Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
179
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1314
"/>
<
lb
/>
calidam) & ſenſu pollet, & accipit rationem. </
s
>
<
s
>Quemadmodum igitur embryon in prima ſui
<
lb
/>
conſtitutione imperfectum eſt atque priuatum, habet tamen & contrarias qualitates in quibus
<
lb
/>
ineſt priuatio illarum quibus aduerſantur, & habilitas, propterquam commutantur cum oppo
<
lb
/>
ſitis; & ſi qualitates
<
expan
abbr
="
ſubſtantiã
">ſubſtantiam</
expan
>
conſequuntur, ſimplices quidem naturam corporum
<
expan
abbr
="
ſimpliciũ
">ſimplicium</
expan
>
,
<
lb
/>
mixtæ verò corporum quæ ex eorum mixtura conflata ſunt, & ipſa item principia, vnde naſcun
<
lb
/>
tur oppoſitæ qualitates quæ ſecum priuationem
<
expan
abbr
="
habilitatemq́
">habilitatemque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>afferunt, & priuationem & habi
<
lb
/>
litatem afferre decet & oppoſitionem poſitiuam in ſubſtantia quomodocunque ponere. </
s
>
<
s
>Hæc
<
lb
/>
nunc ſiquis aduertat diligentius, non eodem modo ſtatuere poterit differentias priuatiuè oppo
<
lb
/>
ſitas, neque omnes erunt contrarię. </
s
>
<
s
>Quandoquidem, ſi contraria ſunt actu,
<
expan
abbr
="
eademq́
">eademque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>poteſtatem
<
lb
/>
habent ad alterum: cùm in iis quæ ſunt ampliora, ſit aliquis actus, atque itidem habilitas ad vl
<
lb
/>
teriorem formam, in iis autem quæ ſunt ſub eodem communi habilitas nulla, patet rationis im
<
lb
/>
pos, quod eſt in animali, aut embryo, contrarium eſſe rationis compoti quod eſt in homine, non
<
lb
/>
autem rationis impos, quod eſt in equo. </
s
>
<
s
>Proptereà fiet homo ex embryo & animali, ex equo
<
lb
/>
verò non fiet. </
s
>
<
s
>Atque hoc illud eſt, quod Ariſtoteles
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ipſe primùm, deinde Alexander admonue
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1315
"/>
<
lb
/>
runt, eſſe duplex genus contrariorum, vnum quod ſecundùm formam appellaretur, atque alte
<
lb
/>
rum quod ſecundùm materiam, & id quod ſecundum formam eſſet, cum alio non commutari.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg1316
"/>
<
lb
/>
Neque id (mea quidem ſententia) temerè: quandò à forma eſt eſſe, non occaſio mutationis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Cùm verò mutationis occaſio pendeat à materia,
<
expan
abbr
="
cõtraria
">contraria</
expan
>
quæ inter ſe commutantur, ſecundùm
<
lb
/>
materiam optimè dicuntur. </
s
>
<
s
>Proinde etiam duplex genus obſeruo apud philoſophos, alterum
<
lb
/>
quid complectitur rerum formas vt eſſentiæ principia, quod ſubſtantiam vocant, quamobrem
<
lb
/>
cùm primus philoſophus eſſentias rerum tentet, quoad ſunt, non quoad motui ſubſternuntur,
<
lb
/>
ſubſtantiam facit genus generaliſsimum, phyſicus autem quia conſiderat principia motus, acci
<
lb
/>
piens differentias ex materia format genus phyſicum, quod appellat corpus ſenſile 2. de An. cap.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>de tactu. </
s
>
<
s
>Itaque & in ſubſtantia poſitiua oppoſitio ſpectatur, quanuis terminis priuantibus in
<
lb
/>
dicetur: tametſi nouimus Ariſtotelem
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
appellaſſe terminos poſitiuos eos quicunque affirma
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1317
"/>
<
lb
/>
tione ſignificarentur: hoc eſt, de quibus eſſe prædicaretur, vt nudum & iniuſtum. </
s
>
<
s
>eo quòd à
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
<
lb
/>
iuſto & non veſtito differrent, quia ſupponeretur illis habilitas, qua negantia non includunt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Sed ſimus adhuc religioſiores, & reſoluamus vlterius
<
expan
abbr
="
naturã
">naturam</
expan
>
priuationis, & illi ſubiiciamus
<
expan
abbr
="
actũ
">actum</
expan
>
<
lb
/>
& cui certa priuatio eſt affixa, merito cuius vnum cum altero commutari poteſt, ex quo non
<
lb
/>
tantùm logicè
<
expan
abbr
="
poſitiuũ
">poſitiuum</
expan
>
ipſum faciemus, vt ij faciunt, qui ſolùm obſeruant quæ affirmatiuè prę
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1318
"/>
<
lb
/>
dicentur; ſed naturaliter, quia ſuberit actus quo priuario fundatur, ſiue
<
expan
abbr
="
cõmunis
">communis</
expan
>
vt in genere,
<
lb
/>
ſiue ſpecialis, vt in illis quę, cùm per ſe ſint, proximè tamen mutantur in aliud, vt vinum &
<
expan
abbr
="
acetũ
">acetum</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Habet ſanè embryon ab ortus initio vim
<
expan
abbr
="
alentẽ
">alentem</
expan
>
, & hæc quidem exiſtit ex certa materia, ſed quæ
<
lb
/>
non repugnet formæ futuræ, quapropter vtrunque principium poſteriora forma ſuperueniente
<
lb
/>
retinetur. </
s
>
<
s
>Eſt in vino materies, quæ habilis reddi queat parua intercedente mutatione ad aceti
<
lb
/>
formam ſuſcipiendam, ſed quia cùm materies, tùm forma vini repugnant, neutrum principium,
<
lb
/>
in aceti generatione conſeruabitur. </
s
>
<
s
>Itaque mutatio in his neceſſe eſt in vlteriorem materiam re
<
lb
/>
ſoluatur, in materiam, inquam, quæ vtrique ſpeciei communis ſit, propinqua
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
cum forma con
<
lb
/>
tinuò labitur. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Neque illud obſtabit, cùm ex animali fiet homo, quòd remaneat animal, ne fortè
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1319
"/>
<
lb
/>
vereamur ex oppoſito fieri id quod fit, tanquam non permanente, quandoquidem & in hoc for
<
lb
/>
mæ numeros imitantur. </
s
>
<
s
>Nam ſicut vnius additione ex duitate fit ternio, & ex pari impar, rema
<
lb
/>
nent tamen & duo & par: ſic de animali & rationis compote dicemus. </
s
>
<
s
>Remanent enim illa ſe
<
lb
/>
cundum materiam,
<
expan
abbr
="
corrũpuntur
">corrumpuntur</
expan
>
verò ſecundum formam, quia .ſ. </
s
>
<
s
>duitatis
<
expan
abbr
="
pariſq́
">pariſque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ratio non con
<
lb
/>
ſeruatur. </
s
>
<
s
>ſic animalis ratio, non reſtat; neque enim homo eſt animal abſolutè, ſed addit aliquid
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1320
"/>
<
lb
/>
animali. </
s
>
<
s
>Quamobrem, vbi dicitur quodque fieri ex oppoſito, tanquam non remanente, & quic
<
lb
/>
quid ex hoc principio deriuatur, ampliabimus, quia non remaneat vel ſecundùm materiam,
<
lb
/>
vel ſecundùm formam. </
s
>
<
s
>Neque hæc pugnant conſeruari materialiter & interire formaliter, ſi
<
lb
/>
cuti neque pugnant illa eſſe actu, non eſſe virtute, eſſe actu, non eſſe in habitu, pugnarent ſanè ſi
<
lb
/>
ad idem ſimul eſſent & non eſſent, vt habitu ſolum, aut ſolum materialiter. </
s
>
<
s
>Itaque illud quod
<
lb
/>
affirmat Ariſtoteles, priuationem nullius eſſe differentiam, non ſine conditione accipimus. </
s
>
<
s
>Aut
<
lb
/>
enim priuationem ſumpſit, quæ negatione exprimeretur, aut priuationem ſolam ab actu illo ſe
<
lb
/>
cretam, cui ipſa infixa eſt, neque eo modo, vt ſtatum ſpeciei declaret ex notatione oppoſiti quod
<
lb
/>
perfectius eſt. </
s
>
<
s
>Hoc igitur modo conſtat, vt in ſubſtantia ſint contraria propter quæ fit mutatio
<
lb
/>
quæ poſitiuè opponuntur, & ſunt ſecundum materiam, quæ nobis omnium dubitationum fon
<
lb
/>
teis patefacient ad quarum explicationem iam deueniendum eſt.</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>