Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 403
>
Scan
Original
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.008937
">
<
pb
pagenum
="
548
"
xlink:href
="
016/01/197.jpg
"/>
fiat pedibus: & eò celerior, quò pedes etiam
<
lb
/>
ocyus mouentur, maiuſque ſpacium ſupe
<
lb
/>
rant: & ſuauis, quoniam altera parte mota
<
lb
/>
reliqua quieſcat. </
s
>
<
s
id
="
s.008938
">Hic eſt ille gradiendi mo
<
lb
/>
dus adeò celebratus, quem portantem vul
<
lb
/>
gus vocat. </
s
>
<
s
id
="
s.008939
">Quòd ſi ſimul dexter anteior cum
<
lb
/>
poſteriore ſiniſtro moueatur tortorum equo
<
lb
/>
rum hic eſt inceſſus, qui quum vtramque
<
lb
/>
partem equi moueat, mouet & totum homi
<
lb
/>
nem, ac concutit: eóque magis, quò ma
<
lb
/>
gis pedes à terra eleuantur. </
s
>
<
s
id
="
s.008940
">Semper enim il
<
lb
/>
lud verum eſt, equos quò magis in inceſſu
<
lb
/>
pedes eleuant, difficiliorem efficere equita
<
lb
/>
tionem, quo minus autem periculoſiorem,
<
lb
/>
quia pedes lapidibus allidendo ceſpitant.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.008941
">Sed ſi pedes anteriores ſimul moueant, inde
<
lb
/>
poſteriores ſimul, ſi quidem haud celerrimè,
<
lb
/>
nam celeriter neceſſarium eſt, velitum hic
<
lb
/>
eſt inceſſus, hæc fuga: ſi autem celerrimè,
<
lb
/>
curſus. </
s
>
<
s
id
="
s.008942
">Hi ambo hominem concutiunt &
<
lb
/>
fatigant, minus quidem quàm tortoris,
<
lb
/>
quia pars poſterior, aut anterior equitis
<
lb
/>
quieſcit, magis autem quàm aſturconis, quia
<
lb
/>
partis quies illa non eſt naturalis. </
s
>
<
s
id
="
s.008943
">Non enim
<
lb
/>
homo prius anteriorem partem mouet, inde
<
lb
/>
poſteriorem, ſed dextram, ſiniſtra prius, aut
<
lb
/>
ſaltem vice verſa. </
s
>
<
s
id
="
s.008944
">Quòd ſi nondum anterio
<
lb
/>
ribus pedibus quieſcentibus poſteriores ele
<
lb
/>
uentur, fit ſaltus. </
s
>
<
s
id
="
s.008945
">Hic igitur tres habet tem
<
lb
/>
porum differentias: primam quidam, in qua
<
lb
/>
poſteriore equi parte quieſcente anterior
<
lb
/>
eleuatur hæc,
<
emph
type
="
italics
"/>
(
<
emph.end
type
="
italics
"/>
vt dixi) hominem minimè
<
lb
/>
concutit, quòd poſterior quieſcat: ſecun
<
lb
/>
dam, in qua nondum quieſcentibus ante
<
lb
/>
rioribus pedibus poſteriores eleuantur: hæc
<
lb
/>
non concutit, ſed renes propter motuum
<
lb
/>
contrarietatem flectendo fatigat: tertiam,
<
lb
/>
in qua pedes omnes ſimul deſcendunt, aut
<
lb
/>
anteriores prius: ſi quidem omnes pedes ſi
<
lb
/>
mul deſcendant, cùm ex alto id fiat, homo
<
lb
/>
multum concutitur: ſi autem anteriores tan
<
lb
/>
tùm, plurimùm vexatur ventriculus ob in
<
lb
/>
clinationem. </
s
>
<
s
id
="
s.008946
">Hæc igitur de equorum moti
<
lb
/>
bus dicta ſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.008947
">Sed docilitas eorum etiam
<
lb
/>
ſingularis eſt, adeò vt quidam enſem deci
<
lb
/>
dentem dentibus arreptum porrigant, non
<
lb
/>
ſecus ac elephanti, domino: alij, quòd mi
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1252
"/>
<
lb
/>
nus eſt: genua flectant. </
s
>
<
s
id
="
s.008948
">Docentur, vt de ca
<
lb
/>
nibus dictum eſt, dum pulli ſunt fame do
<
lb
/>
miti, inde pane, aut fœno enſi alligato,
<
lb
/>
dumque fœnum auellere ſtudent, enſem ele
<
lb
/>
uant, quo capulo erepto cibum dant faci
<
lb
/>
lem. </
s
>
<
s
id
="
s.008949
">Illinunt etiam enſem melle, atque ita
<
lb
/>
libenter arripiant. </
s
>
<
s
id
="
s.008950
">Inde contracta conſuetu
<
lb
/>
dine, vt in frænandis etiam eadem diligen
<
lb
/>
tia mihi bene ceſſerit, ſpontè nudum enſem
<
lb
/>
mordici arripiunt. </
s
>
<
s
id
="
s.008951
">Meminerunt enim equi
<
lb
/>
commodorum atque incommodorum. </
s
>
<
s
id
="
s.008952
">Vnde
<
lb
/>
non melius corrigitur equus qui ſpontè in
<
lb
/>
aquam ſe demittit, quàm ſi iam immer
<
lb
/>
ſum duo robuſti viri tandiu auribus arre
<
lb
/>
ptum ſub aquis teneant vt penè ſuffocetur
<
lb
/>
tunc enim periculi & anxietatis memor, non
<
lb
/>
amplius huic ſe periculo committere audet.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.008953
">Idem ſi reſtiterit, nec progredi velit, retrò
<
lb
/>
agatur etiam nolens, donec in ignem, aut
<
lb
/>
aculeos retroactus incidat, nec ſinatur pro
<
lb
/>
gredi, donec ad extremum vitæ periculum
<
lb
/>
peruenerit. </
s
>
<
s
id
="
s.008954
">Quòd ſi ſe erigat, ſtylis capite
<
lb
/>
confoſſus deſcendere non permittatur. </
s
>
<
s
id
="
s.008955
">Alij
<
lb
/>
fuſte caput tundunt, quod non parum
<
lb
/>
prodeſt. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008956
">
<
margin.target
id
="
marg1248
"/>
Equorum
<
lb
/>
genera mo
<
lb
/>
tus octo.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008957
">
<
margin.target
id
="
marg1249
"/>
<
lb
/>
I M
<
lb
/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008958
">
<
margin.target
id
="
marg1250
"/>
<
lb
/>
E F
<
lb
/>
A B
<
lb
/>
G H
<
lb
/>
C D
<
lb
/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008959
">
<
margin.target
id
="
marg1251
"/>
Cauſa cur
<
lb
/>
equi
<
expan
abbr
="
allidãt
">allidant</
expan
>
<
lb
/>
pedes.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.008960
">
<
margin.target
id
="
marg1252
"/>
Equi quomo
<
lb
/>
do docean
<
lb
/>
tur.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.008961
">Atque tot & tanta de animalibus dicta
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1253
"/>
<
lb
/>
ſufficiant, quæ ſingula armauit contra cibi
<
lb
/>
& potus penuriam, ad fœtum & prolis con
<
lb
/>
ſeruationem, contra morbos, aduerſus tem
<
lb
/>
porum iniuriam, aduerſus reliqua animalia,
<
lb
/>
denique etiam peculiari quodam ſtudio ad
<
lb
/>
uerſus hominem, quod eſſet calidiſſimum.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.008962
">Principio aduerſus cibi inopiam curſu, ſaga
<
lb
/>
citate, & vt ibi naſcerentur vbi illius etiam
<
lb
/>
copia eſſet. </
s
>
<
s
id
="
s.008963
">Veneris voluptatem & amorem
<
lb
/>
in prolem ad generis conſeruationem, pa
<
lb
/>
ludes, aquas, montes, valles, ſpecus, late
<
lb
/>
bras, ſyluas, dumeta, ramos, frondes, omnia
<
lb
/>
hæc ad tuendam prolem. </
s
>
<
s
id
="
s.008964
">Docuit & herbas
<
lb
/>
ad ſalutem, & abſtinentiam, quietémque
<
lb
/>
maiora quàm homini, ob medicorum impe
<
lb
/>
ritiam, ex artis medicæ ope auxilia. </
s
>
<
s
id
="
s.008965
">Con
<
lb
/>
tra temporum calamitates, arboribus, mon
<
lb
/>
tibus foueis, corio, lana, pilo, pluma. </
s
>
<
s
id
="
s.008966
">Ad
<
lb
/>
uerſus animalia reliqua, ſpinis, dentibus,
<
lb
/>
curſu, ſaltu, alis, vnguibus, latebris, veneno
<
lb
/>
aquis, ſagacitate, cornibus. </
s
>
<
s
id
="
s.008967
">Aduerſus autem
<
lb
/>
hominem piſces armauit elemento, quod
<
lb
/>
tutiſſimum eſt auxilium, adeò vt niſi vora
<
lb
/>
citate fallerentur, gurgitibus tutò latêre
<
lb
/>
poſſent. </
s
>
<
s
id
="
s.008968
">Serpentes humilitate corporis, vn
<
lb
/>
de etiam latent hyeme in latibulis, cum
<
lb
/>
prodeunt occultantur ab herba. </
s
>
<
s
id
="
s.008969
">Aues die alis
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1254
"/>
<
lb
/>
muniuit, quadrupedes celeritate: noctu ho
<
lb
/>
minem, ne ſine luce cernere poſſet effecit,
<
lb
/>
cùm omnia quadrupedia videant, canes, lu
<
lb
/>
pi, lepores, equi, aſini, boues, ſicque tutò
<
lb
/>
errare poſſunt, ac cibo, potúque frui, cùm
<
lb
/>
die homo omnes ſaltus poſſideat: at auibus
<
lb
/>
quia lux etiam noctu negata fuit, ſumma
<
lb
/>
arborum & turrium, tum vepres cubile de
<
lb
/>
derunt, vt loci difficultate ſimul & obſcuri
<
lb
/>
tate, tutæ forent ab inſidiis hominis. </
s
>
<
s
id
="
s.008970
">Ac
<
lb
/>
ceſſit & huic commodo animalium cuncto
<
lb
/>
rum, vtile homini, quandoquidem luce vti
<
lb
/>
ipſe in nocte poterat, vt cùm ſapientiſſimus
<
lb
/>
futurus eſſet, humidiſſimum ac frigidiſſi
<
lb
/>
mum cerebrum erat neceſſarium: nam ca
<
lb
/>
lidiſſimum cor habere debuit, vt molliſſi
<
lb
/>
mum corpus laboribus ſufficeret: at mol
<
lb
/>
liſſimum corpus erat neceſſarium, vt te
<
lb
/>
nuiſſima ac ſpiritui tantarum rerum capaci
<
lb
/>
apta materia conſtaret: itaque in humidiſſi
<
lb
/>
mo ac frigidiſſimo cerebro, vt à primo ad vl
<
lb
/>
timum rem deducam, oculos ſplendentes at
<
lb
/>
que ſiccos, quales ſunt felibus & nocturnis
<
lb
/>
auibus quæ ſicciſſimo ſunt cerebro: colloca
<
lb
/>
re penitus fuit impoſſibile: quare de hominis
<
lb
/>
neceſſitate ac fortuna, nunc prius dicere ag
<
lb
/>
grediar. </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>