Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

List of thumbnails

< >
131
131 (79)
132
132 (80)
133
133 (81)
134
134 (82)
135
135 (83)
136
136 (84)
137
137 (85)
138
138 (86)
139
139 (87)
140
140 (88)
< >
page |< < (161) of 389 > >|
352. Compreſſionem ingentem experimur in aere, quæ in
22Compreſſio a
ris
a qua vi pro-
veniat
: aquæ
compreſſio
cur
ad
ſenſum nul-
la
: unde muta-
tio
in vapores
tam
elaſtices.
eo eſt proportionalis vi comprimenti.
Pro eo caſu demon-
ſtravit
Newtonus Princ.
Lib. 3. prop. 23, vim particularum
repulſivam
mutuam debere eſſe in ratione reciproca ſimplici
diſtantiarum
.
Quare in iis diſtantiis, quas habere poſſunt par-
ticulæ
aeris perſeverantis cum ejuſmodi proprietate, &
formam
aliam
non inducentis (nam &
aerem poſſe e volatili fieri fi-
xum
, Newtonus innuit, ac Haleſius inprimis uberrime demon-
ſtravit
), oportet, arcus MN accedat ad formam arcus hy-
perbolæ
conicæ Apollonianæ.
At in aqua compreſſio ſenſibi-
lis
habetur nulla, utcunque magnis ponderibus comprimatur.
Inde aliqui inferunt, ipſam elaſtica vi carere, ſed perperam;
quin
immo vires habere debet ingentes diſtantiis utcunque pa-
rum
imminutis;
quanquam eædem particulæ debent eſſe prope
limites
, nam &
diſtractioni reſiſtit aqua. Infinita ſunt curva-
rum
genera, quæ poſſunt rei ſatisſacere, &
ſatis eſt, ſi arcus
EF
directionem habeat fere perpendicularem axi AC.
Si cur-
vam
cognitam adhibere libeat;
ſatis eſt, ut arcus EF accedat
plurimum
ad logiſticam, cujus ſubtangens ſit perquam exigua
reſpectu
diſtantiæ AD.
Demonſtratur paſſim, ſubtangentem.
logiſticæ
ad intervallum ordinatarum exhibens rationem duplam
eſſe
proxime ut 14 ad 10;
& eadem ſubtangens ad intervallum,
quod
exhibeat ordinatas in quacunque magna ratione inæqua-
litatis
, habet in omnibus logiſticis rationem eandem.
Si igi-
tur
minuatur fubtangens logiſticæ, quantum libuerit;
minuetur
utique
in eadem ratione intervallum BD reſpondens cuicunque
rationi
ordinatarum BF, DE, &
accedet ad æqualitatem,
quantum
libuerit, ratio AB ad AD, a qua pendet compreſ-
ſio
;
& cujus ratio reciproca triplicata eſt ratio denſitatum,
cum
ſpatia ſimilia ſint in ratione triplicata laterum homolo-
gorum
, &
maſſa compreſſa poſſit cum eadem nova denſitate
redigi
ad formam ſimilem.
Quare poterit haberi incremen-
tum
vis comprimentis in quacunque ingenti ratione auctæ cum
compreſſione
utcunque exigua, &
ratione denſitatum utcunque
accedente
ad æqualitatem.
Verum ubi ordinata ED jam ſatis
exigua
fuerit, debet curva recedere plurimum ab arcu logiſti-
, ad quem acceſſerat, &
qui in infinitum protenditur ex par-
te
eadem, ac debet accedere ad axem AC, &
ipſum ſecare, ut
habeantur
deinde vires attractivæ, quæ ingentes etiam eſſe poſ-
ſunt
;
tum poſt exiguum intervallum debet haberi alius

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index