Clavius, Christoph, Geometria practica

Page concordance

< >
Scan Original
191 161
192 162
193 163
194 164
195 165
196 166
197 167
198 168
199 169
200 170
201 171
202 172
203 173
204 174
205 175
206 176
207 177
208 178
209 179
210 180
211 181
212 182
213 183
214 184
215 185
216 186
217 187
218 188
219 189
220 190
< >
page |< < (175) of 450 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div462" type="section" level="1" n="174">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7300" xml:space="preserve">
              <pb o="175" file="205" n="205" rhead="LIBER QVARTVS."/>
            ueniemus ei quadratum æquale, ſi, ducta perpendiculari F N, circa rectam ex
              <lb/>
            F N, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7301" xml:space="preserve">ſemiſſe baſis E Z, conflatam ſemicirculus deſcribatur, &</s>
            <s xml:id="echoid-s7302" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s7303" xml:space="preserve">Sint ergo a, b,
              <lb/>
            c, latera quadratorum trapeziis, ABCG, CDEG, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7304" xml:space="preserve">triangulo EFG, æqualium;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s7305" xml:space="preserve">quibus omnibus quadratis vnum ęquale exhibebimus hac arte. </s>
            <s xml:id="echoid-s7306" xml:space="preserve">Fiat angulus
              <lb/>
            rectus def, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7307" xml:space="preserve">lateribus a, b, æquales ſumantur rectę ed, eg, eritque
              <note symbol="a" position="right" xlink:label="note-205-01" xlink:href="note-205-01a" xml:space="preserve">47. primi.</note>
            tum ductę rectę d g, quadratis rectarum ed, eg, hoc eſt, laterum a, b, æquale.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s7308" xml:space="preserve">Capiatur rurſus e k, lateric, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7309" xml:space="preserve">recta e h, rectę d g, ęqualis; </s>
            <s xml:id="echoid-s7310" xml:space="preserve"> eritque rurſus
              <note symbol="b" position="right" xlink:label="note-205-02" xlink:href="note-205-02a" xml:space="preserve">47. primi.</note>
            dratum ex kh, ęquale quadratis ex k e, e h, id eſt ex c, eh, nimirum tribus ex a,
              <lb/>
            b, c. </s>
            <s xml:id="echoid-s7311" xml:space="preserve">Siigitur latus ex k h, menſuretur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7312" xml:space="preserve">in ſe ducatur, ginetur area figurę pro-
              <lb/>
            poſitæ A B C D E F G.</s>
            <s xml:id="echoid-s7313" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7314" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Eodem</emph>
            artificio, ſi plura ſint latera, inueniemus quadratum omnibus qua-
              <lb/>
            dratis ęquale. </s>
            <s xml:id="echoid-s7315" xml:space="preserve">Vt ſi foret alterum latus q, acciperemus ei æqualem rectam
              <lb/>
            e p. </s>
            <s xml:id="echoid-s7316" xml:space="preserve">Item rectam ef, rectę k h, æqualem. </s>
            <s xml:id="echoid-s7317" xml:space="preserve">Nam quadratum ex p f, quadratis ex
              <lb/>
            e p, hoc eſt, ex q, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7318" xml:space="preserve">ex ef, id eſt, ex a, b, c, erit ęquale, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7319" xml:space="preserve">ſic de pluribus.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s7320" xml:space="preserve">
              <note position="right" xlink:label="note-205-03" xlink:href="note-205-03a" xml:space="preserve">Facilis ratio
                <lb/>
              menſurandi
                <lb/>
              trapezii irre-
                <lb/>
              gularis.</note>
            </s>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7321" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Ex</emph>
            his colligitur facilis ratio metiendi trapezij irregularis, cuiuſmo di eſt in
              <lb/>
            proxima figura trapezium A B C G. </s>
            <s xml:id="echoid-s7322" xml:space="preserve">Nam ducta diametro B G, ſi ad eam duę
              <lb/>
            perpendiculares demiſſę A L, CH, menſurentur, earumque aggregatum in me-
              <lb/>
            dietatem diametri B G, multiplicetur, procreabitur area trapezij, vt demonſtra-
              <lb/>
            tum eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s7323" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7324" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">In</emph>
            octauo porrò lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s7325" xml:space="preserve">propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s7326" xml:space="preserve">6. </s>
            <s xml:id="echoid-s7327" xml:space="preserve">docebimus quo que, qua ratione datę figu-
              <lb/>
            rę rectilineę rectangulum æquale conſtruatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s7328" xml:space="preserve">quod ſi fiat hoc loco, effi cietur
              <lb/>
            illi rectangulo quadratum ęquale, per vltimam propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s7329" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s7330" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s7331" xml:space="preserve">Euclidis, ſine vl-
              <lb/>
            lo negotio, aut moleſtia.</s>
            <s xml:id="echoid-s7332" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div472" type="section" level="1" n="175">
          <head xml:id="echoid-head180" xml:space="preserve">DE AREA MVLTILATERA-
            <lb/>
          rum figurarum regularium.</head>
          <head xml:id="echoid-head181" xml:space="preserve">
            <emph style="sc">Capvt</emph>
          V.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7333" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s7334" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">QVanqvam</emph>
            regulares figurę, quę ſcilicet ſunt & </s>
            <s xml:id="echoid-s7335" xml:space="preserve">æquilaterę & </s>
            <s xml:id="echoid-s7336" xml:space="preserve">
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s7337" xml:space="preserve">æquiangulę, menſurari poſ@int, vt irregulares pręcedentis capi-
              <lb/>
            tis, reſoluendo eas in triangula, &</s>
            <s xml:id="echoid-s7338" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s7339" xml:space="preserve">ſolet tamen dari propria ac pe-
              <lb/>
            culiaris regula, qua cuiuſque figurę regularis area inuenitur: </s>
            <s xml:id="echoid-s7340" xml:space="preserve">quę ita ſe habet.</s>
            <s xml:id="echoid-s7341" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s7342" xml:space="preserve">SEMISSIS ambit{us} figuræ multiplicetur in perpendicularem è centro figuræ ad
              <lb/>
            vnum lat{us} cadentem. </s>
            <s xml:id="echoid-s7343" xml:space="preserve">Numer{us} enim product{us} area erit figuræ.</s>
            <s xml:id="echoid-s7344" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7345" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Nam</emph>
            vt lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s7346" xml:space="preserve">7. </s>
            <s xml:id="echoid-s7347" xml:space="preserve">de Iſoperimetris propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s7348" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s7349" xml:space="preserve">demonſtrabimus, area cuiuslibet
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-205-04" xlink:href="note-205-04a" xml:space="preserve">Area figura
                <lb/>
              regularis.</note>
            figurę regularis ęqualis eſt rectangulo contento ſub perpendiculari à centro fi-
              <lb/>
            gurę ad vnum latus ducta, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7350" xml:space="preserve">ſub dimidiato ambitu eiuſdem figurę.</s>
            <s xml:id="echoid-s7351" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7352" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s7353" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Perpendicvlaris</emph>
            porrò è centro figurę in vnum latus cadens,
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-205-05" xlink:href="note-205-05a" xml:space="preserve">Perpendicu-
                <lb/>
              laris & ſemi-
                <lb/>
              diameter fi-
                <lb/>
              guræ regula-
                <lb/>
              ris quo pacto
                <lb/>
              inueniatur.</note>
            vna cum ſemidiametro circuli figuram ambientis ſic reperietur. </s>
            <s xml:id="echoid-s7354" xml:space="preserve">Numerus late-
              <lb/>
            rum, ſiue angulorum duplicetur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7355" xml:space="preserve">à duplo auferantur 4. </s>
            <s xml:id="echoid-s7356" xml:space="preserve">Nam reliquus nu-
              <lb/>
            merus indicabit, quot rectis angulis omnes anguli figurę ęquiualeant, per ea,
              <lb/>
            quę in ſcholio propoſ. </s>
            <s xml:id="echoid-s7357" xml:space="preserve">32. </s>
            <s xml:id="echoid-s7358" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s7359" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s7360" xml:space="preserve">Euclid. </s>
            <s xml:id="echoid-s7361" xml:space="preserve">demonſtrata ſunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s7362" xml:space="preserve">Hic idem nume-
              <lb/>
            @us reliquus, videlicet, numerus angulorum rectorum, per numerum angulo-
              <lb/>
            rum diuidatur, vt Quotiens vnius anguli figurę magnitudinem exhibeat, qui</s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>