Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
page
|<
<
(147)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
147
"
file
="
0199
"
n
="
199
"
rhead
="
PARS SECUNDA.
"/>
riore tantum. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nam ob latera proportionalia ſinubus angulorum
<
lb
/>
oppoſitorum, erit AC x ſin CAD = CD x ſin CDA;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">pariter CB x ſin CBA = CD x ſin CDB. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quare ob
<
lb
/>
CD communem, ſola ratio ſinuum ADC, BDC, quibus di-
<
lb
/>
rectiones AD, BD inclinantur ad CD, æquatur compoſitæ
<
lb
/>
ex rationibus ſinuum CAD, CBD, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">diſtantiarum CA,
<
lb
/>
CB, quæ ingrediebantur rationem virium B, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">A; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ac eodem
<
lb
/>
pacto AC x ſin ACD = AD x ſin ADC, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">AB x ſin
<
lb
/>
ABD = AD x ſin ADB, adeoque AC x ſin ACD ad
<
lb
/>
AB x ſin ABD, ut ſinus ADC ad ſinum ADB, quibus
<
lb
/>
directiones CD, BD inclinantur ad AD; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">eadem eſt demon-
<
lb
/>
ſtratio pro ſinubus ADB, EDB aſſumpto communi latere BD.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">317. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Si ducatur MO parallela DA, occurrens BD, CD in
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0199-01
"
xlink:href
="
note-0199-01a
"
xml:space
="
preserve
">Alia expreſſio
<
lb
/>
tam virium mo-
<
lb
/>
tricium, quam
<
lb
/>
acceleratricium
<
lb
/>
in eodem caſu.</
note
>
M, O, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">compleatur parallelogrammum DMON; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">erunt vires
<
lb
/>
motrices in C, B, A ad ſe invicem, ut rectæ DO, DM, DN,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">vires acceleratrices præterea in ratione maſſarum reciproca. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Eſt
<
lb
/>
enim ex præcedenti vis motrix in C ad vim in B, ut ſin BDA
<
lb
/>
ad ſin CDA, vel ob AD, OM parallelas, ut ſin DMO ad
<
lb
/>
ſin DOM, nimirum ut DO ad DM, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſimili argumento vis
<
lb
/>
in C ad vim in A, ut DO ad DN. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Vires autem motrices
<
lb
/>
diviſæ per maſſas evadunt acceleratrices. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quamobrem ſi tres vi-
<
lb
/>
res agerent in idem punctum cum directionibus, quas babent eæ
<
lb
/>
vires motrices, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">eſſent iis proportionales; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">binæ componerent vim
<
lb
/>
oppoſitam, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">æqualem tertiæ, ac eſſent in æquilibrio. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Id autem
<
lb
/>
etiam directe patet: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nam vires BQ, AH componuntur ex
<
lb
/>
quatuor viribus BR, BP, AI, AG, quæ ſi ducantur in maſ-
<
lb
/>
ſas ſuas, ut fiant motrices; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">evadit prima æqualis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">contraria
<
lb
/>
tertiæ, quam idcirco elidit, ubi deinde AH, BQ componan-
<
lb
/>
tur ſimul, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in ejuſmodi compoſitione remanent BP, AG,
<
lb
/>
ex quarum oppoſitis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">æqualibus CV, Cd componitur ter-
<
lb
/>
tia CT.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">318. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hinc in hiſce viribus motricibus habebuntur omnia,
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0199-02
"
xlink:href
="
note-0199-02a
"
xml:space
="
preserve
">Hic debere ha-
<
lb
/>
beri ea, quæ
<
lb
/>
habentur in
<
lb
/>
compoſitione,
<
lb
/>
& reſolution
<
gap
/>
<
lb
/>
virium.</
note
>
quæ habentur in compoſitione virium; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">dummodo capiatur com-
<
lb
/>
poſitæ contraria. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Si nimirum reſolvantur ſingulæ componentes
<
lb
/>
in duas, alteram ſecundum directionem tertiæ alteram ipſi per-
<
lb
/>
pendicularem, hæ poſteriores elidentur, illæ priores conficient
<
lb
/>
ſummam æqualem tertiæ ubi ambæ eandem directionem habent,
<
lb
/>
uti ſunt binæ, quæ ſimul ingrediantur, vel ſimul evitent trian-
<
lb
/>
gulum; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nam in iis, quarum altera ingreditur, altera evitat,
<
lb
/>
tertia æquaretur differentiæ & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">facile tam hic, quam in ratione
<
lb
/>
compoſita, res traducitur ad reſolutionem in aliam quamcunque
<
lb
/>
directionem datam, præter directionem tertiæ, binis ſemper eli-
<
lb
/>
ſis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">reliquarum accepta ſumma; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſi rite habeatur ratio poſiti-
<
lb
/>
vorum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">negativorum.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">319. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Eſt & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">illud utile: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tres vires motrices in C, B, A ſunt
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0199-03
"
xlink:href
="
note-0199-03a
"
xml:space
="
preserve
">Alia expreſſio
<
lb
/>
rationum ea-
<
lb
/>
rundem virium.</
note
>
inter ſe, ut {AB x ED/AD x BD}, {AE/AD}, {BE/BD}, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">acceleratrices </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>