1attollerent.
Prudenti ſane conſilio.
Nam patebat uſus machi
narum expeditior: et perpendicula liberiora captabantur.
Ad perpendiculum columna ſtatuetur ſic in baſe / et ima in
columna: et in ſummo centra circulorum notabuntur. In cen
tro baſis acus ferreus plumbo affirmabitur. Centrum uero
imæ columne perforabitur / quoad acum extantem ex baſi in
tra ſe concipiat. Supra uerticem machinæ annotabitur pun
ctum: a quo perpendiculum in medium cadat baſis acum.
His paratis non erit difficile pellere ſummum columnæ ſca
pum: ut ſui circuli centrum puncto annotato ſubſtituar ex
perpendiculo. Didici ex ueterum operibus complanari poſſe
marmora teneriora iiſdem ipſis ferramentis: quibus et ma
teria abradatur. Illud etiam obſeruarunt / ut rudes adhuc la
pides aſtruerent ſolis dolatis capitibus lapidum et labris:
quæ in opere mutuo iungerentur: obſtructo uero ex opere
poſtea quod rude aderat dedolabant atque leuigabant. Credo
id quidem: ut periculis machinarum quam minimum poſſent
impenſæ committerent. Grauius enim diſpendium ex terſo
et plane abſoluto lapide accepiſſent / ſi caſu aliquo diffractum
fuiſſet quam ex incohato. Adde quod temporibus conſultiſſime pro
ſpiciebant. Aliud enim tempus eſt operis aſtruendi: aliud
ueſtiendi atque expoliandi. Affictorum operum duo ſunt ge
nera. Vnum quod ita adhæret parieti / ut quota ſui pars in
terlateat / et quota promineat ex pariete. Aliud quod totis
columnis ex pariete ſolutum exit: et porticum imitari uo
luiſſe præ ſe fert. Illud ea re prominens: hoc expeditum nun
cupetur. In prominentibus erunt columnæ aut rotundæ aut
quadrangulæ. Prominere oportet rotundas ne plus / ne item
minus ſemidiametro. Quadrangulas ne plus parte ſui late
ris quarta / ne minus ſexta. In expeditis columnæ nuſquam plus
quam totis baſibus et parte amplius quarta ſecedent a pariete:
nuſquam minus quam ut tota columna et baſis exeat ex parie
te. In his autem quæ totis baſibus et quarta ſecederint
quadrangula ex pariete columna prominens reſpondeat
narum expeditior: et perpendicula liberiora captabantur.
Ad perpendiculum columna ſtatuetur ſic in baſe / et ima in
columna: et in ſummo centra circulorum notabuntur. In cen
tro baſis acus ferreus plumbo affirmabitur. Centrum uero
imæ columne perforabitur / quoad acum extantem ex baſi in
tra ſe concipiat. Supra uerticem machinæ annotabitur pun
ctum: a quo perpendiculum in medium cadat baſis acum.
His paratis non erit difficile pellere ſummum columnæ ſca
pum: ut ſui circuli centrum puncto annotato ſubſtituar ex
perpendiculo. Didici ex ueterum operibus complanari poſſe
marmora teneriora iiſdem ipſis ferramentis: quibus et ma
teria abradatur. Illud etiam obſeruarunt / ut rudes adhuc la
pides aſtruerent ſolis dolatis capitibus lapidum et labris:
quæ in opere mutuo iungerentur: obſtructo uero ex opere
poſtea quod rude aderat dedolabant atque leuigabant. Credo
id quidem: ut periculis machinarum quam minimum poſſent
impenſæ committerent. Grauius enim diſpendium ex terſo
et plane abſoluto lapide accepiſſent / ſi caſu aliquo diffractum
fuiſſet quam ex incohato. Adde quod temporibus conſultiſſime pro
ſpiciebant. Aliud enim tempus eſt operis aſtruendi: aliud
ueſtiendi atque expoliandi. Affictorum operum duo ſunt ge
nera. Vnum quod ita adhæret parieti / ut quota ſui pars in
terlateat / et quota promineat ex pariete. Aliud quod totis
columnis ex pariete ſolutum exit: et porticum imitari uo
luiſſe præ ſe fert. Illud ea re prominens: hoc expeditum nun
cupetur. In prominentibus erunt columnæ aut rotundæ aut
quadrangulæ. Prominere oportet rotundas ne plus / ne item
minus ſemidiametro. Quadrangulas ne plus parte ſui late
ris quarta / ne minus ſexta. In expeditis columnæ nuſquam plus
quam totis baſibus et parte amplius quarta ſecedent a pariete:
nuſquam minus quam ut tota columna et baſis exeat ex parie
te. In his autem quæ totis baſibus et quarta ſecederint
quadrangula ex pariete columna prominens reſpondeat