2007
exporrecta ſucceſſione;
quam ſpatii decurſi longitudo demonſtrat,
ac determinat. Tempus itaque per rectam lineam ſemper deſigna-
bimus; arbitrariè quidem initio ſumptam & expoſitam, at cujus
partes proportionalibus temporis partibus, & puncta temporis inſtan-
tibus reſpectivis juſtè reſpondebunt, & iis appoſitè repræſentandis
inſervient. His de tempore prælibatis ad conſiderandam vim motûs
eſſectivam procedimus, quæ ſanè (quæcunque ſit ejus natura, vel
undicunque procedat, nam iſta _Phyſicis_ diſquirenda relinquimus)
merito quoque ſeu quantum quid concipitur, & ſicut alia quanta com-
puto ſubjicitur. Etenim experientiâ compertiſſi@@m eſt, ſæpe duo-
rum mobilium ab eodem termino per eandem orbitam delatorum al-
terum alteri prævertere, ſeu majus eodem tempore ſpatium conſi-
cere. Nec aliunde poteſt hoc procedere, quàm à majori vi, ſeu
potentia motiva, quâ præcellit alterum mobile, cujú@que gratiâ velo-
cius dicitur. Et quia perſpicuum eſt nil impedire, quin ſecundum
omnimodas proportiones contingat hic ſpatiorum una peractorum
exceſſus, ideò vis hæc jure concipiatur in partes quaſlibet (quas &
ſicuti partes cujuſcunque qualitatis intenſivas ſuccinctæ diſtinctionis
ergò gradus appellare licet, & conſuetum eſt) in partes, inquam,
quaſlibet infinitas, aut indefinitas diviſibilis concipiatur; quas inter
ſe nectens, & à ſe dirimens communis terminus, vel (juxta ſuppo-
ſitionem quòd quanta conſtant ex infinitis atomis) pars abſolutè mi-
nima dicatur quies, hoc eſt ſumma tarditas, aut infima velocitas;
è cujus ſuccreſcentia, vel intenſione continua velocitatis gradus quili-
bet eo modo concipiatur aggregari, vel produci, quo linea è puncto-
rum appoſitione, vel motu, tempus ex inſtantium ſucceſſione vel ſluxu
progenitum imaginamur. Unde rem abſolutè conſiderando, quo
vis hujuſce quantitas menti ſeu phantaſiæ rectè proponatur, ſuſſicit
ejus vice magnitudinem quamvis regularem exhibere (hoc eſt talem,
in cujus partibus quamvis diſſerentiam, quamlibétque proportionem
clarè promptéque valeamus apprehendere) ſimplicitatis adeò perſpi-
cuitatíſque causâ cuilibet ejus repræſentando gradui recta linea cum
primìs accuratè quadrat. Ità quidem in ſe generatim & abſoluta
ſpectata vis iſta tempus non implicat, eóque ſecluſo concipi poteſt (in
quolibet enim temporis inſtanti, pérque quodcunque temporis inter-
vallum eâ præditum mobile concipiatur) at quatenus computabilis,
ac æſtimio Mathematico ſubdita, quâ ratione velocitas dicitur, cum
ſpatio tempus adſignificat; è quibus nempe quantitas ejus dijudicatur,
ac diſcernitur definitur idcircò velocitas potentia, quâ mobile ſpatium
aliquod in aliquo tempore pertranſire poteſt. Uude conſectatur
ac determinat. Tempus itaque per rectam lineam ſemper deſigna-
bimus; arbitrariè quidem initio ſumptam & expoſitam, at cujus
partes proportionalibus temporis partibus, & puncta temporis inſtan-
tibus reſpectivis juſtè reſpondebunt, & iis appoſitè repræſentandis
inſervient. His de tempore prælibatis ad conſiderandam vim motûs
eſſectivam procedimus, quæ ſanè (quæcunque ſit ejus natura, vel
undicunque procedat, nam iſta _Phyſicis_ diſquirenda relinquimus)
merito quoque ſeu quantum quid concipitur, & ſicut alia quanta com-
puto ſubjicitur. Etenim experientiâ compertiſſi@@m eſt, ſæpe duo-
rum mobilium ab eodem termino per eandem orbitam delatorum al-
terum alteri prævertere, ſeu majus eodem tempore ſpatium conſi-
cere. Nec aliunde poteſt hoc procedere, quàm à majori vi, ſeu
potentia motiva, quâ præcellit alterum mobile, cujú@que gratiâ velo-
cius dicitur. Et quia perſpicuum eſt nil impedire, quin ſecundum
omnimodas proportiones contingat hic ſpatiorum una peractorum
exceſſus, ideò vis hæc jure concipiatur in partes quaſlibet (quas &
ſicuti partes cujuſcunque qualitatis intenſivas ſuccinctæ diſtinctionis
ergò gradus appellare licet, & conſuetum eſt) in partes, inquam,
quaſlibet infinitas, aut indefinitas diviſibilis concipiatur; quas inter
ſe nectens, & à ſe dirimens communis terminus, vel (juxta ſuppo-
ſitionem quòd quanta conſtant ex infinitis atomis) pars abſolutè mi-
nima dicatur quies, hoc eſt ſumma tarditas, aut infima velocitas;
è cujus ſuccreſcentia, vel intenſione continua velocitatis gradus quili-
bet eo modo concipiatur aggregari, vel produci, quo linea è puncto-
rum appoſitione, vel motu, tempus ex inſtantium ſucceſſione vel ſluxu
progenitum imaginamur. Unde rem abſolutè conſiderando, quo
vis hujuſce quantitas menti ſeu phantaſiæ rectè proponatur, ſuſſicit
ejus vice magnitudinem quamvis regularem exhibere (hoc eſt talem,
in cujus partibus quamvis diſſerentiam, quamlibétque proportionem
clarè promptéque valeamus apprehendere) ſimplicitatis adeò perſpi-
cuitatíſque causâ cuilibet ejus repræſentando gradui recta linea cum
primìs accuratè quadrat. Ità quidem in ſe generatim & abſoluta
ſpectata vis iſta tempus non implicat, eóque ſecluſo concipi poteſt (in
quolibet enim temporis inſtanti, pérque quodcunque temporis inter-
vallum eâ præditum mobile concipiatur) at quatenus computabilis,
ac æſtimio Mathematico ſubdita, quâ ratione velocitas dicitur, cum
ſpatio tempus adſignificat; è quibus nempe quantitas ejus dijudicatur,
ac diſcernitur definitur idcircò velocitas potentia, quâ mobile ſpatium
aliquod in aliquo tempore pertranſire poteſt. Uude conſectatur