Fabri, Honoré - Dialogi physici in quibus de motu terrae disputatur

1mentis edoctus in meliorem ſententiam deſcendi; & verò longè diffici
liùs educitur ex corpore ſicco illa materiæ copia, quæ ad occupandum to
tum illud vacuum neceſſaria eſt; ſed hæc nihil ad præſentem quæſtionem;
accedit, quod embolus ſino corio, Cylindro cavo rectè non congruit; co
rium autem poroſum eſt & ſpongioſum, at que adeò multum aëra, multum
que prædictæ materiæ continet.

Auguſtin. Sed quæſo te, quando altiſſima eſt fiſtula, vnde tanta copia il
lius materiæ, qua ſcilicet ſegmentum CD repleatur, quando longiſſi
mum eſt?

Antim. Demus hoc, nec enim vnquam probatum eſt, in longiſſimis
illis fiſtulis; Demus, inquam; cavæ ſuperficies vitri ſunt vt altitudines; item
labentis Mercurij quantitates, ſeu Cylindri ; quid mirum ergo, ſi in eadem
proportione materia dilatabilis ſuppeditetur?

Chryſoc. Nunquid fortè meliùs diceres, ſi partibus dumtaxat aëris inter
Mercurium & cavam ſuperficiem fiſtulæ interceptis hoc tribueres?

Antim. Non ſunt haud dubiè aëris partes inter partes Mercurij, nec
etiam inter Mercurium & dictam ſuperficiem cavam, ſed tantùm partes
illius materiæ dilatabilis, quæ cadente Mercurio inde facilè educitur: &
verò cùm aër, ſi quis intruſus ſit, ita ſuum locum occupet, vt inclinata fi
ſtula Mercurius totam cavitatem CD non occupet, ſed ſpatium neceſſa
rium aëri relinquat; vbi Mercurius aſſurgens nullum ſpatium vacuum re
linquit, vt aliquando accidit, nullus profectò aër ineſt.

Auguſtin. Legi apud Autorem ſupra laudatum, ſi fiſtula multiplici ſuc
cuſſu fatigetur, dum in eam Mercurius infunditur, ſegmentum Mercurij
extantis inde altius fore; immò ſi ferrum candens admoveatur lateri fi
ſtulæ CI, aſcendunt quædam aëris bullulæ; aër igitur Mercurio inerat:
idem in aqua fieret.

Antim. Illæ bullæ non ſunt aëre plenæ, ſed vel humore rarefacto, qui
multus ineſt Mercurio, vel illa materia tenui, quæ facilè rareſcit; quan
quam dicerem potiùs, humorem rarefactum; vt enim materiam illam te
nuem ad elementum aëris propiùs accedentem, vtpote neceſſariam ad
multos naturæ vſus agnoſco, ita & admitto humorem quendam ſubtilem,
ad elementum aquæ proximè accedentem, ſine quo fortè frigoris, effe
ctus explicari non poſſunt: ſed veni quæſo ad alias, quæ tibi ſubortæ ſunt
difficultates.

Auguſtin. Illa materia, quæ poſt deſcenſum Mercurij ſegmentum
CD obtinet, eſt rarior & levior aëre; igitur aër extrinſecus per medium
Mercurium in illam gravitat; ſi ergo hæc vis gravitationis Cylindri aëris
extrinſeci major eſt vi gravitationis Mercurij extantis CI, illam haud
dubiè ſuperabit, attollet que Mercurium; idem faciet, ſi æqualis ſit; acce
dente ſcilicet vi tenſæ materiæ; ſi denique minor eſt, cur non vincitur deſ
cenditque Mercurius infra C?

Antim. Licèt hæc omnia darem, nihil tamen inde contra meam hy
potheſim; ſupponamus enim exempli gratia, vim Cylindri aëris extrin
ſeci pluſquam centuplo majorem vi gravitationis Mercurij CI; non po-

Text layer

Text normalization

Search