Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 680
681 - 690
691 - 700
701 - 710
711 - 720
721 - 730
731 - 740
741 - 750
751 - 760
761 - 770
771 - 780
781 - 790
791 - 800
801 - 810
811 - 820
821 - 830
831 - 840
841 - 850
851 - 860
861 - 870
871 - 880
881 - 890
891 - 900
901 - 910
911 - 920
921 - 930
931 - 940
941 - 950
951 - 960
961 - 970
971 - 980
981 - 990
991 - 1000
1001 - 1010
1011 - 1020
1021 - 1030
1031 - 1040
1041 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
190
"/>
<
foreign
lang
="
grc
">ἁπαν ἀεὶ συν́θετόν, καὶ ἐστι μὲντοι τὲ γινόμενον, ἐστι δέ τι ὃ τοῦτο γὶνεται, καὶ τοῦτο διττ̂ὸν ἢ γὰρ τὸ</
foreign
>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1370
"/>
<
lb
/>
<
foreign
lang
="
grc
">ὑποκείμενον ῆ̀ το ἀντικείμενον</
foreign
>
. </
s
>
<
s
>“Quare patet ex dictis, quòd omne fiens ſemper eſt compoſi
<
lb
/>
tum, & eſt ſanè fiens & eſt aliquid quod hoc (ſcilicet fiens) fit & hoc (ideſt fiens) duplex, aut
<
lb
/>
enim ſubiectum, oppoſitum.” eſt autem oppoſitum, vt mox docet Ariſtoteles, ipſa priuatio.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Vides igitur, vt optimè ſecum congruant dicta Ariſtotelis. </
s
>
<
s
>Obiectionis autem ex dictis ita diluun
<
lb
/>
tur, cùm enim dicitur: Materiam eſſe ingenitam intelligitur de generatione propriè dicta, & de
<
lb
/>
prædicatione formali, non de generatione communiter, cùm ſucceſsiuè capit formas oppoſitas,
<
lb
/>
nec de prędicatione cauſſali. </
s
>
<
s
>Deinde cùm opponitur, vbi compoſitum eſt, ibi terminum eſſe ge
<
lb
/>
nerationis, terminus autem non generatur. </
s
>
<
s
>ineſt in argumento fallacia à ſecundùm quid ad ſim
<
lb
/>
pliciter: aſſumitur enim compoſitum eſſe iam, & terminum generationis, ac quod eſt non gene
<
lb
/>
rari, quod ſanè verum eſt, poſtquàm eſt, & inde ſimpliciter efficitur nullo pacto generari, quod
<
lb
/>
falſum eſt: nanque tum generatur, quando non eſt, & compoſitum & terminus ita generantur,
<
lb
/>
licet etiam dicere, in argumento contineri fallaciam per accidens, ſiquidem eodem inſtanti ſit ter
<
lb
/>
minus & compoſitum, terminus autem ſit forma quæ non generatur. </
s
>
<
s
>Ita quoque cùm argu
<
lb
/>
mentantur: fieri & factum eſſe diſtingui, compoſitum verò eſſe factum; & concludunt ſimpli
<
lb
/>
citer ipſum non fieri, decipiuntur in hoc; nam compoſitum, & factum eſt, & fit interdum, & tunc
<
lb
/>
eſt, cùm
<
expan
abbr
="
factũ
">factum</
expan
>
eſt, nec amplius generatur, generatur verò tùm, dum non eſt, & cùm materia pro
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1371
"/>
<
lb
/>
mouetur ad formam. </
s
>
<
s
>Sed opinor, hos fallit ea vox, compoſitum, quæ videtur ſignificare actum
<
lb
/>
qui ſanè tunc eſt, cùm generatio completa eſt: neque vident dici compoſitum quod propriè ſi
<
lb
/>
gnificat actum, ob penuriam nominis poteſtatem ſignificantis: quare felicius apud Gręcos am
<
lb
/>
biguo exprimitur
<
foreign
lang
="
grc
">σύνθετον</
foreign
>
, quod tranſumi poteſt ad ſignificandum poteſtatem & actum.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1361
"/>
b 1. de Cę
<
lb
/>
lo.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1362
"/>
H</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1363
"/>
A</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1364
"/>
B</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1365
"/>
a 7. Met.
<
lb
/>
T. 23.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1366
"/>
C</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1367
"/>
D</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1368
"/>
b 1. Phyſ.
<
lb
/>
Tt. 64. 65.
<
lb
/>
T. 82.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1369
"/>
c 1. Phyſ.
<
lb
/>
T. 64.
<
lb
/>
T. 58.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1370
"/>
E</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
>
<
margin.target
id
="
marg1371
"/>
F</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
head
">
<
s
>
<
emph
type
="
italics
"/>
Quo pacto formę producantur, & variæ philoſophorum ſententię recenſentur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Cap. </
s
>
<
s
>XXVIII
<
emph.end
type
="
italics
"/>
.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>VERVMENIMVERO quæ nos antè accepimus, anſam prębent nobis valde dubitandi,
<
lb
/>
quemadmodum formæ producantur: negatum enim eſt, eas aliquid requirere quod eo
<
lb
/>
rum pars ſit, quod ſanè aliquibus fieri non poſſe viſum eſt neſcientibus ea dempta conditione
<
lb
/>
docere, quemadmodum formę prodeant in actum, quin aliquid abſurdi conſequatur. </
s
>
<
s
>Ergo non
<
lb
/>
nulli formæ aliquid tanquam partem ſupponi, ſic perſuadere conati ſunt. </
s
>
<
s
>Primùm quidem
<
lb
/>
quòd eſſet formę creatio, ideſt, ex nihilo productio quam explodi ſcimus ex vniuerſa Peripateti
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1372
"/>
<
lb
/>
corum ſchola. </
s
>
<
s
>Deinde quoniam productio formæ non eſſet naturalis: cùm enim quod natu
<
lb
/>
rale eſt, debeat habere principium intrinſecum ſuæ motionis, hoc autem aut fit materia, aut ipſa
<
lb
/>
met forma, materia verò extrinſeca ſit, quippe quæ ſeparetur à forma. </
s
>
<
s
>Ergo formam aliquo pa
<
lb
/>
cto requiri neceſſe eſt. </
s
>
<
s
>Demonſtratur item 6. Phyſ. in omni generatione eſſe aliquid facti,
<
expan
abbr
="
idemq́
">idemque</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>confirmatur 9. Met.
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
vt credas etiam formæ partem præcedere antequàm generatio
<
expan
abbr
="
cõpleatur
">compleatur</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg1373
"/>
<
lb
/>
Adde & auctoritatem Ariſtotelis,
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
qui teſtatur à natura fieri in quoruncunque materia eſt ali
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1374
"/>
<
lb
/>
qua pars formę quæ ſic mouet materiam, ſicut mouetur ab extrinſeco. </
s
>
<
s
>Alij in materia ponunt
<
lb
/>
rationem quandam quam ſeminalem vocant, per quam redditur idoneam ad recipiendam hanc
<
lb
/>
formam, aut illam, ſicut in vtero fœminæ adeſt materia in qua vis ineſt ſeminis propterquam eſt
<
lb
/>
in potentia ad recipiendam formam equi, aut leonis, ſed quod dictum eſt ſæpius ex 8. Met.
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
me
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1375
"/>
<
lb
/>
auertit ab illa prima ſententia: nam ſi foret forma partibilis, & materia vltima non eſſet idem
<
lb
/>
cum forma. </
s
>
<
s
>Ab hac verò me diſtrahit quòd vis ſeminis eſt duplex, actuoſa, aut patibilis, actuo
<
lb
/>
ſa quidem obtinet inſtar formæ, patibilis autem eadem eſt cum ipſamet materia, quare etiam, aut
<
lb
/>
aliquid formæ præcedere in materia fatebuntur, quod tamen inficiantur; aut nulla eſt hæc ratio
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1376
"/>
<
lb
/>
ſeminalis in materia. </
s
>
<
s
>Nec obſtant ea quę oppoſita fuerunt: nam cum obiicitur formam iri crea
<
lb
/>
tum. </
s
>
<
s
>Reſpondeo ſufficere, ſi præceſſerit materia in qua ineſt forma, tanquam in potentia patibi
<
lb
/>
li, & ſi actu præcedat in efficiente. </
s
>
<
s
>Prætereà, cùm inquiunt, fore violentam, non autem natu
<
lb
/>
ralem formæ productionem, aſſero ad
<
expan
abbr
="
ſeruandã
">ſeruandam</
expan
>
rationem motus naturalis ſufficere, ſi adſit prin
<
lb
/>
cipium patibile: nam motus naturalis, non quidem à mouente definitur, ſed à propenſione prin
<
lb
/>
cipij patibilis: hoc autem ſuo loco planius intelligetur. </
s
>
<
s
>Nos item pluribus anteà docuimus, illa
<
lb
/>
genita partem quidem eſſe formæ, verùm non formam, ſed materiam. </
s
>
<
s
>Quod verò attinet ad au
<
lb
/>
ctoritatem acceptam de 7. Met. aimus formam ibi non accipi eſſentiam, aut eſſentiæ partem, ſed
<
lb
/>
vim ab efficiente
<
expan
abbr
="
impreſsã
">impreſsam</
expan
>
, qua mouetur æquè àc ſi præſens eſſet efficiens: non ſecus atque eue
<
lb
/>
niat in iis quæ ſpontè agitantur ſiue accidens ſit & inſtrumentum efficientis, ſiue etiam rei pars
<
lb
/>
aut conſequens formam. </
s
>
<
s
>Sed hæc quidem ſatis ad obiecta; verùm ad inuenienda ortus princi
<
lb
/>
pia non ſatis, quòd videtur hęc quæſtio reuocare in
<
expan
abbr
="
controuãerſi
">controuerſi</
expan
>
originem formarum de qua &
<
lb
/>
antiqui, & iuniores cùm Græci, tùm Latini multa, atque illa
<
expan
abbr
="
quidẽ
">quidem</
expan
>
egregia
<
expan
abbr
="
pronunciauerũt
">pronunciauerunt</
expan
>
, ideò
<
lb
/>
nos
<
expan
abbr
="
itẽ
">item</
expan
>
non grauabimur, hæc
<
expan
abbr
="
eadẽ
">eadem</
expan
>
pro neceſsitate loci ſubſcribere. </
s
>
<
s
>Hæc ergo de origine </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>