Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

List of thumbnails

< >
121
121
122
122
123
123
124
124
125
125
126
126
127
127
128
128
129
129
130
130
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.002349">
                <pb pagenum="199" xlink:href="025/01/203.jpg"/>
              tamdiu infundatur per os B, donec aqua perveniat ad ſummum verticem
                <lb/>
              B, tum volvatur verticillus H, illico aqua aſcendit in A, non tamen
                <lb/>
              tanto cum impetu; idem fit, ſi Mercurius infundatur; ex quo deduco
                <lb/>
              tantam vim motus, (
                <emph type="italics"/>
              vid. Figuram in pag.
                <emph.end type="italics"/>
              184.) vel impetus aſſurgentis Mer­
                <lb/>
              curij per CD, non eſſe à pondere cylindri aëris, cùm par ſit vtrimque ra­
                <lb/>
              tio; idem probari poterit in canali tantulùm inflexo vel incurvato; nempe
                <lb/>
              licèt in altero brachio prævaleat aquæ pondus, non tamen ea propter tan­
                <lb/>
              ta vi impetus aſſurgit in altero; accedit, quòd eadem vi, ſurſum Mercu­
                <lb/>
              rius adducitur, qua digiti preſsè affixi pulpa ſeu caro; hæc autem à mate­
                <lb/>
              ria tenſa
                <expan abbr="dũtaxat">duntaxat</expan>
              adducitur, cùm nulla alia cauſa applicata ſit; denique licet
                <lb/>
              hic effectus æquè attribui poſſet cylindro aëris, ac tenſæ in ſegmento C
                <lb/>
              D materiæ, cùm tamen aliqua ſint in hoc caſu, quæ cylindrus aëris ſal­
                <lb/>
              vare non poteſt, licèt ſuppoſita illa materia tenſa optimè ſalventur; non eſt
                <lb/>
              dubium, quin totus effectus huic potiùs, quàm illi cauſæ attribuen­
                <lb/>
              dus ſit. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002350">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002351"> Demus igitur in ſegmento CD materiam tenſam con­
                <lb/>
              tineri; quid inde? </s>
              <s id="s.002352">an fortè illa Mercurij ſegmentum CI ſu­
                <lb/>
              ſtinet? </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002353">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002354"> Haud dubiè, cùm dilatari ac tendi vltra non poſſit: vnde vide­
                <lb/>
              tur eſſe quoddam quaſi ęquilibrium, ita vt nec materia tenſa attollere poſſit
                <lb/>
              majus pondus Mercurij, quam CI, neque hoc pondus Mercurij dilatare vl­
                <lb/>
              tra materiam tenſam in CD. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002355">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002356"> Non ita profectò res ſe habet, Auguſtine; nam ſi hoc eſſet,
                <lb/>
              quo altius eſſet ſegmentum materiæ tenſæ CD, majore vi polleret addu­
                <lb/>
              ctiva, vt ita loquar: igitur Mercurium ſupra C attolleret; infra C verò,
                <lb/>
              quò brevius eſſet illius ſegmentum; quod omnibus experimentis repu­
                <lb/>
              gnat; ſive enim longior, ſive brevior ſit fiſtula, modò ſit paulo altior
                <lb/>
              IC ; æquale ſemper ſegmentum Mercurij extat; dicerem igitur, data
                <lb/>
              præfa ta hypotheſi materiæ tenſæ, Mercurium ipſi adhærere; hanc verò
                <lb/>
              fiſtulæ, iuxta Naturæ inſtitutum, de quo ſupra, vnde ſuſtinetur Mercurij
                <lb/>
              ſegmentum IC ab illa vi, quæ fiſtulam ſuſtinet, ita prorſus ſcyphus ex
                <lb/>
              aqua non plènè eductus, ſecum aquam adducit, cujus pondus is profectò
                <lb/>
              ſentit, qui ſcyphum ſuſtinet; ſic Mercurius breviorem fiſtulam ſegmento
                <lb/>
              IC totam occupat, licèt immergatur in Mercurium EF ; adhæret enim
                <lb/>
              Mercurius vitro, & ab eo ſuſtinetur, qui fiſtulam ſuſtentat; vbi verò al­
                <lb/>
              tior eſt fiſtula, & tantùm eſt Mercurij pondus quantum requiritur ad ex­
                <lb/>
              primendam, exugendam, educendam, eliciendam illam materiam ten­
                <lb/>
              ſam, vndecunque tandem exugatur, de quo infra, deſcendit Mercurius
                <lb/>
              in CI, adhærétque materiæ tenſæ, & hæc fiſtulæ; ita vt fiſtula ſuſtineri
                <lb/>
              non poſſit, niſi ſimul tum materia, tum Mercurius extans ſuſtineatur. </s>
              <s id="s.002357">Sup­
                <lb/>
              poſita igitur illa materia tenſa, ſegmentum Mercurij CI non ſuſtinetur à
                <lb/>
              cylindro aëris, ſaltem ſolo, nam illo etiam ſublato, cùm pondus Mercurij CI
                <lb/>
              æquale ſit reſiſtentiæ, qua materia tenſa in ſegmento CD majori tenſioni </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>