Fabri, Honoré, Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur, 1665

List of thumbnails

< >
151
151
152
152
153
153
154
154
155
155
156
156
157
157
158
158
159
159
160
160
< >
page |< < of 248 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.002464">
                <pb pagenum="199" xlink:href="025/01/213.jpg"/>
              pondus parum tendit? </s>
              <s id="s.002465">quod tamen repugnat experimentis; ſi enim fiſtula
                <lb/>
              ſit tantum vel vnum vel duos pedes alta, etiam ſubducto digito non deſcen­
                <lb/>
              dit Mercurius, vt patet, deſcendere tamen deberet, licèt minus. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002466">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002467"> Fateor gravem eſſe difficultatem; ad quam tamen reſpondeo,
                <lb/>
              duo eſſe capita, ex quibus dicta reſiſtentia petitur; primum eſt, vt educatur
                <lb/>
              ex poris, alterum vt tendatur; ſi tantùm ſecundum caput conſideretur, ma­
                <lb/>
              gna vis ponderis, multum; parva verò, parum illam materiam tendit; quo­
                <lb/>
              ad verò primum, ea eſt reſiſtentia, quæ determinatam vim exigit, vt ſu­
                <lb/>
              peretur; Cogita quæſo fixum in ligno clavum, qui tanta vi dumtaxat re­
                <lb/>
              figitur, non verò minore; ita prorſus ex poris corporum illa materia edu­
                <lb/>
              ci nequit, niſi tanta vis applicetur; vbi verò ſemel educta eſt, pro majo­
                <lb/>
              re vel minore pondere magis vel minùs tenditur; hinc ſi aëris tantulum
                <lb/>
              immittatur in fiſtulam BD, non tantùm infra C deſcendit Mercurius,
                <lb/>
              verùm etiam materia illa, quæ jam educta eſt, & aëri admixta, maximè
                <lb/>
              dilatatur. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002468">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002469"> Non video, quæ vis deſideretur, vt educatur ex Mer­
                <lb/>
              curio, corpore ſcilicet liquido, quod parum reſiſtit: idem de aqua di­
                <lb/>
              cendum eſt, </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002470">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002471"> Immò videtur, quod minore vi opus ſit ad educendam illam
                <lb/>
              materiam ex Mercurio, quàm ex vitro, cùm multæ partes movendæ,
                <lb/>
              & quaſi amovendæ ſint; cùm tamen in corpore ſicco paulò liberiores ſint
                <lb/>
              pori; non eſt igitur dubium, quin aliqua reſiſtentia ſit; cogita rete quod­
                <lb/>
              dam perexiguis annulis diſtinctum, quod ſine aliqua reſiſtentia ex aqua
                <lb/>
              non educitur, non eſt igitur mirum, ſi cum illa materia ex tot meandris &
                <lb/>
              pororum labyrinthis eruenda ſit, tanta ſit in hoc difficultas, vt majore vi ad
                <lb/>
              eam ſuperanda, opus ſit, quàm reverà ſit pondus Mercurij extantis CI.
                <lb/>
              analogia clavi refigendi, præſertim ſi per diverſos anfractus eat, rem iſtam
                <lb/>
              ob oculos ponit. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002472">
                <emph type="italics"/>
              Auguſtin.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002473"> Illa igitur materia per poros vitri abundè ab extrinſeco aëre
                <lb/>
              intra fiſtulam adduci poteſt; nulla ergo tenſio intercedit; immò hæc ſen­
                <lb/>
              tentia eadem eſſe videtur cum illa, quam vltimo loco impugnabas. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002474">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002475"> Licèt ex poris vitri educatur, non tamen ex hoc ſequitur, illam
                <lb/>
              ab aëre extrinſeco elici; nec enim pori illi ita ſunt pervij, vt liber tranſi­
                <lb/>
              tus pateat; alioquin, nullum corpus vnquam comprimi poſſet, nullum
                <lb/>
              tendi, aut dilatari; equidem in corpore liquido ſecus accidit; cùm enim
                <lb/>
              non ſine aliquo partium motu hæc fiat, ex iis eductio, inde fit, vt materia
                <lb/>
              illa dilatabilis meliùs colligatur, ad aliquam ſcilicet altitudinem. </s>
              <s id="s.002476">Acce­
                <lb/>
              dit quòd in illo deſcenſu agitantur corporis liquidi partes, & hæc agita­
                <lb/>
              tio collectionem materiæ dilatabilis non parum juvat; hinc fortè procedit,
                <lb/>
              vt laudatus ſupra Autor etiam obſervat, longè majore vi opus eſſe ad edu­
                <lb/>
              cendum ex Cylindro cavo embolum, cujus extrema baſis ita adhæret fun­
                <lb/>
              do Cylindri, vt nihil aëris interceptum maneat. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002477">
                <emph type="italics"/>
              Chryſocom.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002478"> Putabam fieri non poſſe, vt embolus abeo fundo vlla vi hu­
                <lb/>
              mana avelleretur; immò putabam te eſſe in eadem ſententia. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002479">
                <emph type="italics"/>
              Antim.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
              <s id="s.002480"> In ea fui aliquando, ne quid diſſimulem, novis tamen experi-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>