Blancanus, Josephus, Sphaera mvndi, sev cosmographia demonstratiua , ac facile methodo tradita : in qua totius Mundi fabrica, vna cum nouis, Tychonis, Kepleri, Galilaei, aliorumq' ; Astronomorum adinuentis continentur ; Accessere I. Breuis introductio ad geographiam. II. Apparatus ad mathematicarum studium. III. Echometria, idest Geometrica tractatio de Echo. IV. Nouum instrumentum ad Horologia

Table of figures

< >
< >
page |< < (184) of 300 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div372" type="section" level="1" n="267">
          <pb o="184" file="0206" n="211" rhead="De Mundi Fabrica,"/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16051" xml:space="preserve">MOTVS igitur ei proprius nullus fuit, ſed ſola conuerſione diurna reuoluebatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s16052" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16053" xml:space="preserve">DISTANTIA eius à centro Mundi. </s>
            <s xml:id="echoid-s16054" xml:space="preserve">Aio vna cum omnibus Aſtronomiæ conſultiſſimis, qui eam ſum-
              <lb/>
            ma diligentia obſeruarunt, eam ſupra omnia elementa, ac ſupra omnes planetarum regiones in ſirmamento
              <lb/>
            inter affixas effulſiſſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s16055" xml:space="preserve">Primo quia forma eius, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16056" xml:space="preserve">ſpecies cæteris inerrantibus erat ſimillima. </s>
            <s xml:id="echoid-s16057" xml:space="preserve">Secundo quia
              <lb/>
            lumine claro, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16058" xml:space="preserve">puro genuinas firmamenti ſtellas æmulabatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s16059" xml:space="preserve">Tertio ſcintillatio eximia, ac præ cæteris lu-
              <lb/>
            minibus corruſcans apertè indicabat eam inter micantia ſydera, quibus propriè, ac ſemper ea competit ſibi
              <lb/>
            locum vindicaſſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s16060" xml:space="preserve">Quarto immobilitas eius in eodem firmamenti loco idem atteſtatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s16061" xml:space="preserve">quod euidens argu-
              <lb/>
            mentum eſt eam in parte cæli inerrante extitiſſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s16062" xml:space="preserve">Cometæ enim quia in parte cæli errante exoriuntur, ideo
              <lb/>
            ſicuti planetæ genuini, motu proprio pererrant.</s>
            <s xml:id="echoid-s16063" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16064" xml:space="preserve">Verum Aſtronomicas rationes, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16065" xml:space="preserve">quidem fortiores afferamus, eas nimirum quæ à parallaxibus petuntur.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s16066" xml:space="preserve">Primus modus indagandæ parallaxeos eſt hic. </s>
            <s xml:id="echoid-s16067" xml:space="preserve">ſi ſtella in diurna conuerſione ſeruauerit ſemper eandem di-
              <lb/>
            ſtantiam a vicinioribus ſtellis, ideſt, tam propè horizontem, quam propè verticem, nullam exhibet paralla. </s>
            <s xml:id="echoid-s16068" xml:space="preserve">
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0206-01" xlink:href="fig-0206-01a" number="111">
                <image file="0206-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0206-01"/>
              </figure>
            xim. </s>
            <s xml:id="echoid-s16069" xml:space="preserve">ſi verò diſtantiam variat parallaxim habet. </s>
            <s xml:id="echoid-s16070" xml:space="preserve">Exemplo ſit figu.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s16071" xml:space="preserve">ra, in qua terra E F. </s>
            <s xml:id="echoid-s16072" xml:space="preserve">I K. </s>
            <s xml:id="echoid-s16073" xml:space="preserve">cælum ſtellæ nouæ obſeruandæ H L G
              <lb/>
            meridiano in firmamento deſcriptus. </s>
            <s xml:id="echoid-s16074" xml:space="preserve">L, polus arcticus circa quem
              <lb/>
            ſtella noua gybat. </s>
            <s xml:id="echoid-s16075" xml:space="preserve">Loca eius obſeruata erant in meridiano, in eo
              <lb/>
            enim modo apparebat humillima, vt in B, inferiori; </s>
            <s xml:id="echoid-s16076" xml:space="preserve">modo altiſſi-
              <lb/>
            ma vt in B, ſuperiori. </s>
            <s xml:id="echoid-s16077" xml:space="preserve">obſeruator ſit in E, ſuperficie terræ: </s>
            <s xml:id="echoid-s16078" xml:space="preserve">ſi igitur
              <lb/>
            ſtella obſeruanda fuerit infra firmamentum in gyro I K, obſerua-
              <lb/>
            tor eam videat primo in B, inferiori in firmamento eritque B, lo-
              <lb/>
            cus verus viſus, verus vero ſit A, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16079" xml:space="preserve">ducatur linea F A: </s>
            <s xml:id="echoid-s16080" xml:space="preserve">erit igitur
              <lb/>
            arcus B A, parallaxis ſtellæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s16081" xml:space="preserve">ſit etiam apud ſtellam C, fixam. </s>
            <s xml:id="echoid-s16082" xml:space="preserve">poſtea
              <lb/>
            ob conuerſionem diurnam quando ſtella erit in I, apparebit in al-
              <lb/>
            tero B, altiſſima, eritq; </s>
            <s xml:id="echoid-s16083" xml:space="preserve">eius locus verus A, ſupra B, viſum, vt prius; </s>
            <s xml:id="echoid-s16084" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ſed tamen propinquior eidem ſtellæ C, quæ modo infra A, erit, ſed
              <lb/>
            vicinior loco viſo B. </s>
            <s xml:id="echoid-s16085" xml:space="preserve">hæc autem diſtantia inter B C, erit nunc mi-
              <lb/>
            nor, quia vt alias dictum eſt, parallaxis B A, minor eſt propè verti-
              <lb/>
            cem, quam propè horizontem. </s>
            <s xml:id="echoid-s16086" xml:space="preserve">quod quidem euenit ſi ſtella ſit in-
              <lb/>
            fra firmamentum. </s>
            <s xml:id="echoid-s16087" xml:space="preserve">ſi verò ſtella obſeruanda ſit in ipſo firmamento-
              <unsure/>
              <lb/>
            vtin B, vbi apparet, retinebit ſemper e
              <unsure/>
            andem diſtantiam ab affixa C, tam infra polum, quam ſupra. </s>
            <s xml:id="echoid-s16088" xml:space="preserve">ratio eſt,
              <lb/>
            quia linea viſiua E B, nullibi ſecabit linea F A, ſed in firmamento vtraque ſeparatim deſinet, ideſt, nulla erit
              <lb/>
            parallaxis, quæ ſtellam B, nouam, ſtellæ fixæ C, apud verticem magis vniat, quàm apud horizontem, vt fi-
              <lb/>
            guram conſideranti patet. </s>
            <s xml:id="echoid-s16089" xml:space="preserve">quoniam verò ſtella noua anni 1572. </s>
            <s xml:id="echoid-s16090" xml:space="preserve">ſeruauit ſemper eandem diſtantiam ab ijſdẽ
              <lb/>
            vicinis ſtellis, tam propè horizontem, quam propè verticem, ideo nullam habebat parallaxim, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16091" xml:space="preserve">conſequen-
              <lb/>
            ter altiſſima erat à medio.</s>
            <s xml:id="echoid-s16092" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16093" xml:space="preserve">Aliter parallaxim ad polum L, perſcrutantur; </s>
            <s xml:id="echoid-s16094" xml:space="preserve">ſi enim Stella B, tam infra, quam ſupra polum ſemper æqui-
              <lb/>
            diſtiterit a polo, ſignum eſt nullam adeſſe parallaxim. </s>
            <s xml:id="echoid-s16095" xml:space="preserve">quod ſi propè horizontem infra polum, magis a polo
              <lb/>
            diſtiterit, quam ſupra, parallaxis adeſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s16096" xml:space="preserve">vndc neceſſario ea ſtella infra firmamentum in regionibus erraticis
              <lb/>
            exiſtet. </s>
            <s xml:id="echoid-s16097" xml:space="preserve">Atqui noſtra ſtella in vtroq; </s>
            <s xml:id="echoid-s16098" xml:space="preserve">ſitu ſemper diſtitita polo exactè gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s16099" xml:space="preserve">28. </s>
            <s xml:id="echoid-s16100" xml:space="preserve">13′. </s>
            <s xml:id="echoid-s16101" xml:space="preserve">ergo nulla ſuberat parallexis,
              <lb/>
            quæ eam in fra firmamentum detraheret.</s>
            <s xml:id="echoid-s16102" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16103" xml:space="preserve">Aliter etiam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16104" xml:space="preserve">quidem ſolertur per ſolum filum, eo modo quo in Cometis.</s>
            <s xml:id="echoid-s16105" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16106" xml:space="preserve">Prædicti tres modi vſui ſunt in eodem obſeruatoris loco; </s>
            <s xml:id="echoid-s16107" xml:space="preserve">verum etiam ex diuetſis locis, diuerſiſq; </s>
            <s xml:id="echoid-s16108" xml:space="preserve">obſer-
              <lb/>
            uatoribus eam rimantur, vti ſuperius de Cometis diximus; </s>
            <s xml:id="echoid-s16109" xml:space="preserve">nam ſi aſtrum ſit infra firmamentum, atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s16110" xml:space="preserve">ex locis
              <lb/>
            valdè diſſitis conſpiciatur, non apparebit vbiq; </s>
            <s xml:id="echoid-s16111" xml:space="preserve">locorum in eodem cæli puncto; </s>
            <s xml:id="echoid-s16112" xml:space="preserve">ſicuti enim cum plures in eo-
              <lb/>
            dem templo ex diuerſis locis pendentem Lychnum intuentur, eum iuxta diuerſum lacunaris punctum putãt
              <lb/>
            eſſe, quæ viſus varietas eſt quædam parallaxis. </s>
            <s xml:id="echoid-s16113" xml:space="preserve">ſi verò Lychnus ſit laqueari affixus, omnibus, qui ſunt in tẽplo
              <lb/>
            videtur eſſe in eodem loco, ideſt, nullam aſpectus diuerſitatem efficiet; </s>
            <s xml:id="echoid-s16114" xml:space="preserve">ſic firmamentum eſt Mundi lacunar,
              <lb/>
            Lychni ſunt ſydera; </s>
            <s xml:id="echoid-s16115" xml:space="preserve">quornm quæ infra ipſum ceu penſilia ſunt, vti ſunt planetæ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s16116" xml:space="preserve">Cometæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s16117" xml:space="preserve">quæ propterea
              <lb/>
            in diuerſis firmamenti locis, ex diuerſis terræ locis, conſpecta cernuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s16118" xml:space="preserve">vnde nec eandem cum proximis
              <unsure/>
              <lb/>
            ſtellis configurationem, vel diſtantiam habere videntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s16119" xml:space="preserve">At ſtella hæc noua Caſſiopeæ vbiq; </s>
            <s xml:id="echoid-s16120" xml:space="preserve">loco rum viſa
              <lb/>
            eſt in eodem cæli puncto; </s>
            <s xml:id="echoid-s16121" xml:space="preserve">nam Valentiæ in Hiſpania Hieronymus Muſonius Mathematicum profeſſor, in
              <lb/>
            Sicilia Franciſcus Maurolycus inſignis Mathematicus, demum in Dania Tycho magnus ille obſeruator, in
              <lb/>
            locis adeò diſiunctis, eam cum vicinis ſtellis eandem ſemper ſeruaſſe diſtantiam, ac proinde nullam habuiſſe
              <lb/>
            parallaxim depræhenderunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s16122" xml:space="preserve">Vnde conſequens eſt eam ſupra omnes errantium regiones conſtitiſſe.</s>
            <s xml:id="echoid-s16123" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16124" xml:space="preserve">FIGVRAM eius fuſſſe ſphæricam exiſtimo ijſdem rationibus, quibus & </s>
            <s xml:id="echoid-s16125" xml:space="preserve">reliquas mundo coæuas eſſe
              <lb/>
            rotundas. </s>
            <s xml:id="echoid-s16126" xml:space="preserve">omnia enim eius accidentia vti ſupra vidimus erant communia cum alijs inerrantibus, quare idem
              <lb/>
            de figura exiſtimandum eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s16127" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s16128" xml:space="preserve">MAGNITVDO eius vera, eodem prorſus modo, quo in ſtellis perpetuis, reperitur; </s>
            <s xml:id="echoid-s16129" xml:space="preserve">eandem diſtan-
              <lb/>
            tiam à medio mundi obtinent, quæ eſt ſemidiam. </s>
            <s xml:id="echoid-s16130" xml:space="preserve">terræ 14′000′. </s>
            <s xml:id="echoid-s16131" xml:space="preserve">diameter autem apparens huius, cum ma-
              <lb/>
            xima apparuit, fuit 3 {1/2}. </s>
            <s xml:id="echoid-s16132" xml:space="preserve">ex quibus duobus principijs, modis alias traditis, elicitur eius magnitudo ad terram
              <lb/>
            collata, quæ ſanè mira eſt, nam terram 360. </s>
            <s xml:id="echoid-s16133" xml:space="preserve">vicibus adæquauit. </s>
            <s xml:id="echoid-s16134" xml:space="preserve">De hac Tycho edidit integrum Tomum,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s16135" xml:space="preserve">alij plures de eadem varia Opuſcula conſcripſerunt, quæ omnia cum eodem Tychonis Tomo ſunt edita.</s>
            <s xml:id="echoid-s16136" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>