206192HYDRODYNAMICÆ
§.
28.
Intelligitur ex hactenus dictis, quibus titulis una machina alte-
ri præferenda ſit, quemnam machinæ perfectionis gradum admittant; ad quid
potiſſimum attendendum ſit in illarum conſtructione & uſu; quanta potentiæ ab-
ſolutæ pars perdatur, aliaque ſimilia: Equidem machinas tantum conſidera-
vimus potentiis ut dicuntur animatis motas: facile autem apparet iiſdem legibus
ſubjectas eſſe machinas, quæ ab impetu aquarum, venti, aut ab aquarum gra-
vitatione hujusmodique aliis principiis ſunt movendæ; ſemper enim potentia
movens ducta in tempus & velocitatem puncti cui potentia eſt applicata, dabit
productum ex quantitate aquæ & altitudine ad quam iſta quantitas aſſumto
tempore elevari poſſit ope machinæ propoſitæ, ſepoſitis impedimentis alienis.
Loquor autem de machinis, quibus nihil de potentia abſoluta perditur; fieri enim
poteſt, ut maxima pars pereat, quod ſatis oſtendimus in ſuperioribus.
ri præferenda ſit, quemnam machinæ perfectionis gradum admittant; ad quid
potiſſimum attendendum ſit in illarum conſtructione & uſu; quanta potentiæ ab-
ſolutæ pars perdatur, aliaque ſimilia: Equidem machinas tantum conſidera-
vimus potentiis ut dicuntur animatis motas: facile autem apparet iiſdem legibus
ſubjectas eſſe machinas, quæ ab impetu aquarum, venti, aut ab aquarum gra-
vitatione hujusmodique aliis principiis ſunt movendæ; ſemper enim potentia
movens ducta in tempus & velocitatem puncti cui potentia eſt applicata, dabit
productum ex quantitate aquæ & altitudine ad quam iſta quantitas aſſumto
tempore elevari poſſit ope machinæ propoſitæ, ſepoſitis impedimentis alienis.
Loquor autem de machinis, quibus nihil de potentia abſoluta perditur; fieri enim
poteſt, ut maxima pars pereat, quod ſatis oſtendimus in ſuperioribus.
§.
29.
Apparet exinde aquam ad certam altitudinem elevatam poſſe
rurſus ſuo deſcenſu eundem præſtare effectum: effectus autem erit æſtimandus
ex quantitate aquarum elevandarum & ex altitudine elevationis, ſic ut v. gr.
deſcenſu 8. pedum cubicorum ex altitudine unius pedis poſſint totidem rur-
ſus elevari pedes cubici ad ſimilem altitudinem aut 4. pedes cubici ad altitudi-
nem duorum pedum, aut unus pes cubicus ad altitudinem 8. pedum & ſic ut-
cunque libuerit. Specimen machinæ, quæ poſſit aquam ad quamcunque al-
titudinem elevare minimo aquarum deſcenſu, videre eſt apud D. Perrault in
Comment. ad Vitruvium lib. 10. cap. 12. quam machinam ut incredibile fere para-
doxon affert ejusque inventorem facit D. Franchini Italum, cujus induſtria &
conſiliis in horto Bibliothecæ Regiæ cum ſucceſſu conſtructa fuit. Fundamen-
tum machinæ in eo conſiſtit, ut ſitulæ concatenatæ, & in circulum redeuntes
aquam excipiant eamque in locum tranſportent infimum, ibique effundant,
dum alia ſitularum ſeries aquas hauriunt & ad locum longe altiorem, minori
tamen copia ferunt atque effundunt: perſpicuum autem eſt, ſeriem priorem
ſi omnes ſitulæ deſcendentes graviores ſint omnibus ſitulis aſcendentibus, alte-
ram perpetuo in gyrum acturam eſſe; Machinæ etiam ſunt, quæ idem præ-
ſtant per ſimplices tubos ope epiſtomiorum ſtatis temporibus convertendorum,
in quam quidem converſionem nulla potentia impenditur. Hujuſmodi ma-
chinationes deſcribit Carolus Fontana.
rurſus ſuo deſcenſu eundem præſtare effectum: effectus autem erit æſtimandus
ex quantitate aquarum elevandarum & ex altitudine elevationis, ſic ut v. gr.
deſcenſu 8. pedum cubicorum ex altitudine unius pedis poſſint totidem rur-
ſus elevari pedes cubici ad ſimilem altitudinem aut 4. pedes cubici ad altitudi-
nem duorum pedum, aut unus pes cubicus ad altitudinem 8. pedum & ſic ut-
cunque libuerit. Specimen machinæ, quæ poſſit aquam ad quamcunque al-
titudinem elevare minimo aquarum deſcenſu, videre eſt apud D. Perrault in
Comment. ad Vitruvium lib. 10. cap. 12. quam machinam ut incredibile fere para-
doxon affert ejusque inventorem facit D. Franchini Italum, cujus induſtria &
conſiliis in horto Bibliothecæ Regiæ cum ſucceſſu conſtructa fuit. Fundamen-
tum machinæ in eo conſiſtit, ut ſitulæ concatenatæ, & in circulum redeuntes
aquam excipiant eamque in locum tranſportent infimum, ibique effundant,
dum alia ſitularum ſeries aquas hauriunt & ad locum longe altiorem, minori
tamen copia ferunt atque effundunt: perſpicuum autem eſt, ſeriem priorem
ſi omnes ſitulæ deſcendentes graviores ſint omnibus ſitulis aſcendentibus, alte-
ram perpetuo in gyrum acturam eſſe; Machinæ etiam ſunt, quæ idem præ-
ſtant per ſimplices tubos ope epiſtomiorum ſtatis temporibus convertendorum,
in quam quidem converſionem nulla potentia impenditur. Hujuſmodi ma-
chinationes deſcribit Carolus Fontana.