Cardano, Girolamo, De subtilitate, 1663

Page concordance

< >
< >
page |< < of 403 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.009197">
                <pb pagenum="554" xlink:href="016/01/203.jpg"/>
              humani iuſtæ magnitudinis quum maior ſit,
                <lb/>
              manifeſtum eſt Aiacem Gabbara fuiſſe ma­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg1279"/>
                <lb/>
              iorem. </s>
              <s id="s.009198">Hylli quoque oſſa eadem ætate, quæ
                <lb/>
              Adriani Imperatoris fuit detecta, adeò gran­
                <lb/>
              dia viſa ſunt, vt non hominis, ſed belluæ
                <lb/>
              eſſe credita ſint. </s>
              <s id="s.009199">Hyllus autem Herculis tem­
                <lb/>
              poribus vixit.
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg1280"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.009200">
                <margin.target id="marg1276"/>
              Gigantes.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.009201">
                <margin.target id="marg1277"/>
              Homo ma­
                <lb/>
              gnus noſtra
                <lb/>
              ætate non
                <lb/>
              attingit lon­
                <lb/>
              gitudinem
                <lb/>
              trium bra­
                <lb/>
              chiorum.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.009202">
                <margin.target id="marg1278"/>
              Aiacis Tela­
                <lb/>
              monij ma­
                <lb/>
              gnitudo.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.009203">
                <margin.target id="marg1279"/>
              Hylli proce­
                <lb/>
              ritas.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.009204">
                <margin.target id="marg1280"/>
              Pumillonis
                <lb/>
              paruitas
                <lb/>
              mira.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.009205">Quod ad pumiliones attinet, anno præ­
                <lb/>
              terito circumferebatur vir perfecta ætate
                <lb/>
              cubiti longitudine in pſittaci cauea. </s>
              <s id="s.009206">Sed non
                <lb/>
              minus gigantum proceritas inutilis eſt ad
                <lb/>
              animi experimenta, quàm corporis pumi­
                <lb/>
              lionum.
                <arrow.to.target n="marg1281"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.009207">
                <margin.target id="marg1281"/>
              Colanus vri­
                <lb/>
              nator.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.009208">Alij ſunt natura non magnitudine rara,
                <lb/>
              velut Colanus vrinator Cataniæ, quæ vrbs
                <lb/>
              eſt in Sicilia, ciuis quem conſtat parum an­
                <lb/>
              te noſtram ætatem, imò ætate noſtra flo­
                <lb/>
              ruiſſe. </s>
              <s id="s.009209">Is ſub aqua ternis, ac quaternis ho­
                <lb/>
              ris velut piſcis latitabat. </s>
              <s id="s.009210">Nec valde mirum,
                <lb/>
              cùm in India occidentali nunc paſſim vri­
                <lb/>
              natores margaritarum oſtreis venandis in­
                <lb/>
              tenti, per horam integram ſub aqua lati­
                <arrow.to.target n="marg1282"/>
                <lb/>
              tent. </s>
              <s id="s.009211">Sunt & forma mira, velut Protophanes
                <lb/>
              Magneſius, qui eadem die lucta, pancratió­
                <lb/>
              que victor in Olympiis euaſit. </s>
              <s id="s.009212">Huic enim
                <lb/>
              ſub Adriano, rurſus detecto cadauere, os
                <lb/>
              vnum perpetuum à iugulo ad ilia coſtarum
                <lb/>
              loco inuentum eſt.
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg1283"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.009213">
                <margin.target id="marg1282"/>
              Protophanes
                <lb/>
              forma mira.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.009214">
                <margin.target id="marg1283"/>
              Ariſtomenis
                <lb/>
              Meſſenij hi­
                <lb/>
              ſtoria.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.009215">Alij quoque euentu admirabiliores, velut
                <lb/>
              Ariſtomenis Meſſenij fortuna: hic enim pri­
                <lb/>
              mò in pugna à Lacedæmoniis captus, &
                <lb/>
              cum cæteris captiuis in Ceadam ( hæc erat
                <lb/>
              fouea ſub terra profundiſſima)præcipitatus,
                <lb/>
              cùm duobus diebus cæteris mortuis inter il­
                <lb/>
              los velut mortuus iacuiſſet, reuixit, & vul­
                <lb/>
              pem inſpiciens quæ cadauera deuorabat, il­
                <lb/>
              lius apprehenſa cauda, pallióque obiecto
                <lb/>
              deductus eſt ad locum per quem ingreſſa
                <lb/>
              erat vulpes, hic erat foramen anguſtiſſimum,
                <lb/>
              euaſit que: ac genito filio rurſum captus, ſom­
                <lb/>
              nio puellæ, quam poſtmodum filius in vxo­
                <lb/>
              rem duxit, euaſit. </s>
              <s id="s.009216">Demum ſuperſtite filio ex
                <lb/>
              morbo ſenex extinctus eſt, adeò conſtanti
                <lb/>
              opinione quòd immortalis eſſet, vt Græci
                <lb/>
              homines poſt multa ſecula & viuere, & vi­
                <lb/>
              deri illum affirmarent.
                <arrow.to.target n="marg1284"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.009217">
                <margin.target id="marg1284"/>
              Homines
                <lb/>
              abſque cibo
                <lb/>
              viuentes.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.009218">Nec minus miraculum Leonardi Piſto­
                <lb/>
              rienſis, qui ſenſim eò ſe traduxit, vt ſemel
                <lb/>
              tantùm in hebdomada cibum ſumeret. </s>
              <s id="s.009219">Et
                <lb/>
              ſub Clemente Pont. </s>
              <s id="s.009220">eius nominis ſeptimo,
                <lb/>
              vir Scotius iuuenis, piliſque rubeis, &
                <lb/>
              ( vt videbatur ) habitu piloſo cùm ſponte
                <lb/>
              ſe obtuliſſet, diebus 11. in cuſtodia habi­
                <lb/>
              tus abſque cibo, alioquin aſſuetus vſque
                <lb/>
              ad 20. diem: & vſque 30. in eadem ine­
                <lb/>
              dia perſeuerare, miraculi præmium acce­
                <lb/>
              pit. </s>
              <s id="s.009221">Huius autem cauſas ſuperiùs docui­
                <lb/>
              mus.
                <arrow.to.target n="marg1285"/>
              </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.009222">
                <margin.target id="marg1285"/>
              Hamar odo­
                <lb/>
              ratu mira­
                <lb/>
              bili.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.009223">Quid de Hamar Africano, qui cúm in
                <lb/>
              ſolitudinibus lippitudine laboraret, arenam
                <lb/>
              odorans dixit. </s>
              <s id="s.009224">Iam prope habitata loca ſu­
                <lb/>
              mus. </s>
              <s id="s.009225">Atque ita ab Ægyto millibus paſſuum
                <lb/>
              480. diſtans, & ab oppidis tribus Berdeam
                <lb/>
              Libyæ 1000. paſſuum 40. ſenſit habitatio­
                <lb/>
              odorem. </s>
              <s id="s.009226">Fertur enim calido & ſeruatur ſic­
                <lb/>
              co odore, quamobrem his in regionibus
                <lb/>
              percipere potuit tetrum odorem, quem
                <lb/>
              ſordes tum animalium, tum hominum ex­
                <arrow.to.target n="marg1286"/>
                <lb/>
              halant, cùm non minus eſſet odore canis,
                <lb/>
              quàm colanus piſcis. </s>
              <s id="s.009227">Sunt & alia monſtris
                <lb/>
              ſimilia, velut in Caſſena Africæ regione
                <lb/>
              iuxta Æthiopes, viri labiis ac naſo admo­
                <lb/>
              dum craſſis. </s>
              <s id="s.009228">Irridebit ignarus naturæ rerum,
                <lb/>
              qui non viderit Hippocratem Macrocepha­
                <lb/>
              lorum hiſtoriam, cauſáſque narrantem, in
                <lb/>
              libro de Aëre & aquis. </s>
              <s id="s.009229">Et nos vidimus Ioan.
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg1287"/>
                <lb/>
              Petrum Boſiſium fabri lignarij vrbe noſtra
                <lb/>
              filium, qui in parte orientali vrbis iuxta
                <lb/>
              cœnobium ſeruorum habitabat, liuuenem
                <lb/>
              annos 20. plúſve natum, cui vngues nun­
                <lb/>
              quam ſecare, aut neceſſe fuit, aut contigit.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.009230">Conſiderauimus nos rem diligenter, ne for­
                <lb/>
              ſan nobis imponeret, vidimúſque ſummam
                <lb/>
              digitorum partem adeò carne munitam, vt
                <lb/>
              nec vngues eſſent neceſſarij, nec opportu­
                <lb/>
              ni. </s>
              <s id="s.009231">Sed & ipſi vngues breues erant, quaſique
                <lb/>
              reſecti. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.009232">
                <margin.target id="marg1286"/>
              Monſtroſa
                <lb/>
              forma.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.009233">
                <margin.target id="marg1287"/>
              Ioan. </s>
              <s id="s.009234">Petrus
                <lb/>
              Boſius.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.009235">Vidimus & filiorum Bernardini Komeri
                <lb/>
              lignorum mercatoris annorum trium, qui
                <lb/>
              cùm ex febre & conuulſione conualuiſſet,
                <lb/>
              tanta ſub femoribus diſtentio, ac palpita­
                <lb/>
              tio relicta eſt, vt immotis pedibus cor­
                <lb/>
              pus perpetuò reſiliret: velut in circula­
                <lb/>
              toribus quibuſdam. </s>
              <s id="s.009236">Vnde deprehendi eam
                <lb/>
              quam vocant ſaltationem, morbum eſſe
                <lb/>
              ac veram: quoniam veræ infantis aſſimi­
                <lb/>
              latur. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.009237">Præſtiterunt alij forma, vt Cratinus Æ­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg1288"/>
                <lb/>
              ginenſis Achiuus mortalium formoſiſſimus:
                <lb/>
              poſt quem Alchibiades Athenienſis. </s>
              <s id="s.009238">Alij
                <lb/>
              pedum velocitate, vt Corinthius Ladas.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.009239">Ingenio præſtant Indi Cambaienſes, à qui­
                <lb/>
              bus notæ numerorum ad nos defluxerunt.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.009240">Valent hi plurimùm ſupputandi rationibus:
                <lb/>
              etenim ingenium Mathematicis, iudicium
                <lb/>
              Naturalibus, memoria verborum ſerie pro­
                <lb/>
              batur. </s>
              <s id="s.009241">Poſt Indos Græci, poſt quos Hiſpa­
                <lb/>
              ni, Siculi, Italique. </s>
              <s id="s.009242">Roboris quoque mi­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg1289"/>
                <lb/>
              rabilis experimenta non deſunt. </s>
              <s id="s.009243">Saltator
                <lb/>
              quidam geminos in humeris, totidem in
                <lb/>
              brachiis, vnum in ceruice ferens coram
                <lb/>
              nobis ſaltabat. </s>
              <s id="s.009244">Circulator alius lapidem,
                <lb/>
              quem quatuor homines non ferrent, capil­
                <lb/>
              lis leuabat, altero prius homine, quod ad
                <lb/>
              alleuiandum pondus faciebat, in humeros
                <lb/>
              aſſumpto. </s>
              <s id="s.009245">Idem malum cymbæ, dictu in­
                <lb/>
              credibile, dentibus primò ſuſtinebat: in­
                <lb/>
              de in humerum transferebat, & ex illo in
                <lb/>
              alterum, nulla adiutus ope manuum, cùm
                <lb/>
              perpetuò malus erecta ſtaret. </s>
              <s id="s.009246">Ex antiquis
                <lb/>
              autem conſtat Martium Romanum ciuem,
                <lb/>
              fabri filium, ab Hiſpanis legionibus, Sci­
                <lb/>
              pionum loco in ducem, ob robur electum:
                <lb/>
              ſolitum carra venientia arbori, vel lapi­
                <lb/>
              di innixum remorari. </s>
              <s id="s.009247">Quemcunque quò
                <lb/>
              vellet trahere, aut impellere. </s>
              <s id="s.009248">Digito in­
                <lb/>
              tra pugnum concluſo, vt nodus ſolus pro­
                <lb/>
              mineret, non aliter quàm claua feciſſet,
                <lb/>
              feriebat hoſtem. </s>
              <s id="s.009249">Refertur & de Sicinio
                <lb/>
              dentato. </s>
              <s id="s.009250">Herculem quoque huiuſmodi ro­
                <lb/>
              bore tum in ſapientia inſigni præditum
                <lb/>
              fuiſſe conſtat. </s>
              <s id="s.009251">Hominis autem qui mode­
                <lb/>
              ratam non excedat magnitudinem ſummum
                <lb/>
              robur eſſe deffinitur, ſi mille librarum
                <lb/>
              pondus perferat: quod commodiſſimè fiet,
                <lb/>
              ſi loricam, ocreáſque plumbeas induat.
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg1290"/>
                <lb/>
              Hæc cùm mira videantur, quatuor tamen
                <lb/>
              conſtant, cœli natura, propagatione, vi­
                <lb/>
              ctu, atque arte. </s>
              <s id="s.009252">Regiones
                <emph type="italics"/>
              (
                <emph.end type="italics"/>
              vt dixi ) ma­
                <lb/>
              iores, aliæ minores homines producunt. </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>