Agricola, Georg
,
De re metallica Libri XII, Quibus Officia, Instrumenta, Machinae, ac omnia ...
,
1556
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
page
|<
<
of 599
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
id
="
N10018
">
<
pb
pagenum
="
190
"
xlink:href
="
001/01/200.jpg
"/>
<
p
id
="
N14F87
"
type
="
main
">
<
s
id
="
N14F89
">Verùm plumbum, quod uenæ metallicæ argentum combibit, horæ pa
<
lb
/>
tium trium de quatuor ſpacio ignis conſumit in catillo cinereo. </
s
>
<
s
id
="
N14F8E
">Experimen
<
lb
/>
to autem perfecto ex fornacula eximitur tegula, rutroque ferreo extrahitur
<
lb
/>
cinis non modo ex latericia et ferrea, ſed ex fictili etiam, ne eam deponere de
<
lb
/>
pede opus ſit. </
s
>
<
s
id
="
N14F97
">At ex uena in catillum triangularem coniecta ſic conflatur
<
lb
/>
maſſula, ex qua poſtea conficitur metallum. </
s
>
<
s
id
="
N14F9C
">Primò in circulum ferreum im
<
lb
/>
ponuntur prunæ carbonesque: deinde catillus triangularis, qui continet ue
<
lb
/>
nam, atque res quæ eam liquefacere atque à recremento purgare poſſunt: tum
<
lb
/>
folle duplicato excitatur ignis, uenaque tamdiu coquitur, uſque dum maſſula
<
lb
/>
in fundo catilli reſideat. </
s
>
<
s
id
="
N14FA7
">Duplicem rationem uenarum experiendarum eſſe
<
lb
/>
demonſtrauimus: unam qua in catillo fictili plumbum miſcetur cum uena,
<
lb
/>
deinde in cinereo rurſus ab eo ſeparatur: alteram, qua excoquitur primo in
<
lb
/>
catillo fictili triangulari, deinde in altero fictili cum plumbo permiſcetur,
<
expan
abbr
="
tũ
">tum</
expan
>
<
lb
/>
in cinereo rurſus ab eo ſeparatur. </
s
>
<
s
id
="
N14FB6
">
<
expan
abbr
="
Nũc
">Nunc</
expan
>
uideamus utra cuique uenæ magis
<
expan
abbr
="
cõueniat
">con
<
lb
/>
ueniat</
expan
>
: aut ſi neutra ei conueniat,
<
expan
abbr
="
quonã
">quonam</
expan
>
aliò, alio modo ipſam experiri poſ
<
lb
/>
ſimus: ſed iure ordimur ab auri uena, ouam utraque ratione ſolemus experiri:
<
lb
/>
etenim ſi illa diues fuerit, & nobis igni non repugnare uideatur, ſed facilè li
<
lb
/>
queſcere, eius centumpondium, minora pondera intelligimus, unà cum ſeſ
<
lb
/>
centia uel duabus uncijs plumbi, de maioribus ponderibus loquimur, mi
<
lb
/>
ſtum conijcitur in
<
expan
abbr
="
catillũ
">catillum</
expan
>
fictilem, & igni coquuntur uſque eo dum bene per
<
lb
/>
miſceantur: quia uerò talis etiam uena
<
expan
abbr
="
interdũ
">interdum</
expan
>
excoctioni repugnat, ad eam
<
lb
/>
adijcito parum ſalis
<
expan
abbr
="
cõmunis
">communis</
expan
>
torrefacti aut artificioſi: id enim ipſum expug
<
lb
/>
nabit, facietque ne miſtura multum
<
expan
abbr
="
recrememẽtum
">recremementum</
expan
>
contrahat: ſæpius autem
<
lb
/>
ea filo ferreo moueto, ut plumbum undiquaque circumeat aurum, idque abſor
<
lb
/>
beat & expurgat purgamenta: quod ubi factum fuerit, miſturam eximito & à
<
lb
/>
recrementis purgato: tum eam conijcito in catillum cinereum & coquito,
<
lb
/>
uſque eò, dum exhalet totum plumbum, aurique maſſula reſideat in fundo: ſin
<
lb
/>
auri uena igni
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
facile liqueſcere uiſa fuerit, eam urito, & pueri impuberis
<
lb
/>
urina, quæ ſalem
<
expan
abbr
="
cõbiberit
">combiberit</
expan
>
, reſtinguito: quod iterum ac ſæpius facito: quò
<
lb
/>
enim illam ſæpius uſſeris & reſtinxeris, eò facilius
<
expan
abbr
="
cõminui
">comminui</
expan
>
poteſt, atque citi
<
lb
/>
us igni liqueſcit, & quicquid habet recrementi, exſudat. </
s
>
<
s
id
="
N15002
">Huius uenæ uſtæ,
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
cõminutæ
">comminutæ</
expan
>
, lauatæ partem unam cum alicuius pulueris
<
expan
abbr
="
cõpoſiti
">compoſiti</
expan
>
, qui uenas
<
lb
/>
liquefacit, partibus tribus & plumbi partibus ſex
<
expan
abbr
="
cõmiſceto
">commiſceto</
expan
>
: atque miſturam
<
lb
/>
inijcito in catillum triangularem: quem in circulum ferreum, ad quem follis
<
lb
/>
duplicatis pertinet, imponito: atque primùm lento igni coquito, deinde ſen
<
lb
/>
ſim acriori uſque dum liqueſcat, & aquæ inſtar fluat. </
s
>
<
s
id
="
N1501A
">Quod ſi uena liquefacta
<
lb
/>
non fuerit, ad eam pluſculum iſtiuſmodi additamenti, cum æqua ſpumæ ar
<
lb
/>
genti fuluæ portione permiſti, addito: & filo ferreo
<
expan
abbr
="
candẽte
">candente</
expan
>
agitato uſque ad
<
lb
/>
eum finem dum omnis liqueſcat: tum ex circulo
<
expan
abbr
="
catillũ
">catillum</
expan
>
eximito: &
<
expan
abbr
="
maſſulã
">maſſulam</
expan
>
,
<
lb
/>
ubi refrixerit, decutito: quam
<
expan
abbr
="
purgatã
">purgatam</
expan
>
prius in altero catillo fictili coquito,
<
lb
/>
poſterius in cinereo. </
s
>
<
s
id
="
N15037
">Aurum denique, quod in catilli fundo reſedit,
<
expan
abbr
="
extractũ
">extractum</
expan
>
<
lb
/>
& refrigeratum coticulæ atterito, ut cognoſcere poſſis quota in eo inſit ar
<
lb
/>
genti portio: aut uenæ auri centumpondium minoris ponderis in catillum
<
lb
/>
triangularem conijcito, & ad eam addito recrementi uitri drachmam maio
<
lb
/>
ris ponderis. </
s
>
<
s
id
="
N15046
">Quod ſi excoctioni repugnabit, adijcito fecis uini ſiccæ & u</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>