Borro, Girolamo, De motu gravium et levium, 1575
page |< < of 316 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <subchap1>
              <p type="main">
                <s id="s.001265">
                  <pb pagenum="182" xlink:href="011/01/202.jpg"/>
                  <emph type="italics"/>
                ſine altero cognoſci non valeat. </s>
                <s id="s.001266">Hic motor non est cælum,
                  <lb/>
                quod grauia deorſum pellat, & leuia ſurſum trahat: quia
                  <lb/>
                (vt docuit Ariſtoteles libro secundo de cælo particula octua
                  <lb/>
                geſimatertia) hi ſunt motus violenti, quibus factis; omnia cor
                  <lb/>
                pora media pellerentur; ac traherentur, & quorum ratione
                  <lb/>
                eodem tempore idem corpus ſursum, & deorſum moueretur,
                  <lb/>
                ſi eodem tempore contingeret vt leuia ſurſum traherentur, &
                  <lb/>
                grauia deorsum pellerentur; quia diſtans à diſtanti non pelli­
                  <lb/>
                tur, nec trahitur, niſi omnia media corpora cum pulſo pellan­
                  <lb/>
                tur, & cum tracto trahantur. </s>
                <s id="s.001267">Neque id, quod elementa gi­
                  <lb/>
                gnit ab initio; Neque id, quod impedimentum aufert, ea mo­
                  <lb/>
                uet: quippe cum hæc duo ab eo, quod mouetur; non rarò di­
                  <lb/>
                stare accidat; & aliquando etiam, dum elementa mouentur,
                  <lb/>
                nihil horum ſuperstes exiſtat. </s>
                <s id="s.001268">Ergo nihil horum primo mo­
                  <lb/>
                uere potest.
                  <emph.end type="italics"/>
                </s>
              </p>
              <p type="main">
                <s id="s.001269">
                  <emph type="italics"/>
                Dicet forte quiſpiam. </s>
                <s id="s.001270">Mouendi vis illius, quod gignit ab
                  <lb/>
                initio in elemento genito conſeruatur, à qua elementum pri­
                  <lb/>
                mo mouetur.
                  <emph.end type="italics"/>
                </s>
              </p>
              <p type="main">
                <s id="s.001271">
                  <emph type="italics"/>
                Contra. </s>
                <s id="s.001272">Cauſam effectui propriam ſui vim communicare,
                  <lb/>
                nihil est aliud, quam effectum à tali cauſa productum, ab
                  <lb/>
                eadem naturam habere, ac vitam, quod nihil actu ponit in
                  <lb/>
                cauſa, sed motus fixum non habet eſſe, fixam vitam, & natu
                  <lb/>
                ram non habet, sed tantum habet eſſe fluidum, quatenus tan­
                  <lb/>
                tum est; dum fluit; ac fit, & poſtquam factus eſt, nullum ha­
                  <lb/>
                bet eſſe, cum
                  <expan abbr="numquã">numquam</expan>
                non fluat. </s>
                <s id="s.001273">Ergo à cauſa existente actu
                  <lb/>
                ſolummodo fit, & non à cauſa, quæ tantum virtute existat.
                  <lb/>
                </s>
                <s id="s.001274">At quod genuit, & quod impedimentum abſtulit, ab elemen
                  <lb/>
                to moto ſæpe vel distant, vel antequam mouere deſierint, pe­
                  <lb/>
                rierunt. </s>
                <s id="s.001275">Ergo elementorum motus à vi, seu facultate cauſæ
                  <lb/>
                mouentis non fit. </s>
                <s id="s.001276">Ergo vis, aut facultas illius, quod ab initio ge-
                  <emph.end type="italics"/>
                </s>
              </p>
            </subchap1>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>