1eandem operam reſeruant: ſed hac ratione argenti uiui plus, illa minus perit.
At uena argenti ſi diues fuerit, quale eſt argentum rude, ſed ſæpius ſui colo
ris uel plumbei, rarius cinereum, nigrum, rubrum, purpureum, luteum, poſt
quam purgatum & calefactum fuerit, eius centumpondium, minus pondus
intelligo, in plumbi, in catillo cinereo liquefacti, unciam conijcitur & coqui
tur, uſque eò, dum miſtura exhalet plumbum: ſin pauper uel mediocris, pri
mò exiccari debet, deinde comminui, tum ad eius centumpondium plum
bi uncia adiungi, & in catillo fictili coqui quoad liqueſcat. Quæ ſi mox ignis
calore liquata non fuerit, ei oportet paucum puluerem primi additamenti
compoſiti inſpergere: atque ſi tunc etiam liquata non fuerit, iterum atque iterum
paucum donec liqueſcat & recrementum exſudet: ut uerò id citius perficia
tur puluis inſperſus agitetur filo ferreo: poſtquam catillus è fornacula fue
rit exemptus, temperatura infundatur in foramen lateris cocti: ubi cùm re
frixerit à recremento purgata, inijciatur in catillum cinereum & coquatur,
uſque dum ipſa omne plumbum exhalet. Argenti, quod in catillo remanet,
pondus indicat quotam argenti portionem uena in ſe contineat. Sed æris
uenam ſine plumbo experimur: nam ſi cum eo fuerit excocta, æs euolare ſo
let & diſſipari: itaque talis uena certo pondere primo uritur & acri igni cre
matur circiter ſex aut octo horas. Deinde cùm refrixerit, comminuitur & la
uatur: tum ramentum lotura collectum rurſus crematur, comminuitur, laua
tur, ſiccatur, expenditur: portio, quam, dum cremaretur & lauaretur, perdi
dit, reuocatur ad calculos: quod ramentum lotura collectum pro pane, ex ue
na æris conflato, habetur: huius tria centumpondia cum ſquamæ æris, hali
nitri, uitri Venetiani ſingulorum totidem centumpondijs commiſta in catil
lum triangularem inijcito, eumque in circulum ferreum, qui eſt in foco cami
ni ante follem duplicatum collocatus, imponito: & carbone, ut ne quid in ue
nam excoquendam incidat, & citius liqueſcat, tegito. Primò autem ſpiritum
folle leniter efflato ut uena ſenſim igni caleſcat: deinde ualenter: tum ualenti
us, donec liqueſcat, & quæ ad eam addita ſunt, ignis conſumat, atque ipſa, quic
quid habet recrementi, exſudet: poſtea catillum extractum refrigerato, ac eo
tandem fracto inuenies æs, quod expendito ut ſcire poſſis quotam rurſus
uenæ partem ignis conſumpſerit. Quidam uenam ſemel tantummodo cremant,
comminuunt, lauant: atque iſtiuſmodi ramenti lotura collecti accipiunt tria cen
tumpondia, ſalis communis, fecis uíni uſtæ, recrementi uitri, ſingulorum cen
tumpondium unum: & ea coquunt in catillo triangulari: qui, ubi refrixerit, in
uenitur maſſula æris puri, ſi uena eius metalli diues ſuerit: ſin minus, maſſu
la lapidea, cui æs eſt immiſtum: quæ rurſus crematur, tunditur, iterumque ex
coquitur in altero catillo fictili, adiectis lapidibus facile liqueſcentib. & hali
nitro: atque reſidet in fundo catilli æris puri maſſula. Quod ſi ſcire uolueris,
quota in ipſo argenti portio inſit, id ad ipſum adiecto plumbo excoquito in
catillo cinereo: de quo experimento dicam poſtea. Qui uerò mox ſcire cupi
unt, quotam argenti portionem uena æris in ſe contineat, hi eam cremant,
comminuunt, lauant, cum ramenti lotura collecti, centumpondio paucam ſpu
mam argenti fuluam commiſcent, miſturam inijciunt in catillum, quem ſub te
gulam ardentis fornaculæ collocant, ad horæ dimidiæ ſpacium: ubi cùm
At uena argenti ſi diues fuerit, quale eſt argentum rude, ſed ſæpius ſui colo
ris uel plumbei, rarius cinereum, nigrum, rubrum, purpureum, luteum, poſt
quam purgatum & calefactum fuerit, eius centumpondium, minus pondus
intelligo, in plumbi, in catillo cinereo liquefacti, unciam conijcitur & coqui
tur, uſque eò, dum miſtura exhalet plumbum: ſin pauper uel mediocris, pri
mò exiccari debet, deinde comminui, tum ad eius centumpondium plum
bi uncia adiungi, & in catillo fictili coqui quoad liqueſcat. Quæ ſi mox ignis
calore liquata non fuerit, ei oportet paucum puluerem primi additamenti
compoſiti inſpergere: atque ſi tunc etiam liquata non fuerit, iterum atque iterum
paucum donec liqueſcat & recrementum exſudet: ut uerò id citius perficia
tur puluis inſperſus agitetur filo ferreo: poſtquam catillus è fornacula fue
rit exemptus, temperatura infundatur in foramen lateris cocti: ubi cùm re
frixerit à recremento purgata, inijciatur in catillum cinereum & coquatur,
uſque dum ipſa omne plumbum exhalet. Argenti, quod in catillo remanet,
pondus indicat quotam argenti portionem uena in ſe contineat. Sed æris
uenam ſine plumbo experimur: nam ſi cum eo fuerit excocta, æs euolare ſo
let & diſſipari: itaque talis uena certo pondere primo uritur & acri igni cre
matur circiter ſex aut octo horas. Deinde cùm refrixerit, comminuitur & la
uatur: tum ramentum lotura collectum rurſus crematur, comminuitur, laua
tur, ſiccatur, expenditur: portio, quam, dum cremaretur & lauaretur, perdi
dit, reuocatur ad calculos: quod ramentum lotura collectum pro pane, ex ue
na æris conflato, habetur: huius tria centumpondia cum ſquamæ æris, hali
nitri, uitri Venetiani ſingulorum totidem centumpondijs commiſta in catil
lum triangularem inijcito, eumque in circulum ferreum, qui eſt in foco cami
ni ante follem duplicatum collocatus, imponito: & carbone, ut ne quid in ue
nam excoquendam incidat, & citius liqueſcat, tegito. Primò autem ſpiritum
folle leniter efflato ut uena ſenſim igni caleſcat: deinde ualenter: tum ualenti
us, donec liqueſcat, & quæ ad eam addita ſunt, ignis conſumat, atque ipſa, quic
quid habet recrementi, exſudet: poſtea catillum extractum refrigerato, ac eo
tandem fracto inuenies æs, quod expendito ut ſcire poſſis quotam rurſus
uenæ partem ignis conſumpſerit. Quidam uenam ſemel tantummodo cremant,
comminuunt, lauant: atque iſtiuſmodi ramenti lotura collecti accipiunt tria cen
tumpondia, ſalis communis, fecis uíni uſtæ, recrementi uitri, ſingulorum cen
tumpondium unum: & ea coquunt in catillo triangulari: qui, ubi refrixerit, in
uenitur maſſula æris puri, ſi uena eius metalli diues ſuerit: ſin minus, maſſu
la lapidea, cui æs eſt immiſtum: quæ rurſus crematur, tunditur, iterumque ex
coquitur in altero catillo fictili, adiectis lapidibus facile liqueſcentib. & hali
nitro: atque reſidet in fundo catilli æris puri maſſula. Quod ſi ſcire uolueris,
quota in ipſo argenti portio inſit, id ad ipſum adiecto plumbo excoquito in
catillo cinereo: de quo experimento dicam poſtea. Qui uerò mox ſcire cupi
unt, quotam argenti portionem uena æris in ſe contineat, hi eam cremant,
comminuunt, lauant, cum ramenti lotura collecti, centumpondio paucam ſpu
mam argenti fuluam commiſcent, miſturam inijciunt in catillum, quem ſub te
gulam ardentis fornaculæ collocant, ad horæ dimidiæ ſpacium: ubi cùm