Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

List of thumbnails

< >
131
131
132
132
133
133
134
134
135
135
136
136
137
137
138
138
139
139
140
140
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.002416">
                <pb pagenum="205" xlink:href="025/01/209.jpg"/>
              fiſtulam ab aëre ſecretus, ideò Mercurius extat in IC juxta iſtam hypo­
                <lb/>
              theſim; quia illius ponderis vis non ſufficit, vt intrudat plus ætheris per
                <lb/>
              poros fiſtulæ; quid ergo amabo in fiſtulam inclinatam retrudit Mercu­
                <lb/>
              rium, & ex CD æthera extrudit? </s>
              <s id="s.002417">non certè cylindrus aëris, in quem hæc
                <lb/>
              hypotheſis hoc phænomenon non refert; deinde æqualia ſunt momen­
                <lb/>
              ta Mercurij extantis CI, & præfati cylindri; cùm igitur vis ponderis CI
                <lb/>
              minor ſit, quàm par ſit, ad intrudendum æthera in ſegmentum CI, vis
                <lb/>
              etiam cylindri aëris minor erit, quàm par ſit ad extrudendum æthere ex
                <lb/>
              CD, eadem enim vi extruditur, qua intruditur. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002418">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002419"> Dicent, aëra compreſſum manere poſt deſcenſum Mercurij,
                <lb/>
              immo inde fortè compreſſum eſſe, quòd partes ætheris ante interceptæ,
                <lb/>
              expreſſæ fuerint, & in fiſtulam per poros intruſæ; vltra autem comprimi
                <lb/>
              non poteſt, niſi vis major ſit pondere extantis Mercurij CI; vbi verò in­
                <lb/>
              clinatur fiſtula, vis aëris compreſſi, cùm decreſcat momentum ponderis
                <lb/>
              Mercurij CI, illud facilè ſuperat, novumque Mercurium in fiſtulam re­
                <lb/>
              trudit. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002420">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002421"> Nihil horum cum recta ratione conſentit; Primò, quia aër ex­
                <lb/>
              ternus poſt deſcenſum Mercurij nullo ſenſu compreſſior percipi poteſt.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.002422">Secundò; Illius partes non ſunt magis conſtipatæ quàm ante, cùm æthe­
                <lb/>
              ris copia affatim ſuppetat. </s>
              <s id="s.002423">Tertiò, flante vento novus aër identidem fiſtu­
                <lb/>
              lam ambit. </s>
              <s id="s.002424">Quartò, illa vis aëris compreſſi, quam ponis, ſi potis eſt, non
                <lb/>
              modò per fiſtulam inclinatam Mercurium attollere, novumque intrude­
                <lb/>
              re, verùm etiam æthera per poros fiſtulæ ex ſegmento CD extrudere,
                <lb/>
              potiori iure intruderet in ſegmentum CI fiſtulæ perpendiculariter ere­
                <lb/>
              ctæ, externum æthera, præſertim cùm nihil extantis Mercurij deor­
                <lb/>
              ſum ad prædictam intruſionem concurrat: adde ſis omnes alias ratio­nes
                <gap/>
              , quæ contra ſupra rejectam hypotheſim à me adductæ ſunt; cùm
                <lb/>
              æquè ferè militent contra iſtam, tu vide ſis, nam repetere non
                <lb/>
              vacat. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002425">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002426"> Sed quid tandem tu? ſi enim ad hoc phænomenon expli­
                <lb/>
              candum cylindrus aëris non ſufficit, nec vacuum, nec aëris compreſſio,
                <lb/>
              nec æther, quid tibi quæſo reſtabit. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002427">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002428"> Senſu duce, in hanc hypotheſim veni, vt dicerem in ſegmento
                <lb/>
              CD tenuem quandam materiam tenſam contineri, quæ cùm à pon­
                <lb/>
              dere Mercurij extantis CI tendi vltra non poſſit, & alioquin adhæreat
                <lb/>
              fiſtulæ, ipſique Mercurius; non mirum eſt, ſi Mercurius maneat ſuſ­
                <lb/>
              penſus: dixi ſenſu duce; dum enim video præfatam veſicam intumeſ­
                <lb/>
              cere, in deſcenſu Mercurij, in aſcenſu verò, inclinata fiſtula, detumeſce­
                <lb/>
              re, antequam Mercurius veſicam tangat, illud dumtaxat occurrit, vt
                <lb/>
              dicam, ab ambiente materia veſicam illam dilatari ac tendi, quod quo­
                <lb/>
              modo fiat fingi non poteſt, niſi materia illa tenſa ſit. </s>
              <s id="s.002429">Secundò, dum ſen­
                <lb/>
              tio carnem digiti attolli, & in vber tumeſcere, eo modo, quo ſupra ex­
                <lb/>
              poſitum fuit, immo & ſanguinem exugi, licèt oppoſita digiti pars nihil
                <lb/>
              prorsus ſentiat, nihil aliud in mentem venit, niſi trahi ab intrinſeco, ac
                <lb/>
              proinde ab aliqua tenſa materia. </s>
              <s id="s.002430">Tertiò, Dum video Mercurium incli-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>