Alvarus, Thomas
,
Liber de triplici motu
,
1509
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
Table of contents
<
1 - 30
31 - 42
[out of range]
>
<
1 - 30
31 - 42
[out of range]
>
page
|<
<
of 290
>
>|
<
echo
version
="
1.0
">
<
text
xml:lang
="
la
">
<
div
xml:id
="
N10132
"
level
="
1
"
n
="
1
"
type
="
body
">
<
div
xml:id
="
N15C17
"
level
="
2
"
n
="
3
"
type
="
other
"
type-free
="
pars
">
<
div
xml:id
="
N20F21
"
level
="
3
"
n
="
3
"
type
="
other
"
type-free
="
tractatus
">
<
div
xml:id
="
N24010
"
level
="
4
"
n
="
2
"
type
="
chapter
"
type-free
="
capitulum
">
<
pb
chead
="
Tertii tractatus
"
file
="
0211
"
n
="
211
"/>
<
p
xml:id
="
N24C87
">
<
s
xml:id
="
N24C88
"
xml:space
="
preserve
">Probat̄̄ tñ illa ↄ̨ña: iſtud q̈dratū ꝑfectuꝫ efficit̄̄ in
<
lb
/>
duplo minꝰ lõgū, et in duplo minꝰ latū, et in duplo
<
lb
/>
minꝰ ꝓfundū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24C8F
"
xml:space
="
preserve
">igr̄ efficit̄̄ in octuplo minꝰ: qm̄ coſta
<
lb
/>
illiꝰ q̈drati in fine ad coſtã illiꝰ in plīcipio diminu-
<
lb
/>
tiõis ſe hꝫ in ꝓportiõe ſubdupla: ita coſte illiꝰ q̈-
<
lb
/>
drati in prīcipio et in fine ſe hñt in ꝓportiõe dupla
<
lb
/>
et illa ſunt ꝑfecta q̈drata: igr̄ illa q̈drata ſe hñt in
<
lb
/>
ꝓportiõe triplicata ad duplã: et illa ē octupla / vt cõ
<
lb
/>
ſtat ex ſexto capite ſcḋe ꝑtis: igr̄ ꝓpoſitū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24C9E
"
xml:space
="
preserve
">Ptꝫ hec
<
lb
/>
ↄ̨ña / ꝑ quãdã ↄ̨cluſiõeꝫ ſuperiꝰ ꝓbatã in tractatu de
<
lb
/>
motu locali peues effectū capite ſcḋo q̄ ↄ̨cĺo talṫ eſt
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N24CA6
"
xml:space
="
preserve
">Proportio q̊dratoꝝ ꝑfectoꝝ eſt ꝓpor° coſtaꝝ tri-
<
lb
/>
plicata. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24CAB
"
xml:space
="
preserve
">Siĺe argumētū poteris facere de ſuꝑficie
<
lb
/>
cuiꝰ latitudo et lõgitudo vnifor̄iṫ diminūt̄̄ ꝑ horã.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N24CB0
">
<
s
xml:id
="
N24CB1
"
xml:space
="
preserve
">Nono prīcipalr̄ ar̄ ſic: ſi illa poſi° eſſet
<
lb
/>
vera ſeq̄ret̄̄: ſi hora diuidat̄̄ ꝑ partes ꝓportiõales
<
lb
/>
ꝓportiõe dupla: et in ṗma ꝑte ꝓportiõali īpari pe-
<
lb
/>
dale a. aliq̈liṫ velociṫ augeat̄̄: et in ſcḋa īpari in du
<
lb
/>
plo velociꝰ: et in tertia īpari in duplo velociꝰ quã ī
<
lb
/>
ſcḋa īpari: et ſic ↄ̨ñter ↄ̨tinuo in q̈lꝫ īpari ſeq̄nte in
<
lb
/>
duplo velociꝰ̄ in īpari īmediate p̄cedēte: tūc a. pe
<
lb
/>
dale īfinite velociter augeret̄̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24CC2
"
xml:space
="
preserve
">Cõſequēs eſt flm̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24CC5
"
xml:space
="
preserve
">igr̄
<
lb
/>
illud ex q̊ ſequit̄̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24CCA
"
xml:space
="
preserve
">Seq̄la ptꝫ / q2 ſi illud pedale in q̈lꝫ
<
lb
/>
ꝑte ꝓportiõali vniꝰ hore ꝓportiõe dupla ita aug-
<
lb
/>
mētaret̄̄ in q̈lꝫ ſeq̄nte in duplo velociꝰ augmēta
<
lb
/>
ret̄̄̄ in īmediate p̄cedēte: ip̄m in q̈lꝫ ꝑte ꝓportiõa
<
lb
/>
li tantã quãtitatē acq̇reret ſicut in ṗma / vt cõſtat: et
<
lb
/>
ſic in illa hora in īfinitū velociṫ augmētaret̄̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24CD7
"
xml:space
="
preserve
">igr̄ ſi
<
lb
/>
illud idē pedale in q̈lꝫ ꝑte ꝓportiõali ꝓportiõe du
<
lb
/>
pla īpari ſeq̄nte in duplo velociꝰ augeat̄̄̄ in īpari
<
lb
/>
īmediate p̄cedēte: ipſum in q̈lꝫ ꝑte tantã quãtitatē
<
lb
/>
acquirit quantã in prima. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24CE2
"
xml:space
="
preserve
">Ptꝫ ↄ̨ña / q2 nõ eſt maior rõ
<
lb
/>
de vno ꝙ̄ de alio. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24CE7
"
xml:space
="
preserve
">Falſitas tñ ↄ̨ñtis argr̄ ſic. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24CEA
"
xml:space
="
preserve
">qm̄ ille
<
lb
/>
ꝑtes īpares ↄ̨tinuo ſe hñt in ꝓportiõe q̈drupla. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24CEF
"
xml:space
="
preserve
">vt
<
lb
/>
ptꝫ: et velocitates augmētationis in illis ꝑtibꝰ ↄ̨ti-
<
lb
/>
nuo ſe hñt in ꝓportiõe dupla: g̊ quãtitates acq̇ſite
<
lb
/>
ↄ̨tiuuo ſe hñt in ꝓportiõe ſubdupla: et ꝑ ↄ̨ñs aggre
<
lb
/>
gatū ex oībꝰ illis eſt duplū ad primã illaꝝ. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24CFA
"
xml:space
="
preserve
">oīa iſta
<
lb
/>
ſatis patent intelligenti ea que dicta ſunt de velo-
<
lb
/>
citate motus localis penes effectum ſuperius.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N24D01
">
<
s
xml:id
="
N24D02
"
xml:space
="
preserve
">In oppoſitū argr̄ ſic. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24D05
"
xml:space
="
preserve
">Q2 nõ videt̄̄ alṫ
<
lb
/>
modus velocitatꝪ augmētatiõis ab altero illoꝝ co
<
lb
/>
gnoſcende: igitur penes alterum illorum debet ve-
<
lb
/>
locitas motus augmentationis attendi.</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N24D0E
">
<
s
xml:id
="
N24D0F
"
xml:space
="
preserve
">Pro ſolutiõe huiꝰ q̄ſtiõis quatuor ſūt
<
lb
/>
ordine faciēda. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24D14
"
xml:space
="
preserve
">Primo em̄ definitiones et declara-
<
lb
/>
tiões termīoꝝ ad hãc materiã ſpectãtiū ponētur et
<
lb
/>
notant̄̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24D1B
"
xml:space
="
preserve
">Scḋo aliq̈ inducent̄̄ ↄ̨cluſiões. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24D1E
"
xml:space
="
preserve
">Tertio po-
<
lb
/>
nent̄̄ dubitatiões. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24D23
"
xml:space
="
preserve
">Et poſtremo rõnes ãte oppoſitū
<
lb
/>
diſſoluent̄̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24D28
"
xml:space
="
preserve
">Aduertendū igr̄ / augmētatio ita diffi-
<
lb
/>
nit̄̄ a pḣo primo de gñatiõe.
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0211-01a
"
xlink:label
="
note-0211-01
"
xml:id
="
N24E19
"
xml:space
="
preserve
">q̇d aug-
<
lb
/>
mētatio.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N24D32
"
xml:space
="
preserve
">Augmētatio eſt p̄exi-
<
lb
/>
ſtētis magnitudīs additamētū.
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0211-02a
"
xlink:label
="
note-0211-02
"
xml:id
="
N24E21
"
xml:space
="
preserve
">q̇d dimi-
<
lb
/>
nutio.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N24D3E
"
xml:space
="
preserve
">¶ Diminutio vero
<
lb
/>
p̄exiſtētꝪ quãtitatꝪ mīoramētū.
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0211-03a
"
xlink:label
="
note-0211-03
"
xml:id
="
N24E29
"
xml:space
="
preserve
">pḣs ṗmo
<
lb
/>
de gene.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N24D48
"
xml:space
="
preserve
">Ex q̊ ↄ̨cludit phūs:
<
lb
/>
ex materia ſine magnitudīe nõ p̄t eſſe augmēta°
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:href
="
note-0211-04a
"
xlink:label
="
note-0211-04
"
xml:id
="
N24E31
"
xml:space
="
preserve
">Tex. Cõ-
<
lb
/>
mēti .31.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N24D54
"
xml:space
="
preserve
">Textu cõmēti triceſimi ṗmi. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24D57
"
xml:space
="
preserve
">Hec aūt augmentatio
<
lb
/>
duplr̄ fieri p̄t. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24D5C
"
xml:space
="
preserve
">Uno° ꝓut diſtīguit̄̄ ↄ̈ rarefactionē: et
<
lb
/>
ſic fit ꝑ additionē alicuiꝰ rei quãte p̄exñti
<
lb
/>
eiuſdē ſpecie
<
gap
/>
̀ cū illa ex q̈ re cū p̄exñte fit vnū maiꝰ.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N24D66
"
xml:space
="
preserve
">Et hec eſt ꝓṗe illa augmētatio de q̈ phūs loquit̄̄ lo
<
lb
/>
cõ p̄allegato. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24D6B
"
xml:space
="
preserve
">quãuis videat̄̄ ibi ꝓṗe de augmenta-
<
lb
/>
tiõe aīati loqui q̄ fit ꝑ intꝰ ſuſceptionē. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24D70
"
xml:space
="
preserve
">Alio° capit̄̄
<
lb
/>
augmētatio ꝓut eſt idē cū rarefactione. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24D75
"
xml:space
="
preserve
">Et iſto mõ
<
lb
/>
augmētatio p̄t fieri ſine additiõe alicuiꝰ alteriꝰ: ſꝫ
<
lb
/>
p̄ciſe ꝑ maiorē extēſionē p̄exiſtētꝪ. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24D7C
"
xml:space
="
preserve
">Et vtro iſtorū
<
lb
/>
modoꝝ loq̇mur in propoſito quãuis de ea ſcḋo mõ
<
lb
/>
peculiariṫ dictū ſit in p̄cedēti capite. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24D83
"
xml:space
="
preserve
">Tu tñ aduer-
<
lb
/>
te ꝓp̄e capiēdo ṫmīos: rarefactio differt ab aug-
<
lb
/>
mētatiõe ſaltē diuerſa cõnotant illi duo ṫmini q̇rū
<
cb
chead
="
Capitulū ſecundum.
"/>
termīoꝝ ſignificãtias et ↄ̨notatiões facile ex his q̄
<
lb
/>
circa primū de gñatiõe dicunt̄̄ intelligere poteris.
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0211-05a
"
xlink:label
="
note-0211-05
"
xml:id
="
N24E39
"
xml:space
="
preserve
">pḣs ṗmo
<
lb
/>
de gene.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N24D96
"
xml:space
="
preserve
">Utrū aūt augmētatio fiat ſcḋm ꝑtes formales aut
<
lb
/>
materiales et q̄ ſint ꝑtes for̄ales aut materiales et
<
lb
/>
q̊t ↄ̨ditiões req̇rant̄̄: habes ṗmo de gñatiõe capĺo
<
lb
/>
de augmetatiõe
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0211-06a
"
xlink:label
="
note-0211-06
"
xml:id
="
N24E41
"
xml:space
="
preserve
">Textu cõ
<
lb
/>
mē. 36. et
<
lb
/>
32.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N24DA4
"
xml:space
="
preserve
">Textu cõmēti triceſimi ſcḋi et trice
<
lb
/>
ſimi ſexti videas ibi.
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0211-07a
"
xlink:label
="
note-0211-07
"
xml:id
="
N24E4B
"
xml:space
="
preserve
">Duplex
<
lb
/>
opīo de
<
lb
/>
augmē-
<
lb
/>
tatione.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N24DAE
"
xml:space
="
preserve
">Nunc autē ſufficiat ſcire quid
<
lb
/>
augmētatio: et q̊tuplex eſt augmētatio: vt ītelligat̄̄
<
lb
/>
penes qḋ velocitas motꝰ augmētatiõis attēdi ha-
<
lb
/>
beat. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24DB7
"
xml:space
="
preserve
">In q̈ materia due ſūt opiniões q̈s calculator
<
lb
/>
recitat in capĺo de augmētatiõe: quãuis alii tertiã
<
lb
/>
adiiciãt.
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0211-08a
"
xlink:label
="
note-0211-08
"
xml:id
="
N24E57
"
xml:space
="
preserve
">Calcula.
<
lb
/>
Hētiſberi</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N24DC3
"
xml:space
="
preserve
">Uideas Hentiſberū cū cõmētatore ſuo in
<
lb
/>
tractatu de motu locali in capĺo de augmētatione
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N24DC9
"
xml:space
="
preserve
">Nūc aūt ſufficiet dicere / ſcḋm vnã opinionē velo
<
lb
/>
citas motꝰ augmētatiõis attēdit̄̄ penes ꝓportiõa-
<
lb
/>
lē quãtitatꝪ acq̇ſitionē. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24DD0
"
xml:space
="
preserve
">Hoc eſt dicere. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24DD3
"
xml:space
="
preserve
"> ſi duo aug
<
lb
/>
mētent̄̄ ſiue eq̈lia ſiue ineq̈lia: et eq̈lē ꝓportionē in
<
lb
/>
eodē tꝑe adeq̈te acq̇rãt: ipſa eq̄ velociṫ augmētant̄̄
<
lb
/>
et ſi minꝰ in duplo maiorē ꝓportionē acquirit quam
<
lb
/>
maiꝰ in eodē tꝑe: vt puta q2 minꝰ acq̇rit q̈druplã: et
<
lb
/>
maiꝰ duplã: minꝰ in duplo velociꝰ augmētat̄̄ quam
<
lb
/>
maiꝰ. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24DE2
"
xml:space
="
preserve
">Quare ↄ̨cedit hec poſitio / ſtat aliq̇d ī q̈̈dru
<
lb
/>
plo velociꝰ augmētari quã illud et in q̈druplo mīo
<
lb
/>
rē quãtitatē acq̇rere adeq̈te.
<
note
position
="
right
"
xlink:href
="
note-0211-09a
"
xlink:label
="
note-0211-09
"
xml:id
="
N24E5F
"
xml:space
="
preserve
">Calcuĺ.</
note
>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N24DEE
"
xml:space
="
preserve
">¶ Ex q̊ ſeq̇t̄̄ has ↄ̨ñas
<
lb
/>
ſcḋm hãc poſitionē nichil valere: iſta duo in eodem
<
lb
/>
tꝑe eq̈lē quãtitatē acq̇rūt: g̊ eq̄ velociṫ augent̄̄ a. in
<
lb
/>
duplo velociꝰ acq̇rit de quantitate ꝙ̄ b. / g̊ in duplo
<
lb
/>
velociꝰ augmētat̄̄: a. īfinite velociṫ acq̇rit de quãti-
<
lb
/>
tate: g̊ īfinite velociṫ augmētat̄̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24DFB
"
xml:space
="
preserve
">Scḋa autē poſitio
<
lb
/>
nullo pacto ↄ̨ſiderat ꝓportionē quã illud qḋ auge
<
lb
/>
tur acq̇rit: ſed ſolū quãtitatē. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24E02
"
xml:space
="
preserve
">Uñ hec ↄ̨ña ſcḋ3 eã eſt
<
lb
/>
bona: iſta duo ſiue ſint eq̈lia ſiue inequalia equalē
<
lb
/>
quãtitatē acq̇rūt s̈̄titatē p̄habitã ī eodē tꝑe: g̊ eq̄
<
lb
/>
velociṫ augent̄̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24E0B
"
xml:space
="
preserve
">Hiis ãnotatiõibꝰ breuiṫ trãſcurſis:
<
lb
/>
reſtat aliq̈s ↄ̨cluſiões īducere. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24E10
"
xml:space
="
preserve
">Et ṗmo eas īducemꝰ
<
lb
/>
q̄ ex ṗori opīiõe ſequūt̄̄: q̄o ex ſcḋa poſteriꝰ ſic / igr̄</
s
>
</
p
>
<
p
xml:id
="
N24E65
">
<
s
xml:id
="
N24E66
"
xml:space
="
preserve
">Prima concluſio. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24E69
"
xml:space
="
preserve
">Diuiſo corpore per
<
lb
/>
ꝑtes ꝓportiõales q̈uis ꝓportiõe: et ṗma ꝑs ꝓpor-
<
lb
/>
tiõalis talis corꝑis aliq̈liṫ augmētet̄̄ acq̇rēdo talē
<
lb
/>
ꝓportionē q̈lis eſt inṫ ipſam et ſcḋam vel maiorē: et
<
lb
/>
ſcḋa in eodē tꝑe augmēter̄ in duplo velociꝰ: et ṫtia
<
lb
/>
in triplo velociꝰ quã ṗma: et q̈rta in q̈druplo velociꝰ
<
lb
/>
̄ prima in eodē tꝑe: tale corpꝰ efficiṫ īfinitū, et īfi-
<
lb
/>
nitã ꝓportionē acquirit, et ſic īfinite velociꝰ augmētat̄̄
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N24E7B
"
xml:space
="
preserve
">Probar̄ ↄ̨cĺo. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24E7E
"
xml:space
="
preserve
">q2 ī tali caſu q̄lꝫ ꝑs ꝓportiõalis illiꝰ
<
lb
/>
corꝑis ſeq̄ns efficit̄̄ eq̈lis vel maior ꝙ̄ ṗma. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24E83
"
xml:space
="
preserve
">g̊ ſequit̄̄ /
<
lb
/>
illud corpꝰ efficit̄̄ īfinite magnū. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24E88
"
xml:space
="
preserve
">Probat̄̄ añs: et
<
lb
/>
volo / a. corpꝰ diuidat̄̄ ꝓportiõe h. et ṗma ꝑs ꝓpor
<
lb
/>
tiõalis eiꝰ in hora acq̇rit ꝓportionē h. et ſcḋa duas
<
lb
/>
h. et ṫtia tres. et q̈rta q̈tuor . / et ſic ↄ̨ñter. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24E91
"
xml:space
="
preserve
">Quo poſito
<
lb
/>
argr̄ ſic. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24E96
"
xml:space
="
preserve
">Prima pars diſtat a ſcḋa ꝑ h. ꝓportionē
<
lb
/>
adeq̈te in prīcipio augmētatiõis et ip̄a p̄ma acq̇rit
<
lb
/>
h. ꝓportionē: et ſcḋa acq̇rit vnã h. ꝓportionē in q̈
<
lb
/>
ṗma excedebat eã: et īſuꝑ tãtã ꝓportiõeꝫ quãtã prīa
<
lb
/>
puta vnã aliã ꝓportionē h. / igr̄ efficit̄̄ eq̈lis prime.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
N24EA2
"
xml:space
="
preserve
">Ptꝫ hec ↄ̨ña ꝑ maximã ſuperiꝰ poſitã. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24EA5
"
xml:space
="
preserve
">Quãdo due
<
lb
/>
quãtitates īequales creſcūt, et mīor illaꝝ acquirit
<
lb
/>
illã ꝓportionē q̄ eſt inter maiorē et ipſam, et inſuꝑ
<
lb
/>
tantaꝫ proportionē adeq̈te quantã acq̇rit maior in
<
lb
/>
fine augmētatiõis tales quãtitates manent eq̈les:
<
lb
/>
ſed ſic eſt in ꝓpoſito: igr̄. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24EB2
"
xml:space
="
preserve
">et ſic ꝓbabis / ṫtia pars
<
lb
/>
effecta eſt eq̈lis ſcḋe q2 acq̇ſiuit duas ꝓportiões h.
<
lb
/>
ſicut ſcḋa, et inſuꝑ vnã aliã h. in qua ſcḋa excedebat
<
lb
/>
tertiã, et ſiĺr q̈rta acq̇ſiuit tres ꝓportiões h. ſicut et
<
lb
/>
tertia et īſuꝑ vnã h. in q̈ tertia excedebat illã: igr̄ ꝑ
<
lb
/>
illã maximã oēs ille ꝑtes manēt eq̈les qm̄ ſic ꝓba
<
lb
/>
bis de quibuſcū
<
gap
/>
duabꝰ īmeditatis. </
s
>
<
s
xml:id
="
N24EC3
"
xml:space
="
preserve
">Et eodē° ꝓba-
<
lb
/>
bis tale corpꝰ acq̇rit infinitã ꝓportionē: ſi prima
<
lb
/>
pars eiꝰ acq̇reret maiorē ꝓportionē ꝙ̄ ſit ꝓportio </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>