Benedetti, Giovanni Battista de
,
Io. Baptistae Benedicti ... Diversarvm specvlationvm mathematicarum, et physicarum liber : quarum seriem sequens pagina indicabit ; [annotated and critiqued by Guidobaldo Del Monte]
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
page
|<
<
(185)
of 445
>
>|
<
echo
version
="
1.0
">
<
text
type
="
book
"
xml:lang
="
la
">
<
div
xml:id
="
echoid-div7
"
type
="
body
"
level
="
1
"
n
="
1
">
<
div
xml:id
="
echoid-div387
"
type
="
chapter
"
level
="
2
"
n
="
4
">
<
div
xml:id
="
echoid-div424
"
type
="
section
"
level
="
3
"
n
="
25
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2213
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
185
"
rhead
="
DISPVTATIONES.
"
n
="
197
"
file
="
0197
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/pageimg/0197
"/>
ab co quod fit extra ſuum locum, vbi contra naturam ſuam reperitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2214
"
xml:space
="
preserve
">Vnde hu-
<
lb
/>
iuſmodi motus, partim & non omninò, naturalis eft. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2215
"
xml:space
="
preserve
">Is autem proprius eſt & natura
<
lb
/>
lis motus, qui dicti corporis eſſentiam conſeruat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2216
"
xml:space
="
preserve
">hoc autem non præſtat hic rectus,
<
lb
/>
cum deſtruat, ergò hic motus primò & per ſe naturalis non eft.</
s
>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div425
"
type
="
section
"
level
="
3
"
n
="
26
">
<
head
xml:id
="
echoid-head293
"
style
="
it
"
xml:space
="
preserve
">Omne corpus eſſe in loco proprio graue, ut Aristoteli placuit,
<
lb
/>
non eft admittendum.</
head
>
<
head
xml:id
="
echoid-head294
"
xml:space
="
preserve
">CAP. XXVI.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2217
"
xml:space
="
preserve
">ARift .4. cap. lib. 4. de cęlo fic ſcribit.</
s
>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2218
"
xml:space
="
preserve
">Suo enim in loco grauitatem habent omnia præter ignem, fignum cuius eft
<
lb
/>
vtrem inflatum plus ponderis, quam vacuum habere, & c.</
s
>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2219
"
xml:space
="
preserve
">Quo in loco, manifeftè indicat ſe caufam nec grauitatis, nec leuitatis corporum
<
lb
/>
naturalium nofce, quæ eft denfitas auto raritas corporis grauis, aut leuis, maior denſi-
<
lb
/>
tate, aut raritate medij permeabilis, in quo reperitur.</
s
>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2220
"
xml:space
="
preserve
">Exemplum
<
reg
norm
="
qui
"
type
="
simple
">ꝗ</
reg
>
ipſe de vtre inflato proponit, debuiſſet ſaltem ei oculos ad verita-
<
lb
/>
tem, quæ clarisſimè fulget, inſpiciendum aperire. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2221
"
xml:space
="
preserve
">Verisſimum eſt, vtrem inflatum
<
lb
/>
plus ponderis habere quàm vacuum, aut quando aer in eo non eft per vim inclufus.</
s
>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2222
"
xml:space
="
preserve
">Ratio autem huius rei eft, quia quando inflatus eft, ea quantitas aeris, in eum
<
lb
/>
per vim iniecti, minorem occupat locum, quàm ſi eidem liberè vagari permit-
<
lb
/>
teretur, vnde violenter, quodam modo, con denfata eft, & quia corpus denfum in
<
lb
/>
minus denfo, femper deſcendit, & minus denſum in magis denſo aſcendit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2223
"
xml:space
="
preserve
">Hanc ob
<
lb
/>
caufam vter inflatus plenus corpore magis denſo, quàm eft medium quod eum cir-
<
lb
/>
cundat, deſcendit, non quia aer inaere, aut aqua in aqua fit grauis.</
s
>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div426
"
type
="
section
"
level
="
3
"
n
="
27
">
<
head
xml:id
="
echoid-head295
"
style
="
it
"
xml:space
="
preserve
">Haud admittendam opinionem Principis Peripateticorum
<
lb
/>
de circulo, & ſpbæra.</
head
>
<
head
xml:id
="
echoid-head296
"
xml:space
="
preserve
">CAP. XXVII.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2224
"
xml:space
="
preserve
">CVm Ariftoteles fenſerit circulum eſſe figurarum ſuperficialium
<
reg
norm
="
primam
"
type
="
context
">primã</
reg
>
, &
<
reg
norm
="
ſphae ram
"
type
="
simple context
">ſphę
<
lb
/>
rã</
reg
>
eſſe
<
reg
norm
="
primam
"
type
="
context
">primã</
reg
>
<
reg
norm
="
corporearum
"
type
="
context
">corporearũ</
reg
>
<
reg
norm
="
prope
"
type
="
wordlist
">ꝑꝑ</
reg
>
<
reg
norm
="
earum
"
type
="
context
">earũ</
reg
>
periferias, decipitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2225
"
xml:space
="
preserve
">Sunt enim vltimæ,
<
lb
/>
non primæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2226
"
xml:space
="
preserve
">Sunt quidem (in quò rectè ſentit) perfectè, licet rationem huius rei non
<
lb
/>
nouerit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2227
"
xml:space
="
preserve
">Nam
<
reg
norm
="
centrum
"
type
="
context
">centrũ</
reg
>
cuiuſlibet rei, eiuſdem rei
<
reg
norm
="
principium
"
type
="
context
">principiũ</
reg
>
eft, & eę figurę, quæ ipſum
<
lb
/>
æqualiter circundant, poſſunt appellari perſectæ, ſiue ſint ſuperficiales, ſiue corpo-
<
lb
/>
reæ, & ècontrà illæ, quæ contrario modo ſe habent, imperfectæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2228
"
xml:space
="
preserve
">Quòd autem per-
<
lb
/>
ſectum eſt, licet natura fit primum, eſt tamen vltimum generatione. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2229
"
xml:space
="
preserve
">Sed quando
<
lb
/>
Ariftoteles duas dictas figuras pronuntiauit primas, vt perfectas, prioritate ſcilicet
<
lb
/>
ea, quæ oritur à perfectione, verum dixit; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2230
"
xml:space
="
preserve
">fed quando de figuris ſuperficialibus lo-
<
lb
/>
quens, vult circulum effe primum, quia ab vna
<
reg
norm
="
tantum
"
type
="
context
">tãtum</
reg
>
linea terminetur; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2231
"
xml:space
="
preserve
">
<
reg
norm
="
non
"
type
="
context
">nõ</
reg
>
minus pro
<
lb
/>
circulo, quam pro oxigonia ſeu elipſi, aut cucurbitali, aut aliis multis figuris ab vna
<
lb
/>
tantum linea terminatis concludit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2232
"
xml:space
="
preserve
">Neque etiam hæc ratio perfectionem circuli
<
reg
norm
="
mon
"
type
="
context
">mõ</
reg
>
<
lb
/>
ſtrat, quia aliæ figuræ, à lineis curuis terminatę, eandem conditionem fortiuntur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s2233
"
xml:space
="
preserve
">Circulus ſphę
<
reg
norm
="
raque
"
type
="
simple
">raq́;</
reg
>
, non ex vno ſolo angulo recto conſtant, vt idem Ariftoteles putat </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>