Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of handwritten notes
<
1 - 4
[out of range]
>
<
1 - 4
[out of range]
>
page
|<
<
(162)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
162
"
file
="
0214
"
n
="
214
"
rhead
="
THEORIÆ
"/>
repulſivus, recedens plurimum ab axe, qui exhibeat vires illas
<
lb
/>
repulſivas ingentes, quas habent particulæ aqueæ, ubi in vapo-
<
lb
/>
res abierunt per fermentationem, vel calorem.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">353. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">In caſu denſitatis non immutatæ ad ſenſum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">virium
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0214-01
"
xlink:href
="
note-0214-01a
"
xml:space
="
preserve
">Ubi preſſio
<
lb
/>
proportionalis
<
lb
/>
altitudini, &
<
lb
/>
unde.</
note
>
illarum parallelarum æqualium, uti eas in gravitate noſtra con-
<
lb
/>
cipimus, preſſiones erunt ut baſes, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">altitudines; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nam nume-
<
lb
/>
rus particularum paribus altitudinibus reſpondens erit æqualis,
<
lb
/>
adeoque in diverſis altitudinibus erit in earum ratione; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">virium
<
lb
/>
autem æqualium ſummæ erunt ut particularum numeri. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">At-
<
lb
/>
que id experimur in omnibus homogeneis fluidis, ut in Mer-
<
lb
/>
curio, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">aqua.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">354. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Ubi facto foramine liber exitus relinquitur ejuſmodi
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0214-02
"
xlink:href
="
note-0214-02a
"
xml:space
="
preserve
">Quo
<
unsure
/>
modo fiat
<
lb
/>
acceleratio in
<
lb
/>
effluxu.</
note
>
maſſæ particulis, erumpent ipſæ velocitatibus, quas acquirent,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quæ reſpondebunt viribus, quibus urgentur, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſpatio, quo
<
lb
/>
indigent, ut recedant a particulis ſe inſequentibus; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">donec vis
<
lb
/>
mutua repulſiva jam nulla ſit. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Prima particula relicta libera
<
lb
/>
ſtatim incipit moveri vi illa repulſiva, qua premebatur a par-
<
lb
/>
ticulis proximis: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">utcunque parum illa receſſerit, jam ſecunda
<
lb
/>
illi proxima magis diſtat ab ea, quam a tertia, adeoque mo-
<
lb
/>
vetur in eandem plagam, differentia virium accelerante mo-
<
lb
/>
tum; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">eodem pacto aliæ poſt alias ita, ut tempuſculo utcun-
<
lb
/>
que exiguo omnes aliquem motum habeant, ſed initio eo mi-
<
lb
/>
norem, quo poſteriores ſunt. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Eo pacto diſcedunt a ſe invi-
<
lb
/>
cem, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſemper minuitur vis accelerans motum, donec ea e-
<
lb
/>
vadat nulla; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quin immo etiam aliquanto plus æquo a ſe invi-
<
lb
/>
cem deinde recedunt particulæ, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">jam attractivis viribus re-
<
lb
/>
trahuntur, accedentes iterum, non quod retro redeant, ſed
<
lb
/>
quod anteriores moveantur jam aliquanto minus velociter,
<
lb
/>
quam poſteriores; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tum iterum aucta vi repulſiva incipiunt ac-
<
lb
/>
celerari magis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">recedere, ubi & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">oſcillationes habentur quæ-
<
lb
/>
dam hinc, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inde.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">355. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Velocitates, quæ remanent poſt exiguum quoddam de-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0214-03
"
xlink:href
="
note-0214-03a
"
xml:space
="
preserve
">Unde velocitas
<
lb
/>
aquæ effluen.
<
lb
/>
tis ſubduplicata
<
lb
/>
altitudinis.</
note
>
terminatum ſpatium, in quo vires mutuæ, vel nullæ jam ſunt,
<
lb
/>
vel æque augentur, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">minuuntur, pendent ab area curvæ, cu-
<
lb
/>
jus axi
<
lb
/>
s partes exprimant non diſtantias a proxima particula,
<
lb
/>
ſed tota ſpatia ab initio motus percurſa, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ordinatæ in ſingu-
<
lb
/>
lis punctis axis exprimant vires, quas in iis habebat particu-
<
lb
/>
la. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Velocitates in effluxu aquæ experimur in ratione ſub-
<
lb
/>
duplicata altitudinum, adeoque ſubduplicata virium comprimen-
<
lb
/>
tium. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Id haberi debet, ſi id ſpatium ſit ejuſdem longitudinis,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">vires in ſingulis punctis reſpondentibus ejus ſpatii ſint in ra-
<
lb
/>
tione primæ illius vis. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Tum enim areæ totæ erunt ut ipſæ vi-
<
lb
/>
res initiales, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">proinde velocitatum quadrata, ut ipſæ vires.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Infinita ſunt curvarum genera, quæ rem exhibere poſſunt; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ve-
<
lb
/>
rum id ipſum ad ſenſum exhibere poteſt etiam arcus alterius
<
lb
/>
logiſticæ cujuſpiam amplioris illa, quæ exhibuit diſtantias ſin-
<
lb
/>
gularum particularum. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sit ea in fig. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">69 MFIN. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Tota e-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0214-04
"
xlink:href
="
note-0214-04a
"
xml:space
="
preserve
">Fig. 69.</
note
>
jus area infinita ad partes CN aſymptotica a quavis </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>