1volare potuiſſet: brachiis autem impe
dimento fuiſſent: quatuor igitur pedibus
erat opus, ſed pronus fuiſſet capite: vt
igitur geminis tantùm ſtaret cruribus, &
erectus, & ſine auxilio, maximis ac lon
giſſimis pedibus opus fuit.
dimento fuiſſent: quatuor igitur pedibus
erat opus, ſed pronus fuiſſet capite: vt
igitur geminis tantùm ſtaret cruribus, &
erectus, & ſine auxilio, maximis ac lon
giſſimis pedibus opus fuit.
Ideoque nullum animal maiores homi
ne pedes habet. Eadem ratio & reliquo
rum. Sed cùm de his Galenus abundè
ſcripſerit in libris de vſu partium, non
eſt cur repetam, quæ ab illo bene dicta
ſunt. Illud ſolùm animaduertere decet,
adeò ſubtiliter elaboratus eſſe hominis par
tes, vt ſi dentes ſuperiores paululùm intus
flectantur, celerrimè cadant: ſi extrà, ce
leriter, ſed non adeò: nam loquendo,
edendoque: cùm non rectè ſibi inuicem
occurrant, mutuò ſe debilitant, atque in
de cadunt.
ne pedes habet. Eadem ratio & reliquo
rum. Sed cùm de his Galenus abundè
ſcripſerit in libris de vſu partium, non
eſt cur repetam, quæ ab illo bene dicta
ſunt. Illud ſolùm animaduertere decet,
adeò ſubtiliter elaboratus eſſe hominis par
tes, vt ſi dentes ſuperiores paululùm intus
flectantur, celerrimè cadant: ſi extrà, ce
leriter, ſed non adeò: nam loquendo,
edendoque: cùm non rectè ſibi inuicem
occurrant, mutuò ſe debilitant, atque in
de cadunt.
Ita contigit M.
Antonio Maioragio amico
noſtro, viro certè erudiſſimo & diſertiſſimo.
Structura verò ęqualis dentium ad loquendum,
vt eſt vtiliſſima ita ad ſecandum non proba
tur: nam canes, lupique inæquales, ac ad
modum ſerræ diſpoſitos habent. Meliùs
etiam hærent hi inuicem, & reliquias ci
borum non adeò retinent. Itaque Indorum
populi quidam, quibus non adeò curæ eſt
explicata loquendi ratio, vt dentibus com
modiùs vtantur, eos lima ſerræ in modum
aptant Magis enim hærent in radice, cùm
in ſummitate non coierint. Quæ enim ab
vno latere coëunt, ab altero faciliùs diſiun
guntur. Sed ſi obliqui haud coëant non
ſecus, ac excuſſo prorſus dente, ſermo
nem blæſum efficiunt. Naſcuntur in ſene
cta etiam dentes, ſeriuſque quàm quis
exiſtimet: ſed pro miraculis, non pro re
gula, talia habenda ſunt. Vidi enim Ianuæ
Antonium Benzum ex oppido portus Mau
ricij, annum agentem 34. pallidum, barba
rara, pingui habitu, è cuius mamillis lactis
tantum profluebat, vt infantem fermè la
ctare potuiſſet: nec ſolùm effluebat, ſed
impulſu ferebatur. Miles hic erat, & non
leuia tota vita paſſus incommoda. In in
fantibus hoc admiratione dignum non eſt.
Nuper Martino Borglino amico noſtro,
vxor iam quindecim annis ſterilis filium
enixa eſt, qui primo menſe, & lac emiſit è
papillis copioſum, & mammæ intumue
runt, atque obduruerunt adeò, vt obſte
trices adhibitis repellentibus, vomitum
lactis non curato priore affectu excita
rint.
noſtro, viro certè erudiſſimo & diſertiſſimo.
Structura verò ęqualis dentium ad loquendum,
vt eſt vtiliſſima ita ad ſecandum non proba
tur: nam canes, lupique inæquales, ac ad
modum ſerræ diſpoſitos habent. Meliùs
etiam hærent hi inuicem, & reliquias ci
borum non adeò retinent. Itaque Indorum
populi quidam, quibus non adeò curæ eſt
explicata loquendi ratio, vt dentibus com
modiùs vtantur, eos lima ſerræ in modum
aptant Magis enim hærent in radice, cùm
in ſummitate non coierint. Quæ enim ab
vno latere coëunt, ab altero faciliùs diſiun
guntur. Sed ſi obliqui haud coëant non
ſecus, ac excuſſo prorſus dente, ſermo
nem blæſum efficiunt. Naſcuntur in ſene
cta etiam dentes, ſeriuſque quàm quis
exiſtimet: ſed pro miraculis, non pro re
gula, talia habenda ſunt. Vidi enim Ianuæ
Antonium Benzum ex oppido portus Mau
ricij, annum agentem 34. pallidum, barba
rara, pingui habitu, è cuius mamillis lactis
tantum profluebat, vt infantem fermè la
ctare potuiſſet: nec ſolùm effluebat, ſed
impulſu ferebatur. Miles hic erat, & non
leuia tota vita paſſus incommoda. In in
fantibus hoc admiratione dignum non eſt.
Nuper Martino Borglino amico noſtro,
vxor iam quindecim annis ſterilis filium
enixa eſt, qui primo menſe, & lac emiſit è
papillis copioſum, & mammæ intumue
runt, atque obduruerunt adeò, vt obſte
trices adhibitis repellentibus, vomitum
lactis non curato priore affectu excita
rint.
Sed vt ad hominis reuertar compoſitio
nem, os capitis è pluribus fruſtis conſtare
neceſſe fuit, vt tutius eſſet: nam parte
fracta non eſt neceſſe totum vitiari, vt ve
næ, arteriaque ingredi commodiùs poſſent,
egredique excrementa fuliginoſa. Suturis
tenuiſſimis partes eius iunxit, vt firmius
continerentur, vt calor cerebri non euaneſ
ceret, vt frigori aditus minus pateret, vt
firmius membranæ illis hærerent: & quan
quam ſuturæ tenues eſſent, oſſa tamen non
parum craſſa ſunt. Si tamen præter modum
oſſa capitis craſſa fuerint, indociles, & pa
rum à feris abhorrentes, ac obliuioſos oſten
dunt: talia ſunt Indis Hiſpaniolæ, vt Gon
zalus Fernandus Ouiedus refert, atque adeò
dura, vt conſenſu inter Hiſpanos conuene
rit, non eſſe ferienda capita, tametſi nu
do Indorum, quòd enſes frangantur.
nem, os capitis è pluribus fruſtis conſtare
neceſſe fuit, vt tutius eſſet: nam parte
fracta non eſt neceſſe totum vitiari, vt ve
næ, arteriaque ingredi commodiùs poſſent,
egredique excrementa fuliginoſa. Suturis
tenuiſſimis partes eius iunxit, vt firmius
continerentur, vt calor cerebri non euaneſ
ceret, vt frigori aditus minus pateret, vt
firmius membranæ illis hærerent: & quan
quam ſuturæ tenues eſſent, oſſa tamen non
parum craſſa ſunt. Si tamen præter modum
oſſa capitis craſſa fuerint, indociles, & pa
rum à feris abhorrentes, ac obliuioſos oſten
dunt: talia ſunt Indis Hiſpaniolæ, vt Gon
zalus Fernandus Ouiedus refert, atque adeò
dura, vt conſenſu inter Hiſpanos conuene
rit, non eſſe ferienda capita, tametſi nu
do Indorum, quòd enſes frangantur.
Capitis ſu
turæ qua
tuor cauſis
tenuiſſimæ.
Oſſa capitis
craſſa & du
ra quid ſi
gnificent.
Indi capita
habent du
viſſima.
turæ qua
tuor cauſis
tenuiſſimæ.
Oſſa capitis
craſſa & du
ra quid ſi
gnificent.
Indi capita
habent du
viſſima.
Simile ſe obſeruaſſe refert Herodotus in
capitibus Ægyptiorum: cùm enim deraſa, &
detecta Soli, ac pluuiis expoſita ſint, obdu
reſcunt: quod etiam in noſtris regionibus
contingit. Calor enim vehemens, præſertim
non deficiens materia hoc poteſt. Vnde ne
facilè tales calueſcunt, aut caneſcunt: cutis
enim denſior & calor melius humido domi
natur. Oſſa quoque duriore & membranas
duriores habent, & cerebri ſubſtantiam,
quamobrem ſtolidi, & obliuioſi, & indoci
les, maiore ex parte ſunt. Nam capitis mem
brana, quæ cerebrum circumambit, te
nuiſſima in moderatis neceſſariò eſt, ne ce
rebrum grauitate lædat, & eò durior, vt
dilabi ſubſtantiam in concuſſionibus illius
non patiatur. Nec craſſa eſſe poteſt abſque
cerebri iactura, ni & cerebrum ipſum craſ
ſius iuſto ſit. Atque illi membrana alia cir
cumponitur, cùm grauare cerebrum non
poſſet, quòd ab oſſe ſuſpendatur, nec cere
brum ipſum tangat, non ſolùm dura, ſed
etiam craſſa facta eſt.
capitibus Ægyptiorum: cùm enim deraſa, &
detecta Soli, ac pluuiis expoſita ſint, obdu
reſcunt: quod etiam in noſtris regionibus
contingit. Calor enim vehemens, præſertim
non deficiens materia hoc poteſt. Vnde ne
facilè tales calueſcunt, aut caneſcunt: cutis
enim denſior & calor melius humido domi
natur. Oſſa quoque duriore & membranas
duriores habent, & cerebri ſubſtantiam,
quamobrem ſtolidi, & obliuioſi, & indoci
les, maiore ex parte ſunt. Nam capitis mem
brana, quæ cerebrum circumambit, te
nuiſſima in moderatis neceſſariò eſt, ne ce
rebrum grauitate lædat, & eò durior, vt
dilabi ſubſtantiam in concuſſionibus illius
non patiatur. Nec craſſa eſſe poteſt abſque
cerebri iactura, ni & cerebrum ipſum craſ
ſius iuſto ſit. Atque illi membrana alia cir
cumponitur, cùm grauare cerebrum non
poſſet, quòd ab oſſe ſuſpendatur, nec cere
brum ipſum tangat, non ſolùm dura, ſed
etiam craſſa facta eſt.
Membrana
cerebricus
tenuiſſima
ſit, atque
duriſſima.
cerebricus
tenuiſſima
ſit, atque
duriſſima.
Similis cura etiam vſque ad capillos per
uenit: cùm enim oporteret tegi caput, quo
niam carne careret; leuiſſimo & tutiſſimo ve
lamine capillos excogitauit, fecitque vt ma
ximè creſcerent, cùm in aliis partibus nul
lo auxilio longi poſſint euadere: qua in par
te & pulcritudini conſuluit, adeò vt non
ſolùm in mulieribus, ſed etiam pueris,
quos in deliciis habebant veteres, potio
rem in illis pulchritudinis partem colloca
rent. Præcipui igitur aurei, ſplendenteſ
que quos conſtat eſſe tenuiſſimos, ac venu
ſtiſſimos: nam nigri quanto à coloris gratia
degenerant, etiam eò craſſiores ſunt. Sed
cùm multa tenuitatis experimenta in homi
ne natura oſtenderit, nihil tamen ad eam
ſubtilitatis rationem, quæ in facie vide
tur accedit. Ex qua duo miracula pendent:
vnum, quòd in tam magno hominum nu
mero, tamque paruo humanæ faciei ſpatio
adeò omnes inter ſe diſtinguantur, vt non
ſolùm duo ſimiles eſſe non poſſint, ſed etiam
à notis dignoſcantur: alterum, quòd tam
parua parte tantam, quandoque pulchritu
dinem humano corpori affinxerit, vt pro
illa ſpontè mori cupiamus, & non viſæ
ampliùs formæ ſtimulis ad inſaniam vſque
agitemur: quandoque tantam adiicit turpi
tudinem, vt vel ſola memoria nauſeam, &
abominationem exſuſcitet. Quamvis in vtra
que ſtructura oculorum, naſi, oris, den
tium, frontis, genarumque haud ſit oblita.
Accedit tertium huius partis, & ipſum in
gens ſolertis naturæ argumentum, quòd tam
paruis illius mutationibus læti, ac triſtis, au
dentis, ac timentis irati ac miſerentis, aman
tis, & odio habentis, ſperantis, & eſperantis
ſani, ægri, morientis, infinitorumque tum
animi, tum corporis affectuum aliorum, diſ
crimina ac ſpecies appareant.
uenit: cùm enim oporteret tegi caput, quo
niam carne careret; leuiſſimo & tutiſſimo ve
lamine capillos excogitauit, fecitque vt ma
ximè creſcerent, cùm in aliis partibus nul
lo auxilio longi poſſint euadere: qua in par
te & pulcritudini conſuluit, adeò vt non
ſolùm in mulieribus, ſed etiam pueris,
quos in deliciis habebant veteres, potio
rem in illis pulchritudinis partem colloca
rent. Præcipui igitur aurei, ſplendenteſ
que quos conſtat eſſe tenuiſſimos, ac venu
ſtiſſimos: nam nigri quanto à coloris gratia
degenerant, etiam eò craſſiores ſunt. Sed
cùm multa tenuitatis experimenta in homi
ne natura oſtenderit, nihil tamen ad eam
ſubtilitatis rationem, quæ in facie vide
tur accedit. Ex qua duo miracula pendent:
vnum, quòd in tam magno hominum nu
mero, tamque paruo humanæ faciei ſpatio
adeò omnes inter ſe diſtinguantur, vt non
ſolùm duo ſimiles eſſe non poſſint, ſed etiam
à notis dignoſcantur: alterum, quòd tam
parua parte tantam, quandoque pulchritu
dinem humano corpori affinxerit, vt pro
illa ſpontè mori cupiamus, & non viſæ
ampliùs formæ ſtimulis ad inſaniam vſque
agitemur: quandoque tantam adiicit turpi
tudinem, vt vel ſola memoria nauſeam, &
abominationem exſuſcitet. Quamvis in vtra
que ſtructura oculorum, naſi, oris, den
tium, frontis, genarumque haud ſit oblita.
Accedit tertium huius partis, & ipſum in
gens ſolertis naturæ argumentum, quòd tam
paruis illius mutationibus læti, ac triſtis, au
dentis, ac timentis irati ac miſerentis, aman
tis, & odio habentis, ſperantis, & eſperantis
ſani, ægri, morientis, infinitorumque tum
animi, tum corporis affectuum aliorum, diſ
crimina ac ſpecies appareant.