Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
178
"/>
vel mutatio fieret in eo quod eſt actu, & ſic eſſet ea forma accidentis: etenim permanet humor
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1308
"/>
<
lb
/>
interdum, veluti cùm ex aqua fit aër; aut, ſi perfectius eſt id quod accedit, ſubiectum rationem
<
lb
/>
potentiæ ſubit, vt aliàs oſtendemus. </
s
>
<
s
>Itaque ab illo occaſio nulla reſiſtentię dabitur. </
s
>
<
s
>Verùm, ſi
<
lb
/>
cut adagio fertur.
<
foreign
lang
="
grc
">γόνυ κυήμης</
foreign
>
. </
s
>
<
s
>Ideò nos hoc loco id quod perpetuò defenſuri ſumus, in medio
<
lb
/>
ponemus; deinde ſiquid in terra ſuccurret quod pro illis probabiliter dici poſsit, exercitationis
<
lb
/>
ergò non grauabimur afferre. </
s
>
<
s
>Illis igitur acceptis quæ firma
<
expan
abbr
="
rataq́
">rataque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ſint in noſtra methodo, fri
<
lb
/>
gus eſſe aliquid poſitiuum, itaque & à forma proficiſci, ſi non eſt ipſum forma quæ actu ſit, nec
<
lb
/>
priuatio tantum, & priuationem in materia ſola ſine quopiam actu præcedente qui verè ſit for
<
lb
/>
ma, non extare,
<
expan
abbr
="
eumq́
">eumque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>eſſe cauſſam morę quæ in ortu ſubſtantiæ ponitur, & his approbatis, quę
<
lb
/>
de oppoſitione formarum conſtituimus, agamus nunc de oppoſitione, quæ
<
expan
abbr
="
mixtorũ
">mixtorum</
expan
>
ſpecies con
<
lb
/>
ſequitur, & in iis item conſimilem rationem ſeruari monſtremus. </
s
>
<
s
>Duo porrò ſunt, quæ ſpeciem
<
lb
/>
in prædicamento ſubſtantiæ conſtituunt, genus & differentia, ſiue genus appellemus illud pri
<
lb
/>
mùm, quod per differentias ſecatur, ſiue vniuerſum cumulum eorum
<
expan
abbr
="
communiũ
">communium</
expan
>
quę vltimę dif
<
lb
/>
ferentiæ
<
expan
abbr
="
præcedũt
">præcedunt</
expan
>
, cuius acceſſu tota ſpeciei natura & eſſentia declaratur, & redditur ratio ipſius
<
lb
/>
quid eſt, æqualis ſpeciei quam ſpecie latiorem ſeorſum acceptam facere non eſt abſurdum, cùm
<
lb
/>
ſit ſatis, ſi cum reliquis efficiat totam rationem cum ſpecie commeantem: necnon, nihil omnino
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1309
"/>
<
lb
/>
refert, ſit'ne hæc, aut illa differentia, quandò, niſi ſe ad reliquas habuerit
<
expan
abbr
="
ſecũdùm
">ſecundùm</
expan
>
<
expan
abbr
="
continuationẽ
">continuationem</
expan
>
,
<
lb
/>
vt Ariſtoteles inquit,
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ſed æqualiter
<
expan
abbr
="
certũ
">certum</
expan
>
genus plures oppoſitorum differentiæ reſpiciant, nil re
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1310
"/>
<
lb
/>
fert, inquam, vtra præponatur. </
s
>
<
s
>Verbi gratia. </
s
>
<
s
>cùm ex eodem fonte non ducant originem rationis
<
lb
/>
compos vel impos, & bipes, rei ſignum dabo, quòd bipes & cum rationis
<
expan
abbr
="
cõpote
">compote</
expan
>
& impote con
<
lb
/>
gruit ea apud mathematicos æqualitatis & inæqualitatis proportio, rationalis & irrationalis:
<
lb
/>
ſiquidem hæc inter ſe non pugnant proportio inæqualitatis & proportiones irrationalis & îrrà
<
lb
/>
tionalis. </
s
>
<
s
>Nil igitur incommodi afferet. </
s
>
<
s
>Vtrum præpoſueris an bipes an compos rationis: ſimi
<
lb
/>
liter irrationale, an inæqualis proportionem. </
s
>
<
s
>Sed his omiſsis quæ fortaſſe nimium diſtant à pro
<
lb
/>
poſito, ſatis eſto nunc duo conflare
<
expan
abbr
="
quanq.
">quanque</
expan
>
ſpeciem, genus .ſ. </
s
>
<
s
>ac differentiam, ac genus quidem,
<
lb
/>
quòd veluti materia, ſaltem in ipſa oratione quid eſt explicante ſumatur, ſecus
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
quandoque ſe
<
lb
/>
habet, ſi rem ſpectes quæ per definitionis parteis exponitur, vt de animali & bipede conſtat, quan
<
lb
/>
doquidem animal ſignificat formam, bipes autem materiam. </
s
>
<
s
>Quapropter ſicut materia eſt in
<
lb
/>
potentia ad oppoſita, ſic genus ſe habet ad differentias. </
s
>
<
s
>Itaque & ſenſus & ratio monſtrant op
<
lb
/>
poſitionem pertinere ad differentias. </
s
>
<
s
>Atqui differentiæ poſitiuo & priuatiuo diſtingui videntur:
<
lb
/>
quandò animal rationis compos eſt & impos; item corpus aut ſenſu præditum, aut vacans.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg1311
"/>
<
lb
/>
Quare inceſsit dubitatio,
<
expan
abbr
="
cõſtituantur'ne
">conſtituantur'ne</
expan
>
animata ex differentia priuante, cùm ſint ſubſtantię per
<
lb
/>
fectiſsimę. </
s
>
<
s
>Tùm etiam, quia neget Ariſtoteles,
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
vllius rei differentias eſſe priuationes. </
s
>
<
s
>Et illud
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1312
"/>
<
lb
/>
magis admirabile, quòd cùm ſint differentię contrariæ, tamen ſpecies ex illis conſtitutæ inter ſe
<
lb
/>
non commutentur. </
s
>
<
s
>Ad has dubitationes tollendas meminiſſe oportet, in formis duplicem gra
<
lb
/>
dum reperiri, alterum quo à ſummo ad imum tenditur quem ſecundum altitudinem
<
expan
abbr
="
vocãt
">vocant</
expan
>
, quo
<
lb
/>
minus communia magis id quod eſt participant, quàm illa quæ latius patent, vt homo, quam
<
lb
/>
animal & animal, quàm corpus: atque
<
expan
abbr
="
alterũ
">alterum</
expan
>
qui in iis obſeruatur quæ ſunt ordinis
<
expan
abbr
="
eiuſdẽ
">eiuſdem</
expan
>
.i. </
s
>
<
s
>ſub
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
eodẽ
">eodem</
expan
>
<
expan
abbr
="
cõmuni
">communi</
expan
>
quem ſecundùm
<
expan
abbr
="
latitudinẽ
">latitudinem</
expan
>
dicimus: hic verò intercedit inter eiuſdem generis ſpe
<
lb
/>
cies, ſiue inter parteis
<
expan
abbr
="
cõmunis
">communis</
expan
>
ad vnum. </
s
>
<
s
>in quo nihil repugnat vnam ſpeciem altera perfectio
<
lb
/>
rem eſſe atque præſtantiorem. </
s
>
<
s
>Quod verò ad primum illum gradum ſpectat. </
s
>
<
s
>Ea quæ com
<
lb
/>
muniora ſunt, videntur habere rationem materiæ, quippe quòd acceſſu nouarum,
<
expan
abbr
="
minuſq́
">minuſque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>com
<
lb
/>
munium formarum generarto compleatur. </
s
>
<
s
>prius
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
viuit homo vitam plantæ, deinde vitam ani
<
lb
/>
malis, demum fit homo. </
s
>
<
s
>Ergo illa omnia quæ materiæ tribui ſolent, in illis ineſſe communibus
<
lb
/>
eſt veriſimile, conditiones, inquam, quę conſequuntur illa, &
<
expan
abbr
="
habilitatẽ
">habilitatem</
expan
>
propter quam ſunt ido
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1313
"/>
<
lb
/>
nea recipere formam perfectiorem. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Nanq.
">Nanque</
expan
>
aliud eſt rationis impos quod eſt in animali, dum
<
lb
/>
primis ſenſus rudimentis in vtero pollet, atque aliud quod eſt in equo: in vtero enim ad alium
<
lb
/>
perfectionis gradum peruenire poteſt, in equo verò nequaquam. </
s
>
<
s
>Proinde in vtero rationis im
<
lb
/>
pos notat priuationem cum habilitate ad aliam formam, in equo verò potius erit ad aliud, ſed
<
lb
/>
priuans: quaſi ſignificetur eius ſpeciei ſtatus in qua
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
ſit gradus rationis per id quod perfectius
<
lb
/>
eſt, & natura prius, & ſit ex eo genere illorum quæ ſunt ad aliquid, quod excludit compar, vt ſo
<
lb
/>
lus & huiuſmodi. </
s
>
<
s
>Sed quanuis vtraque priuationem ſignificent, tamen aliquid ponunt; in com
<
lb
/>
munioribus quidem formam
<
expan
abbr
="
cõmuniorem
">communiorem</
expan
>
quæ ſuapte natura ad
<
expan
abbr
="
maiorẽ
">maiorem</
expan
>
gradum euehi poſsit:
<
lb
/>
ideò fundantur iſtæ priuationes actu: in iis etiam quæ ſpecie differunt, cùm idem genus partici
<
lb
/>
pent, præter naturam communem quæ item continetur in ea ſpecie, ſunt oppoſitæ formæ quæ in
<
lb
/>
earum materia radices egerunt, exempli gratia, certa elementorum miſcella. </
s
>
<
s
>Ecce
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
ex vino fit
<
lb
/>
acetum, quòd in illa temperie ineſt habilitas ad id, vt fiat acetum, in melle non item. </
s
>
<
s
>ex melle ob
<
lb
/>
eandem cauſſam fit bilis, non acetum. </
s
>
<
s
>& cùm embryon ab initio multo calore ſit præditum,
<
lb
/>
non ſentit quidem, multò minus cogitat: dum copiam caloris amittit (intelligo verò
<
expan
abbr
="
ſubſtantiã
">ſubſtantiam</
expan
>
</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>