Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
188
"/>
poſtremò non item; ac ſi velim imitari Ariſtotelem, generatationem formæ tribuam
<
foreign
lang
="
grc
">διαὑτὸ</
foreign
>
.i. </
s
>
<
s
>pro
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1357
"/>
<
lb
/>
pter ſe (hoc verò opponitur ei, quod eſt alterius gratia) compoſitum verò
<
foreign
lang
="
grc
">καθ' αὑτὸ</
foreign
>
.i. </
s
>
<
s
>per ſe (op
<
lb
/>
ponitur autem ei, quod eſt
<
foreign
lang
="
grc
">κατ' ἄνο</
foreign
>
) quia forma ſit ipſa, cuius gratia reliqua propter formam,
<
lb
/>
aut ex forma: compoſitum habeat in ſe ipſo cauſſas generationis. </
s
>
<
s
>Neque me torquebit quòd
<
lb
/>
in toto exiſtat materia cui per ſe aliquis perfectionis gradus conueniat, quem pendenter partici
<
lb
/>
pet compoſitum. </
s
>
<
s
>Nam quanuis ipſa ſit aliquid per ſe, & reponatur in numero bonorum & in
<
lb
/>
telligendorum, vidi etiam
<
expan
abbr
="
Ariſtotelẽ
">Ariſtotelem</
expan
>
, ipſam in eorum numero collocare, non quia ſit, eſt enim,
<
lb
/>
vt ipſe inquit, non ens, ſed quia poſsit eſſe. </
s
>
<
s
>cùm verò hoc reſpiciat formam, planè quòd ſit, &
<
lb
/>
bona, formæ acceptum referat oportet. </
s
>
<
s
>Quòd ſiquando compoſitum magis ſubſtantia poni
<
lb
/>
tur, hoc non aliundè proficiſcitur, ac quòd hominum fama id pro ſubſtantia recepit, quod maxi
<
lb
/>
mè exiſtebat; eius principia, quia reconditiora forent, obſeruare noluit; & peritioribus conſide
<
lb
/>
randa reliquit. </
s
>
<
s
>cùm verò vnus nominum talis eſſe debeat, qualis vulgò tenetur, eadem via phi
<
lb
/>
loſophi quoque inſiſtentes compoſitum & indiuiduum maximè ſubſtantiam eſſe approbarunt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Aliqui opinantur compoſitum eſſe finem cui, quapropter opponitur ipſum eſſe perfectius; vi
<
lb
/>
detur
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
hæc ſpecies finis alteri præſtare quæ eſt cuius gratia, itaque reſpondetur non omnem fi
<
lb
/>
nem cui perfectiorem eſſe, ſiquidem homo finis cui ponatur ad omnia, neque tamen homo eſt
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1358
"/>
<
lb
/>
omni natura præſtantior. </
s
>
<
s
>Atqui homo non ſimpliciter eſt finis cui, ſed quodammodo,
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ideò
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1359
"/>
<
lb
/>
nego libentius compoſitum ad generationem eſſe finem cui, ſed ex coniunctione formæ cum ma
<
lb
/>
teria, veluti conſequens, exiſtere. </
s
>
<
s
>Illud equidem, cui in forma duplicem gradum ſpectari poſ
<
lb
/>
ſe, vnum .ſ. </
s
>
<
s
>cum iam producta eſt, & ab efficiente materiæ contributa, & ſic propter materiæ ſocie
<
lb
/>
tatem in mouendo mouetur. </
s
>
<
s
>Alter eſt, quo eſt actus quidam, & in mouendo non mouetur, vt
<
lb
/>
cùm ſubit rationem finis. </
s
>
<
s
>hîc eſt functio, vt ab immobili, & ideò ſine ſocietate materiæ. </
s
>
<
s
>quare vt
<
lb
/>
rei ſeparatæ eo modo, quo formam materiam concretam ſeparari contingit. </
s
>
<
s
>At quantò pręſtan
<
lb
/>
tius eſt hoc munus, quàm formæ, vt eſt in materia, ſic à materia ſeparata videbitur eſſe pfectior.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Et, niſi fallor, hęc ratio cum progreſſu naturę maximè conſentit, ſiquidem id quod ineſt, aut ineſt
<
lb
/>
præcipuè, aut ordine quodam & ſecundò. </
s
>
<
s
>Quòd ſi ſecundò, & propter aliud. </
s
>
<
s
>& alij multo prius
<
lb
/>
inerit, & per illud cęteris inhęrebit. </
s
>
<
s
>At cùm duo rerum principia ſint in vniuerſo longo inter
<
lb
/>
uallo diſiuncta, poteſtas, & actus, materia, & forma. </
s
>
<
s
>quid aliud concludere licebit quàm quòd
<
lb
/>
ab actu perfectio, à poteſtate imperfectio communicabitur? </
s
>
<
s
>Ac ſi ex permixtione vis
<
expan
abbr
="
oppoſito-rũ
">oppoſito
<
lb
/>
rum</
expan
>
ſumma refringitur; ex ſecretione reſtituatur, & intendatur: quid aliud exiſtimabimus quàm
<
lb
/>
quòd ex materiæ participatione formæ perfectio labefactetur, ex eiuſdem ſecretione priſtinas
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1360
"/>
<
lb
/>
conditioneis recuperet? </
s
>
<
s
>Hęc ſanè non tam vera, ſed magis Peripatetica videntur. </
s
>
<
s
>Quibus adda
<
lb
/>
mus & hoc Peripateticum duplicem eſſe materiam vel intelligendam, vel ſenſilem, ac cùm ma
<
lb
/>
teriæ tribuitur imperfectio ſenſilem accipi, ſiquidem intelligenda ſit formæ pars, quæ & ipſa ali
<
lb
/>
quid confert ad perfectionem.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1353
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1354
"/>
a 7. Met.
<
lb
/>
T. 37.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1355
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1356
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1357
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1358
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1359
"/>
a 6. Eth.
<
lb
/>
c. 7.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1360
"/>
G</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
head
">
<
s
>
<
emph
type
="
italics
"/>
Auctoris decretum in medio ponitur de eo quod propriè generetur. </
s
>
<
s
>Cap. </
s
>
<
s
>XXVII
<
emph.end
type
="
italics
"/>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>HACTENVS ea recitata quæ locum dubitationi dediſſe videntur, nunc illa afferenda
<
lb
/>
ſunt quæ verè nos docuit magiſter optimus. </
s
>
<
s
>Sed certè multiplex in hac diſceptatione nos
<
lb
/>
angit: de hoc autem ex pręcepto diſtinguendum eſt ante alia: Generationem igitur eſſe vocem
<
lb
/>
ambiguam docet nos Ariſtoteles. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
nanque & ea generari dicuntur, quæcunque, cùm anteà non
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1361
"/>
<
lb
/>
eſſent, poſteà ſunt, quocunque modo ſint, ſiue nulla affectione præcedente vt lumen, ſiue per af
<
lb
/>
fectionem materiæ, & per turbatione facta circum id quod dicitur permutari, & omninò, cùm id
<
lb
/>
quod fieri dicitur, requirit aliquid quod præcedat, cùm eius pars ſit, hoc eſt materia, quæ cùm ſit
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1362
"/>
<
lb
/>
potentia, per acceſſum formæ fit actu & forma quæ in efficiente extabat. </
s
>
<
s
>Vt autem generatio
<
lb
/>
communiter, & propriè dicitur, ita etiam corruptio: nanque & corrumpitur aliquid communi
<
lb
/>
ter, cùm olim exiſtens poſtea non eſt per tranſmutationem in alio factum, ſicut fulgetra, & pro
<
lb
/>
priè, quando per ſui perturbationem deſinit eſſe, relinquens aliquid ſui, materiam nimirum.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Quapropter ea definita eſt, id ex quo primo tanquam
<
expan
abbr
="
remanẽte
">remanente</
expan
>
fit aliquid, & in quod vltimum
<
lb
/>
reſoluitur. </
s
>
<
s
>Accedit & tertium generationis ſignificatum, quod colligimus ex his quæ leguntur
<
lb
/>
1. Phyſ.
<
expan
abbr
="
nanq;
">nanque</
expan
>
& alio modo conuenit ei quod tranſmutatur in aliud, atque illi, in quod tranſmu
<
lb
/>
tatur, cùm & fiat
<
expan
abbr
="
albũ
">album</
expan
>
, & homo fiat albus. </
s
>
<
s
>hoc autem id eſt quod
<
expan
abbr
="
fiẽs
">fiens</
expan
>
proprie dicimus appellari.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Ita quoque corrumpi poterit dici quod mutatur ad non eſſe, & ſic corrumpitur muſicum & cor
<
lb
/>
rumpitur homo muſicus. </
s
>
<
s
>licet ſi ſcrutemur ſubtilius, non quidem actui corruptio tribuatur, ve
<
lb
/>
rùm priuationi. </
s
>
<
s
>quanquam nullum tribuitur nomen quod propriè ſignificet actum hunc, quem
<
lb
/>
admodum in generatione: opinor vtrunque factum ob id, quòd cum denominationes ab actu
<
lb
/>
ſoleant ſumi & natura (vt ſæpe iam diximus) contendat in formam, & per illam in id collimet,
<
lb
/>
vt res ſit, & propter illam generationem perſequatur, ex eo quòd & manifeſtior eſt actus qui per </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>