Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
178
"/>
vel mutatio fieret in eo quod eſt actu, & ſic eſſet ea forma accidentis: etenim permanet humor
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1308
"/>
<
lb
/>
interdum, veluti cùm ex aqua fit aër; aut, ſi perfectius eſt id quod accedit, ſubiectum rationem
<
lb
/>
potentiæ ſubit, vt aliàs oſtendemus. </
s
>
<
s
>Itaque ab illo occaſio nulla reſiſtentię dabitur. </
s
>
<
s
>Verùm, ſi
<
lb
/>
cut adagio fertur.
<
foreign
lang
="
grc
">γόνυ κυήμης</
foreign
>
. </
s
>
<
s
>Ideò nos hoc loco id quod perpetuò defenſuri ſumus, in medio
<
lb
/>
ponemus; deinde ſiquid in terra ſuccurret quod pro illis probabiliter dici poſsit, exercitationis
<
lb
/>
ergò non grauabimur afferre. </
s
>
<
s
>Illis igitur acceptis quæ firma
<
expan
abbr
="
rataq́
">rataque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ſint in noſtra methodo, fri
<
lb
/>
gus eſſe aliquid poſitiuum, itaque & à forma proficiſci, ſi non eſt ipſum forma quæ actu ſit, nec
<
lb
/>
priuatio tantum, & priuationem in materia ſola ſine quopiam actu præcedente qui verè ſit for
<
lb
/>
ma, non extare,
<
expan
abbr
="
eumq́
">eumque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>eſſe cauſſam morę quæ in ortu ſubſtantiæ ponitur, & his approbatis, quę
<
lb
/>
de oppoſitione formarum conſtituimus, agamus nunc de oppoſitione, quæ
<
expan
abbr
="
mixtorũ
">mixtorum</
expan
>
ſpecies con
<
lb
/>
ſequitur, & in iis item conſimilem rationem ſeruari monſtremus. </
s
>
<
s
>Duo porrò ſunt, quæ ſpeciem
<
lb
/>
in prædicamento ſubſtantiæ conſtituunt, genus & differentia, ſiue genus appellemus illud pri
<
lb
/>
mùm, quod per differentias ſecatur, ſiue vniuerſum cumulum eorum
<
expan
abbr
="
communiũ
">communium</
expan
>
quę vltimę dif
<
lb
/>
ferentiæ
<
expan
abbr
="
præcedũt
">præcedunt</
expan
>
, cuius acceſſu tota ſpeciei natura & eſſentia declaratur, & redditur ratio ipſius
<
lb
/>
quid eſt, æqualis ſpeciei quam ſpecie latiorem ſeorſum acceptam facere non eſt abſurdum, cùm
<
lb
/>
ſit ſatis, ſi cum reliquis efficiat totam rationem cum ſpecie commeantem: necnon, nihil omnino
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1309
"/>
<
lb
/>
refert, ſit'ne hæc, aut illa differentia, quandò, niſi ſe ad reliquas habuerit
<
expan
abbr
="
ſecũdùm
">ſecundùm</
expan
>
<
expan
abbr
="
continuationẽ
">continuationem</
expan
>
,
<
lb
/>
vt Ariſtoteles inquit,
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ſed æqualiter
<
expan
abbr
="
certũ
">certum</
expan
>
genus plures oppoſitorum differentiæ reſpiciant, nil re
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1310
"/>
<
lb
/>
fert, inquam, vtra præponatur. </
s
>
<
s
>Verbi gratia. </
s
>
<
s
>cùm ex eodem fonte non ducant originem rationis
<
lb
/>
compos vel impos, & bipes, rei ſignum dabo, quòd bipes & cum rationis
<
expan
abbr
="
cõpote
">compote</
expan
>
& impote con
<
lb
/>
gruit ea apud mathematicos æqualitatis & inæqualitatis proportio, rationalis & irrationalis:
<
lb
/>
ſiquidem hæc inter ſe non pugnant proportio inæqualitatis & proportiones irrationalis & îrrà
<
lb
/>
tionalis. </
s
>
<
s
>Nil igitur incommodi afferet. </
s
>
<
s
>Vtrum præpoſueris an bipes an compos rationis: ſimi
<
lb
/>
liter irrationale, an inæqualis proportionem. </
s
>
<
s
>Sed his omiſsis quæ fortaſſe nimium diſtant à pro
<
lb
/>
poſito, ſatis eſto nunc duo conflare
<
expan
abbr
="
quanq.
">quanque</
expan
>
ſpeciem, genus .ſ. </
s
>
<
s
>ac differentiam, ac genus quidem,
<
lb
/>
quòd veluti materia, ſaltem in ipſa oratione quid eſt explicante ſumatur, ſecus
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
quandoque ſe
<
lb
/>
habet, ſi rem ſpectes quæ per definitionis parteis exponitur, vt de animali & bipede conſtat, quan
<
lb
/>
doquidem animal ſignificat formam, bipes autem materiam. </
s
>
<
s
>Quapropter ſicut materia eſt in
<
lb
/>
potentia ad oppoſita, ſic genus ſe habet ad differentias. </
s
>
<
s
>Itaque & ſenſus & ratio monſtrant op
<
lb
/>
poſitionem pertinere ad differentias. </
s
>
<
s
>Atqui differentiæ poſitiuo & priuatiuo diſtingui videntur:
<
lb
/>
quandò animal rationis compos eſt & impos; item corpus aut ſenſu præditum, aut vacans.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg1311
"/>
<
lb
/>
Quare inceſsit dubitatio,
<
expan
abbr
="
cõſtituantur'ne
">conſtituantur'ne</
expan
>
animata ex differentia priuante, cùm ſint ſubſtantię per
<
lb
/>
fectiſsimę. </
s
>
<
s
>Tùm etiam, quia neget Ariſtoteles,
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
vllius rei differentias eſſe priuationes. </
s
>
<
s
>Et illud
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1312
"/>
<
lb
/>
magis admirabile, quòd cùm ſint differentię contrariæ, tamen ſpecies ex illis conſtitutæ inter ſe
<
lb
/>
non commutentur. </
s
>
<
s
>Ad has dubitationes tollendas meminiſſe oportet, in formis duplicem gra
<
lb
/>
dum reperiri, alterum quo à ſummo ad imum tenditur quem ſecundum altitudinem
<
expan
abbr
="
vocãt
">vocant</
expan
>
, quo
<
lb
/>
minus communia magis id quod eſt participant, quàm illa quæ latius patent, vt homo, quam
<
lb
/>
animal & animal, quàm corpus: atque
<
expan
abbr
="
alterũ
">alterum</
expan
>
qui in iis obſeruatur quæ ſunt ordinis
<
expan
abbr
="
eiuſdẽ
">eiuſdem</
expan
>
.i. </
s
>
<
s
>ſub
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
eodẽ
">eodem</
expan
>
<
expan
abbr
="
cõmuni
">communi</
expan
>
quem ſecundùm
<
expan
abbr
="
latitudinẽ
">latitudinem</
expan
>
dicimus: hic verò intercedit inter eiuſdem generis ſpe
<
lb
/>
cies, ſiue inter parteis
<
expan
abbr
="
cõmunis
">communis</
expan
>
ad vnum. </
s
>
<
s
>in quo nihil repugnat vnam ſpeciem altera perfectio
<
lb
/>
rem eſſe atque præſtantiorem. </
s
>
<
s
>Quod verò ad primum illum gradum ſpectat. </
s
>
<
s
>Ea quæ com
<
lb
/>
muniora ſunt, videntur habere rationem materiæ, quippe quòd acceſſu nouarum,
<
expan
abbr
="
minuſq́
">minuſque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>com
<
lb
/>
munium formarum generarto compleatur. </
s
>
<
s
>prius
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
viuit homo vitam plantæ, deinde vitam ani
<
lb
/>
malis, demum fit homo. </
s
>
<
s
>Ergo illa omnia quæ materiæ tribui ſolent, in illis ineſſe communibus
<
lb
/>
eſt veriſimile, conditiones, inquam, quę conſequuntur illa, &
<
expan
abbr
="
habilitatẽ
">habilitatem</
expan
>
propter quam ſunt ido
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1313
"/>
<
lb
/>
nea recipere formam perfectiorem. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Nanq.
">Nanque</
expan
>
aliud eſt rationis impos quod eſt in animali, dum
<
lb
/>
primis ſenſus rudimentis in vtero pollet, atque aliud quod eſt in equo: in vtero enim ad alium
<
lb
/>
perfectionis gradum peruenire poteſt, in equo verò nequaquam. </
s
>
<
s
>Proinde in vtero rationis im
<
lb
/>
pos notat priuationem cum habilitate ad aliam formam, in equo verò potius erit ad aliud, ſed
<
lb
/>
priuans: quaſi ſignificetur eius ſpeciei ſtatus in qua
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
ſit gradus rationis per id quod perfectius
<
lb
/>
eſt, & natura prius, & ſit ex eo genere illorum quæ ſunt ad aliquid, quod excludit compar, vt ſo
<
lb
/>
lus & huiuſmodi. </
s
>
<
s
>Sed quanuis vtraque priuationem ſignificent, tamen aliquid ponunt; in com
<
lb
/>
munioribus quidem formam
<
expan
abbr
="
cõmuniorem
">communiorem</
expan
>
quæ ſuapte natura ad
<
expan
abbr
="
maiorẽ
">maiorem</
expan
>
gradum euehi poſsit:
<
lb
/>
ideò fundantur iſtæ priuationes actu: in iis etiam quæ ſpecie differunt, cùm idem genus partici
<
lb
/>
pent, præter naturam communem quæ item continetur in ea ſpecie, ſunt oppoſitæ formæ quæ in
<
lb
/>
earum materia radices egerunt, exempli gratia, certa elementorum miſcella. </
s
>
<
s
>Ecce
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
ex vino fit
<
lb
/>
acetum, quòd in illa temperie ineſt habilitas ad id, vt fiat acetum, in melle non item. </
s
>
<
s
>ex melle ob
<
lb
/>
eandem cauſſam fit bilis, non acetum. </
s
>
<
s
>& cùm embryon ab initio multo calore ſit præditum,
<
lb
/>
non ſentit quidem, multò minus cogitat: dum copiam caloris amittit (intelligo verò
<
expan
abbr
="
ſubſtantiã
">ſubſtantiam</
expan
>
</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>