocitate fugiat, cum qua aufugeret, quia omne agens
in agendo patitur. Quamobrem cum aer à dicto corpore rapiatur, corpus quoque
ipſum ab aere rapitur. Huiuſmodi autem rarefactio aeris, naturalis non eſt, ſed vio
lenta; & hanc ob cauſam reſiſtit, & ad ſe trahit, ſed non ſufferente natura, vt inter vnum
& aliud ex dictis corporibus reperiatur vacuum; iccirco funt hæc ſemper contigua,
& mobile corpus aerem deſerere cum nequeat, eius velocitas impeditur. Huiuſmo
di igitur corporis ſeparatim à primo mouente velo citas oritur à quadam naturali im
pręſſione, ex impetuofitate recepta à dicto mobili, quæ impręsſio & impetuoſitas,
in motibus rectis naturalibus continuò creſcit, cum perpetuò inſe cauſam mouentem,
ideſt propenſionem eundi ad locum ei à natura asſignatum habeat. Ariſto .8. cap.
primi lib. de cœlo, dicere non deberet qui quantò propius accedit corpus ad terminum
ad quem, tantò magis ſit velox; ſed potius, qui quantò longius diſtat à termino à quò
tantò velocius exiſtit. quia tantò maior fit femper impræsfio, quantò magis moue-
tur naturaliter corpus, & continuò nouum impetum recipit, cum in fe motus caufam
contineat, quæ eſt inclinatio ad locum ſuum eundi, extra quem per vim confiftit.
Neque etiam rectè ſeripſit Ariſto .9. cap. lib. 8. phyficorum et .2. lib. primi de cœlo
eſſe aliquem motum ex recto & circulari mixtum, qui omninò imposſibile eſt.
CAP. XXV.
MOtus rectus corporum naturalium ſurſum, aut dcorfum, non eft naturalis pri
mò & per ſe, quia motus naturalis perpetuus eſt, aut vt melius dicam, inceſ-
fabilis, & alius eſſe non poteft quàm circularis, nullaque; pars cum fuo toto coniun-
cta, alium motum naturalem habere poteft, quàm eum, qui eft totius. fi autem à ſuo
toto diuulfa atque difiuncta fit, libereque; vagetur, ſpontè, & quàm breuisſima poteft
via, ad locum, ſuitotius à natura ſtatutum proficiſcitur. hic motus primò, & per fe di-
cti corporis, naturalis non eft, cum à caufa naturæ fuæ contraria fit generatus, ideft,
mò & per ſe, quia motus naturalis perpetuus eſt, aut vt melius dicam, inceſ-
fabilis, & alius eſſe non poteft quàm circularis, nullaque; pars cum fuo toto coniun-
cta, alium motum naturalem habere poteft, quàm eum, qui eft totius. fi autem à ſuo
toto diuulfa atque difiuncta fit, libereque; vagetur, ſpontè, & quàm breuisſima poteft
via, ad locum, ſuitotius à natura ſtatutum proficiſcitur. hic motus primò, & per fe di-
cti corporis, naturalis non eft, cum à caufa naturæ fuæ contraria fit generatus, ideft,