Eadem verò celeritate ſta
tim per quantam lineam
natus eſt conuolui maior.
Hæc inter
poſita viden
tur.
poſita viden
tur.
COMMENTARIVS.
Præterea vnica.] Cum ſit oſtenſa problematis veritas rurſus
oſtendit aliquid admirabile contineri. Ratio admirationis ſic erit
apertior.
oſtendit aliquid admirabile contineri. Ratio admirationis ſic erit
apertior.
Idem eadem celeritate latum æqualem lineam tranſire natum eſt.
Centrum circulorum concentricorum vnum idemque eſt.
Centrum circulorum concentricorum vnum idemque eſt.
Ergo æqualem tranſire natum eſt.
Attamen aliter fit.
Nam eadem celeritate latum modò maiorem,
modò minorem tranſit. Ergo problema admirationis plenum eſt. Syllogiſ
mi huius propoſitio eſt euidens: aſſumptio poſtea diſtinguetur.
modò minorem tranſit. Ergo problema admirationis plenum eſt. Syllogiſ
mi huius propoſitio eſt euidens: aſſumptio poſtea diſtinguetur.
Cæterum principium.] Vt admiratio tollatur, duo aſſumun
tur è Phyſicis, quæ ſi diligenter expendantur, ſunt vtraque euiden
ter vera. Primum eſt. Si ab vna & eadem vi duo moueantur, quo
rum alterum quidem à ſe moueri natum eſt ſecundum motum illum,
ſecundum quem à vi mouentis mouetur: alterum verò non eſt natum
eo moueri motu, vel natum quidem ſit, ſed tum motu non vtatur ſuo:
moueantur autem iſta coniunctim, illud quod ex ſe illo motu moueri
natum erat, tardius mouebitur: quam ſi per ſe moueretur. Exemplum
ſit plumbum cum vtre aëre pleno annexum, quod euidenter tardius
deſcendit per aquam: quam ſi liberum fuiſſet ab vtre, vt ſit in con
iuncto eadem, atque in libero erat grauitas. Secundum eſt. Motum
ab alio non plus moueri poteſt: quam quod ipſum mouet, vt quod non
ſuo: ſed motu mouentis moueatur, tum mouens & motum ſunt ſi
mul, vt demonſtratum eſt ab Ariſtotele in lib. de Phyſ. auditu. Cauſa
itaque problematis in hoc continetur, quod è duobus circulis eadem
celeritate motis alter primo mouetur, & alter prior is moti raptum
ſequitur. Itaque ſi minoris raptum ſequatur maior, orbita maioris fiet
æqualis orbitæ minoris, cum maior in motu non vi vtatur ſua, ſed ad
motum minoris moueatur: ſi vero maioris raptum minor ſequatur,
orbita minoris fiet æqualis orbitæ maioris, cum minor eò feratur quò
etiam maior ipſum rapit. Et ſic celerius per maiuſque ſpatium, quam
tur è Phyſicis, quæ ſi diligenter expendantur, ſunt vtraque euiden
ter vera. Primum eſt. Si ab vna & eadem vi duo moueantur, quo
rum alterum quidem à ſe moueri natum eſt ſecundum motum illum,
ſecundum quem à vi mouentis mouetur: alterum verò non eſt natum
eo moueri motu, vel natum quidem ſit, ſed tum motu non vtatur ſuo:
moueantur autem iſta coniunctim, illud quod ex ſe illo motu moueri
natum erat, tardius mouebitur: quam ſi per ſe moueretur. Exemplum
ſit plumbum cum vtre aëre pleno annexum, quod euidenter tardius
deſcendit per aquam: quam ſi liberum fuiſſet ab vtre, vt ſit in con
iuncto eadem, atque in libero erat grauitas. Secundum eſt. Motum
ab alio non plus moueri poteſt: quam quod ipſum mouet, vt quod non
ſuo: ſed motu mouentis moueatur, tum mouens & motum ſunt ſi
mul, vt demonſtratum eſt ab Ariſtotele in lib. de Phyſ. auditu. Cauſa
itaque problematis in hoc continetur, quod è duobus circulis eadem
celeritate motis alter primo mouetur, & alter prior is moti raptum
ſequitur. Itaque ſi minoris raptum ſequatur maior, orbita maioris fiet
æqualis orbitæ minoris, cum maior in motu non vi vtatur ſua, ſed ad
motum minoris moueatur: ſi vero maioris raptum minor ſequatur,
orbita minoris fiet æqualis orbitæ maioris, cum minor eò feratur quò
etiam maior ipſum rapit. Et ſic celerius per maiuſque ſpatium, quam
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib