Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
193
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1389
"/>
<
lb
/>
in ipſo Deo; niſi fortè, vt in cauſſa, formaliter verò nequaquam, ſed in ſingulis efficientibus. </
s
>
<
s
>Præ
<
lb
/>
ſtat autem ad maiorem lucem Ariſtotelis ipſius verba ſubſcribere; nam ſic fiet, vt proponatur lo
<
lb
/>
cus quem ab omnib omiſſum video: tùm
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
ex interpretatione noſtra lapſus quidam Theodori
<
lb
/>
corrigatur. </
s
>
<
s
>Primùm igitur 1. de ortu Ani. leguntur hæc apud Ariſt.
<
foreign
lang
="
grc
">Αλλ̓ ἄμφω εἰς τὸ θῆλυ συμ
<
lb
/>
βάλλονται τὸ πὰρ αὐτῶν γινόμενον, διὰ τὸ ἐν τῷ θήλει εἶναι τὴν ὑλην. </
foreign
>
</
s
>
<
s
>
<
foreign
lang
="
grc
">ἐξ ἦς ἐστὶ τό δημιουργοὺμε
<
lb
/>
νον. </
foreign
>
</
s
>
<
s
>
<
foreign
lang
="
grc
">καὶ εὐθύς τὴν μὲν ἀθρόον ὑπαζχειν ἀναγκαῖον, ἐξἧς συνισταται τὸ κύημα τὸ πρῶτον, τὴν δὲ
<
lb
/>
ὲγγινεσθαι ἀεὶ τῆς ὑλης, εῖπερ δὺναται τὸ κυόμενον. </
foreign
>
</
s
>
<
s
>
<
foreign
lang
="
grc
">ῶστε ἀναγκη ἐν τῷ θηλει ὑπάρχειν τὸν
<
lb
/>
τὸκον. </
foreign
>
</
s
>
<
s
>
<
foreign
lang
="
grc
">καὶ γὰρ πρὸς τῷ ξύλῳ ὁ τέκτων, καὶ πρὸς τῷ πηλω ὁ κεζαμεὺς. </
foreign
>
</
s
>
<
s
>
<
foreign
lang
="
grc
">καὶ ὀλως πᾶσιν. </
foreign
>
</
s
>
<
s
>
<
foreign
lang
="
grc
">ἡ ἐργα
<
lb
/>
σία καὶ ἡ κινησίς ἐσχατη πρός τᾗ ὑλη. </
foreign
>
</
s
>
<
s
>
<
foreign
lang
="
grc
">οἵον ἡ οἰκοδύμησις ὲν τοῖς ὀικοδομουμένοις. </
foreign
>
</
s
>
<
s
>
<
foreign
lang
="
grc
">λαβοι δ' αὐτις
<
lb
/>
οὐν τούτων καὶ τὸ ἄῤῥεν ποὸς ξυμβὰλλεται εἰς τὴν γένεσιν. </
foreign
>
</
s
>
<
s
>
<
foreign
lang
="
grc
">οὐδὲ γὰρ τὸ ἄῤῥεν ἁπαν προίεται σπέρ
<
lb
/>
μα, ὁσατε προιεται τὠν ἀῤῥενων οὐθὲν μόριον τοῦ τ' ἐστὶ τοῦ γιγνομενου κυήματος· ῳ̂σπερ ἠδ̓
<
lb
/>
ἀπὸ τέκτονος πρός τὴν τῶν ξύλων ὑλήν. </
foreign
>
</
s
>
<
s
>
<
foreign
lang
="
grc
">οὒτ' απέρχεται οὐδεν, οῦτε μόριον οὐδεν ἐστὶν ἐν τῷ γι
<
lb
/>
γνομένῳ τῆς τεκτονικῆς, ἀλλ' ἡ μορφὴ καὶ τὸ ειδος τὸ ἀπ̓ ἐκείνου ἐγγινεται διὰ τῆς κινήσεως ἐν
<
lb
/>
τῇ ὑλῃ. καὶ ἡ μὲν ψυχὴ ἐν ᾗ τὸ εῖδος καὶ ἡ ἐπιστήμη κινοῦσι τὰς χεῖζας, ῆτοι μόριον ἑτερον ποιάν
<
lb
/>
τινα κινησιν, ἑτεραν μὲν, ἀφ' ὠν τὸ γιγνόμενον ἑτερον. </
foreign
>
</
s
>
<
s
>
<
foreign
lang
="
grc
">τὴν ἀυτὴν δὲ, ἀφ' ὠν τὸ ἀυτὸ αἱ δὲ χεῖ
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1390
"/>
<
lb
/>
ρες καὶ τὰ ὄργανα τὴν ὑλήν. Ὁμοιως δὲ καὶ ἡ φύσις ἡ ἐν τῷ ἀρ̀ῥενι τῶν σπέρμα προιεμένον
<
lb
/>
χρῆται τῷ σπέρματι ὡς ὀργανῳ, καὶ ἔχοντι κινησιν ἐνεργεία, ὡσπερ ἑν τοῖς κατἀ τἑχνήν γι
<
lb
/>
νομένοις τὰ ὄργανα κινἑιται. </
foreign
>
</
s
>
<
s
>
<
foreign
lang
="
grc
">ἐν ἐκείνοις γὰρ πως ἡ κὶνησις τῆς τέχνης</
foreign
>
. </
s
>
<
s
>& quæ ſequuntur ho
<
lb
/>
rum interpretatio talis. </
s
>
<
s
>Sed ambo in fęminam conferunt, quod ab ipſis efficitur: “proptereà quae in
<
lb
/>
fęmina ſit materia, ex qua exiſtit id quod efficitur. </
s
>
<
s
>& ſtatim hanc quidem totam ſimul adeſſe ne
<
lb
/>
ceſſe eſt ex qua conſtituitur conceptus ille primus; eius verò partem ſemper accedere, ſiquid
<
expan
abbr
="
põt
">potest</
expan
>
<
lb
/>
conceptus. </
s
>
<
s
>quare neceſſe eſt in fęmina partum contineri. </
s
>
<
s
>etenim ligno faber adeſt & limo figu
<
lb
/>
lus. </
s
>
<
s
>& generatim omnib. operatio & motus extremus materiæ, vt edificatio in iis quæ edifican
<
lb
/>
tur. </
s
>
<
s
>Accipiat
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
aliquis & quemadmodum mas
<
expan
abbr
="
cõferat
">conferat</
expan
>
ad generationem, neque
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
mas omnis
<
lb
/>
proiicit ſemen, &
<
expan
abbr
="
quicunq.
">quicunque</
expan
>
è marib. proiiciunt, nulla pars .i. </
s
>
<
s
>conceptus, qui producitur. </
s
>
<
s
>quemad
<
lb
/>
modum
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
à fabro ad lignorum materiam,
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
ſegregatur quippiam,
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
pars vlla fabrilis
<
lb
/>
ineſt in eo quod fit; ſed forma & ſpecies quæ ab illo ingeneratur per motum in materia & anima
<
lb
/>
in qua ſpecies eſt, & ſcientia mouent manus, aut alteram partem certo quodam motu; diuerſo
<
lb
/>
quidem, quorum quod fit, alterum eſt. </
s
>
<
s
>eodem verò à
<
expan
abbr
="
quib.
">quibus</
expan
>
idem, manus
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
& inſtrumenta ma
<
lb
/>
teriam. </
s
>
<
s
>Similiter
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
& natura, quę eſt in mare eorum qui proiiciunt, vtitur ſemine, vt inſtrumen
<
lb
/>
to, & habente motum actu, quemadmodum in iis quæ fiunt, ſecundùm artem organa mouentur,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1391
"/>
<
lb
/>
in illis
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
quodammodo motus artis.” Hæc ipſe Ariſtoteles in
<
expan
abbr
="
quib.
">quibus</
expan
>
licentioſius euagatus Theodo
<
lb
/>
rus id quod apud Ariſtotelem
<
foreign
lang
="
grc
">εῖπες δὺναται τὸ κυόμενον</
foreign
>
. </
s
>
<
s
>ipſe conuertit. </
s
>
<
s
>quia nutriatur & cre
<
lb
/>
ſcat. </
s
>
<
s
>& reſpexit materiam, cùm
<
expan
abbr
="
tñ
">tantum</
expan
>
de efficiente cauſſa mentionem faciat Ariſt. </
s
>
<
s
>id
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
in philoſo
<
lb
/>
phia Peripatetica perſpicuum eſt
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
& ab Hyppocrate
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
longe antea monſtratum primas auctio
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1392
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1393
"/>
<
lb
/>
neis & affectioneis primas ab alio fieri,
<
expan
abbr
="
nẽpe
">nempe</
expan
>
à generante, deinceps ab ipſomet viuente quod au
<
lb
/>
getur, vt
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
ex eo loco liquebit, quem mox allaturi ſumus, & ab omnib. receptum eſt animans ab
<
lb
/>
inanimo ſeparari, quae hoc principiis motus internis careat, illud habeat. </
s
>
<
s
>Siquid
<
expan
abbr
="
igit̃
">igitur</
expan
>
<
expan
abbr
="
põt
">potest</
expan
>
fętus poſt
<
lb
/>
primam conſtitutionem, vt certè
<
expan
abbr
="
põt
">potest</
expan
>
, ſequitur, vt materiam quæ influit, commodè & trahere ad
<
lb
/>
ſeſe, & immutare poſsit. </
s
>
<
s
>Sic igitur & membrorum conſtitutio fit à virtute quæ in corde ineſt, &
<
lb
/>
animalis partes augentur ab influente materia. </
s
>
<
s
>Sed audi
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
hæc quæ ipſe item adſcripſit lib. 2. qui
<
lb
/>
bus & hæc quæ nuper appoſuimus ad eius loci interpretationem, confirmabuntur magis, & ea
<
expan
abbr
="
q̃
">quae</
expan
>
<
lb
/>
propoſuimus ab initio, magis elucebunt. </
s
>
<
s
>Vbi
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
docet. </
s
>
<
s
>Vtrum'ne partes
<
expan
abbr
="
oẽs
">omnes</
expan
>
à corde producantur,
<
lb
/>
an ab alia quadam virtute: id accipit, quod nobis indicare poſsit, vnde'nam forma permanet ad
<
lb
/>
id quod viuit ſanè, ſed
<
expan
abbr
="
nondũ
">nondum</
expan
>
abſolutum eſt. </
s
>
<
s
>ex quo concludit parteis reliquas à corde minimè
<
lb
/>
procreari. </
s
>
<
s
>ſic ſcribens.
<
foreign
lang
="
grc
">λόγος δὲ τούτου, ὁτι ἀπὸ τοῦ ἐντελεχεία ὄντος, τὸ δύναμει ὂν γινεται, ἐν</
foreign
>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1394
"/>
<
lb
/>
<
foreign
lang
="
grc
">τοῖς φύσει ἢ τέχυη γινομὲνοις. </
foreign
>
</
s
>
<
s
>
<
foreign
lang
="
grc
">ὡστε δέοι τὸ εἶδος καὶ τὴν μορφὴν ἐν ἐκεὶνῳ εἶναι, ὁὶον ἐν τῇ καρ
<
lb
/>
δια τὸτοῦ ἡπατος. </
foreign
>
</
s
>
<
s
>
<
foreign
lang
="
grc
">καὶ ἄλως δὲ ἄτοπος, καὶ πλασματιας λόγος</
foreign
>
. </
s
>
<
s
>quæ ſic exponuntur. </
s
>
<
s
>“Ratio verò
<
lb
/>
huius, quod ab eo quod eſt actu, id quod eſt poteſtate fit in iis quæ natura vel arte fiunt. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
quap̨p̨
">quapropter</
expan
>
<
lb
/>
ſpeciem & formam in illo ineſſe oporteret, vt in corde, epatis, cùm cæteroquin abſurdus ſermo
<
lb
/>
& figmenti ſimilis ſit.” Hîc igitur habes tu formam eſſe in efficiente quæ ſubiecto tradenda ſit, &
<
lb
/>
perpetuò poni ab Ariſt. </
s
>
<
s
>ſimilitudinem inter naturam & artem. </
s
>
<
s
>quantum pertinet ad hoc offi
<
lb
/>
cium. </
s
>
<
s
>Idem
<
expan
abbr
="
quoq.
">quoque</
expan
>
poſt paullò rurſus eodem exemplo rem illuſtrat, & confirmat ſententiam no
<
lb
/>
ſtram, inquiens.
<
foreign
lang
="
grc
">ὧσπερ δὲ τὰ ἁπο τῆς τὲχνης γινόμενα γὶνεται διὰ τῶν ὀργάνον, ἐστσὶ δὲ ἀληθὲ
<
lb
/>
στερον εἰπεῖν διὰ τῆς κινήσεως ἀυτων, ἀυτῆ δὲ ἐστὶν ἡ ἐνέργεια τῆς τέχνης. </
foreign
>
</
s
>
<
s
>
<
foreign
lang
="
grc
">ἡ δε ̀ μορφὴ ηωνγινο
<
lb
/>
μὲνον ἐν άλω οὑτος</
foreign
>
, & alia multa, quæ in eundem ſenſum ab Ariſt. </
s
>
<
s
>perpetuò ſcribuntur, quo
<
lb
/>
rum hic eſt ſenſus. </
s
>
<
s
>“Quemadmodum verò ea quæ fiunt ab arte, fiunt per organa: verius
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
di
<
lb
/>
xerimus per eorum motus, hæc verò eſt artis ipſius operatio. </
s
>
<
s
>ars verò forma eorum quæ fiunt in
<
lb
/>
alio.” Sic. </
s
>
<
s
>Vides hîc tu Ariſt. </
s
>
<
s
>ponere artem formam eorum quæ fiunt in alio, ideſt, in ſubiecto, </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>