Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

Table of figures

< >
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.002441">
                <pb pagenum="207" xlink:href="025/01/211.jpg"/>
              quamdiu ſurſum deorſumque libratur: Cogita pondus funependulum
                <lb/>
              ex chorda tenſa vel arcu. </s>
              <s id="s.002442">Nonò, Cur ſi tantulum aëris in fiſtula relinqua­
                <lb/>
              tur, Mercurius poſt deſcenſum ſubſidat infra C: quia illud tantulum
                <lb/>
              aëris tum à Mercurio, tum à materia tenſa dilatatur, vnde majus ſpa­
                <lb/>
              tium occupet neceſſe eſt; ac proinde, vt ſpatium CD explicatur, ita
                <lb/>
              CI contrahitur; ſecus accidit intruſa aqua, loco aëris; quia aqua, vt
                <lb/>
              ad compreſſionem, ita ad tenſionem inepta eſt. </s>
              <s id="s.002443">Decimò, Cur admoto
                <lb/>
              preſſè digito ori B, & librata huc illuc fiſtula, illa materia tam cito tran­
                <lb/>
              ſeat ab extremo ad extremum: nam propter tenſionem, non modò ci­
                <lb/>
              tiſſimè adducitur, verùm etiam facilè contrahitur, inter fiſtulam &
                <lb/>
              Mercurium. </s>
              <s id="s.002444">Cuncta hæc & alia quamplurima, quæ facilè ſuggeres, in
                <lb/>
              hac tua hypotheſi explicare poſſem; ſed vnde quæſo iſta materia? </s>
              <s id="s.002445">&
                <lb/>
              quo tandem illa, cùm inclinata fiſtula aſſurgit Mercurius, & totam
                <lb/>
              implet? </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002446">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002447"> Vel inde tibi maximoperè obſtrictus ſum, quod ab onere illa
                <lb/>
              explicandi me liberum eſſe volueris; quæ obiter quidem, clariſſimè ta­
                <lb/>
              men ſub vnum eundemque adſpectum adduxiſti; reliqua ſi quæ ſuper­
                <lb/>
              ſunt, perſtringam; ſed ante omnia, declarandum mihi eſt, vnde or­
                <lb/>
              tum ducat, & quò tandem abeat illa materia tenſa. </s>
              <s id="s.002448">Et verò quemad­
                <lb/>
              modum alij, vt naturales effectus explicent, eorumque indagent cau­
                <lb/>
              ſas, multa fingunt, quæ ſenſibus minimè ſubjiciuntur, vt ſpiras aëris,
                <lb/>
              arcus, ramos, æthera, ſubtilem materiam, cochleas magneticas, bul­
                <lb/>
              las, ſphærulas, ramenta, & motus diverſi generis; licèt nihil horum
                <lb/>
              videant, aut ſentiant, ſed gratis fortè ſtatuant, ad effectus ſenſibiles
                <lb/>
              explicandos, quos ex communibus principiis explicari non poſſe ſibi
                <lb/>
              perſuaſerunt; quidni & mihi aliquid ſimile fingere liceat, vel vt ve­
                <lb/>
              riùs dicam ſtatuere & ex communibus principiis deducere? </s>
              <s id="s.002449">Lico igi­
                <lb/>
              tur, vt rem paulò altiùs repetam, elementa noſtra pura non eſſe, ſed
                <lb/>
              omnino mixta, vt omnes mihi facilè concedent; etiam ipſam aquam,
                <lb/>
              quam bibimus, ipſum aëra quem haurimus; & cùm omne mixtum ex
                <lb/>
              miſcibilibus conſtet, haud dubiè quælibet mixti pars longè major eſt
                <lb/>
              parte miſcibilis, totum ſcilicet ſua parte majus; hinc aër per poros
                <lb/>
              corporum etiam laxiores non ſubit, multò minùs aqua; immo aliqua
                <lb/>
              corpuſcula aquis ſtygiis inſunt, quæ ſubtilis humoris vehicula in du­
                <lb/>
              riſſimorum etiam corporum poros ſubeunt, eorumque ſolvunt plexum;
                <lb/>
              hæc porrò mixta eſſe, nemo inficias eat; igitur longè minores ſunt par­
                <lb/>
              tes miſcibilium, ex quibus illa conſtant. </s>
              <s id="s.002450">Cùm autem ad multum natu­
                <lb/>
              ræ vſum, tenuis quædam materia, quæ ad purum aëris elementum lon­
                <lb/>
              gè propiùs accedit, quàm aër, qui nos ambit, neceſſaria eſſet, illam
                <lb/>
              haud dubiè omiſſam fuiſſe, ac deſiderari nemo dixerit; & vt ſunt præ­
                <lb/>
              cipui tres corporum ſtatus, duri ſcilicet, ſeu concreti, liquidi & ſpira­
                <lb/>
              bilis, nec non innumeræ ſub quolibet genere ſpecies; nihil obſtat, quin
                <lb/>
              aliquæ ſint corporis ſpirabilis ſpecies, quæ longè majorem tenuitatem
                <lb/>
              præ ſe ferant. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002451">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002452"> Non video, quem vſum neceſſarium huic ſubtili ma-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>