Tartaglia, Niccolo, Quesiti et inventioni diverse, 1554

Page concordance

< >
< >
page |< < of 257 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <subchap1>
              <p type="main">
                <s id="s.002237">
                  <pb xlink:href="042/01/211.jpg"/>
                  <emph type="italics"/>
                ta riſoluere. </s>
                <s id="s.002238">Et per che in effetto tal ragione mi piace uoria che per uoſtra gentilez­
                  <lb/>
                za mi mostraſti il modo da riſoluerla.
                  <emph.end type="italics"/>
                N. M
                  <emph type="italics"/>
                olio uolentera ſappiati che per riſolue
                  <lb/>
                re tal ragione, ouer queſito biſogna conſiderar queſto. </s>
                <s id="s.002239">Che quello ducato che monta
                  <lb/>
                de piu li primi ſaggi.10.é per eſſer in quello piu oro che non è nelli altri ſecondi ſaggi.
                  <lb/>
                </s>
                <s id="s.002240">10.& manco argento, & quel oro è tanto quanto che è la differentia ch'è fra la Radi­
                  <lb/>
                ce cuba di.10.& la Radice quadra de.10.laqual differentia, è
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.10.
                  <emph type="italics"/>
                men
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cuba.10.&
                  <lb/>
                queſto reſiduo de oro ual uno ducato de più, che ſel fuſſe argento, cioe un tal reſiduo
                  <lb/>
                a'oro ualeria de piu de un tal reſiduo di argento, uno docato à ponto. </s>
                <s id="s.002241">Adunque biſo­
                  <lb/>
                gna uedere che ualeria alla ratta
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cuba.10.de oro puro, digando ſe
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.10.
                  <emph type="italics"/>
                men
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu­
                  <lb/>
                ba.10 dioro ual ducati.1.che ualeria
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                q.10.di oro operando haueremo
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cuba.10.da
                  <lb/>
                partir per
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.10.
                  <emph type="italics"/>
                men
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cuba.10.& per trouar el partitore rationale, multiplicare­
                  <lb/>
                mo el detto
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.10.
                  <emph type="italics"/>
                men
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cuba.10.per.10.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cuba quadra.100000. piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.100.
                  <lb/>
                ne uenira
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.1000.
                  <emph type="italics"/>
                men.10.& questo reſiduo, lo remultiplicaremo per elſuo binomio,
                  <lb/>
                cioe per
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.1000.
                  <emph type="italics"/>
                piu.10.produra.900.à ponto (che numero rationale) & questo ſer
                  <lb/>
                uaremo per noſtro partitore. </s>
                <s id="s.002242">Dapoi multiplicaremo la coſa da partire, (cioe
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.
                  <lb/>
                </s>
                <s id="s.002243">10.per la detta quantita trinomiale, et dapoi per quella binomiale, cioe prima per.10.
                  <lb/>
                piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cuba quadra 100000.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cuba.100 fara
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cuba.10000.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cuba quadra.
                  <lb/>
                </s>
                <s id="s.002244">10000000.piu.10. Dapoi biſogna anchora multiplicar queſto produtto per el bino­
                  <lb/>
                mio, cioe per.
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.1000.
                  <emph type="italics"/>
                piu.10.fara.100.piu.
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cuba.10000000. piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cuba.quadra.
                  <lb/>
                </s>
                <s id="s.002245">10000000000000.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.qua.100000000000000000.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.qua.100000000000
                  <lb/>
                00000.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>. </s>
                <s id="s.002246">100000. E
                  <emph type="italics"/>
                t queſta quantita de ſei nomi, biſogna partirla per el no­
                  <lb/>
                ſtro partitor ſaluato, cioe per.900. & ne uenira.1/1.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.10/729.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu. </s>
                <s id="s.002247">qua.
                  <lb/>
                </s>
                <s id="s.002248">10/531441.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.qua.100000/531441.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.qua.10000/531441.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.0/81.E
                  <emph type="italics"/>
                t tan
                  <lb/>
                to ualſe
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.10.de oro piu de altro tanto argento. </s>
                <s id="s.002249">Onde
                  <expan abbr="aggiungẽdo">aggiungendo</expan>
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.10.in luo
                  <lb/>
                co de lo argento alla prima uirga cioe à ſaggi.10.men
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.10.faranno ſaggi.10.de
                  <lb/>
                oro puro elqual oro puro montaria piu di primi ducati.10.la ſopra ſcritta quantita
                  <lb/>
                de ſei nomi compoſta, cioe ualeriano ducati.10.1/9.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.11/729.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cuba.qua.
                  <lb/>
                </s>
                <s id="s.002250">10/531441.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.qua.100000/531441.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.qua.10000/531441.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.10/81.D
                  <emph type="italics"/>
                  <lb/>
                poi uolendo ſaper che ualſe il ſaggio, biſogna partire li ſopra ſcritti. </s>
                <s id="s.002251">6.nomi per li.10
                  <lb/>
                ſaggine uenira ducati. </s>
                <s id="s.002252">1.1/90.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.10/729000.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.qua.10/531441000000.
                  <lb/>
                piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.qua. </s>
                <s id="s.002253">10000/531441000000.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.qua.10000/531441000000.
                  <lb/>
                piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.10/8100.
                  <emph type="italics"/>
                & tanto ualſe el ſaggio del detto oro puro ch'é il primo propoſi­
                  <lb/>
                to. </s>
                <s id="s.002254">Ma biſogna notare che li detti rotti ſe poſſono la maggior parte ſchiſſare & ſchi­
                  <lb/>
                ſandoli ſecondo il biſogno ſe trouarano ducati.1.1/90.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cuba.1/72900.piu.
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <lb/>
                  <emph type="italics"/>
                cu qua.1/53144100000.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.qu.1/5314410.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.qua.1/53144100.
                  <lb/>
                piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.1/810.
                  <emph type="italics"/>
                & tanto ualſe il detto ſaggio del detto oro puro. </s>
                <s id="s.002255">Anchor biſogna
                  <lb/>
                notare, che quel penultimo nome, cioe
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.qua.1/53144100. é numero quadra
                  <lb/>
                to, onde cauandone la radice ſe trasferiria in
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.1/7290.& ſaria piu breue & ele­
                  <lb/>
                gante riſpoſta à dire che il ſaggio del detto oro puro ualſe du.1 1/90. piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.1/72900.
                  <lb/>
                piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu.qua.1/53144100000.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu. </s>
                <s id="s.002256">qua.1/5314410.piu
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cuba
                  <lb/>
                1/7290.piu.
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.1/810. H
                  <emph type="italics"/>
                or per ſapere quanto ualſe il ſaggio del argento, biſogna ari
                  <lb/>
                cordarſi di quello che di ſopra fu
                  <expan abbr="cõcluſo">concluſo</expan>
                , cioe che.
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.10
                  <emph type="italics"/>
                men.
                  <emph.end type="italics"/>
                <22>.
                  <emph type="italics"/>
                cu. </s>
                <s id="s.002257">10.dioro ual duc.
                  <emph.end type="italics"/>
                </s>
              </p>
            </subchap1>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>