1vel vt naturalis ſeruetur, aut expoliatur, aut
odoribus iucuedis gratia addatur. Singula
ria autem recenſere, præſentis non eſt in
ſtituti, ſed ad libros de Rerum Varietate
pertinet.
odoribus iucuedis gratia addatur. Singula
ria autem recenſere, præſentis non eſt in
ſtituti, ſed ad libros de Rerum Varietate
pertinet.
Cur mutili
mali.
mali.
Quomodo
depiletur lo
cus.
depiletur lo
cus.
Veſtigijs
cutis delen
dis.
cutis delen
dis.
Dentibus de
albandis.
albandis.
Emaculantur igitur primùm dentes tar
taro in aquam mutato, dum marmoreo
vaſe ſepelitur. Idem ex aqua, quæ primò de
cidit ex deſtillatione halinitri, aluminiſque.
Senſim quoque mundantur, ſi radice ma
luæ aſſiduè fricentur. Et illud præſtantiſſi
mum, quòd mollitiem gingiuas non ero
dit, & dentes ob aſperitatem purgat, exper
tumque eſt. Cruſta panis tantum aduritur,
vt vertatur in carbones, deinde contuſa af
fricentur dentes, aquaque nitida lauentur.
Apium cùm multa alia ſint eo odoratiora,
oris fœtorem, ſiquid aliud, emendat: an
quia præter odoris magnitudinem, quo te
trum odorem obſcurat, vehementer dige
rit, & attenuat, hæretque multum ob pin
guedinem humidi? At maculas autem de
lendas faciei tartaro vtemur, lationibuſque
ex aqua maluæ, & in qua triticeum furfur
reſederit. Quæ ſplendorem afferunt ac nito
rem, ex oui candido, ex ſudore oui, aut flo
ribus maluæ, tum ſaccharo conſtant. Quæ
cunque etiam ſplendent, ex eo genere ſunt
vt argentum ſublimatum: ſed longè præ
ſtantius & innoxium talchum, ad fucum
faciendum, ſi præparetur quaſi natum. Quæ
manus expoliunt, molleſque faciunt, &
dealbant, vel fel bouis cum plurima aqua,
vel id excrementum quod ex martiacocta
vaſorum accidit ſimile vitro contritum, aut
ſapo ex oleo palmarum: mundant enim hæc
mirabiliter manus. Addunt alij communi
ſaponi iridis radicem contritam, alij con
chyliorum teſtas, alij ſepiæ cinerem: ſed
hæc experimento probata. Quæ autem la
bia, manuſque à ſciſſuris tuentur, & mol
liunt, odorémque bonum reddunt, pingue
dines ſunt, atque in eo genere odoratæ &
ſynceræ, quarum vſus commendatur. Ars
autem talis eſt. Pinguedini recenti quan
tum ponderis habet, atque inſuper dimi
dium amarici, maioranam vulgus vocat, aut
roſarum, aut myrti foliorum, aut cyperi
contundendo immiſce, & in paſtillos diui
de, recondéque mero ſpargens in vaſe con
cluſa in vmbra per horas 24. plus, minuſ
ve: inde aqua ſuperiniecta paſtillis coque
leniter, atque cola. Inde rurſus cùm dimi
dio maiore pondere eiuſdem odoratæ her
bæ qualiſcunque fuerit in mundo vaſe con
tuſam, & in fruſta diuiſam reponito, per
mittóque coniectam horis totidem. De
mùm fruſta collecta ſuperiniecta aqua co
quito, reponitóque colatam, denuò addens
odoratam herbam: ac id dum ter, quaterve
feceris, odorémque combiberit, quod puriſ
ſimum eſt, ſeruato, addens ſi libet garyo
phyllum, crocúmve, aut moſchum, aut
zibethum. Semper autem vino fruſta aſ
pergi debent eoque odorato, vt melius odo
rem pinguedo combibat. Aliter pinguedo
cum vino, cui odorata infuſa fuerint, ſæ
pius excoquitur, donec odorem ſuſceperit:
nam vinum celerius aqua, & odorem pro
prium pinguedinis tollit, & aromatum odo
re illam imbuit, & ne putreſcat aut ranci
da fiat, quod ( vt dixi ) vitium pinguedi
num proprium eſt, magis prohibet. Huius
generis eſt compoſitio pigmentariorum po
mata appellata, quæ molles manus reddit,
prohibet rugas, atque ſciſſuras in eis, tum
labis, & odorem bonum præſtat. Et ſca
biem pellit, maximè ſi ſtyrax, quam liqui
dam vocant, tertia ex parte addatur. Et in
vniuerſum omnibus cutis vitiis aptiſſima
eſt atque ob id maximo in vſu apud Italos.
Eius compoſitio, quæ præſtantiſſima eſt, ta
lis eſt: Pinguedinem ceruinam, ſuillæque
partem quartam, & medullæ cerui tan
tundem, miſcent: alij pro ceruina hœdi
nam ſubiiciunt, alij medullam prætermit
tunt. Has purgatas ab omni ſorde, pelli
culiſque vino albo lauant, exprimuntque
toties, donec vinum totum, & quicquid
eſt ſorditiei in eo auferatur, remaneatque
ſyncera pinguedo ſicca atque puriſſima. In
binas huius pinguedinis puræ libras addunt
Appianorum pomorum octo, decémve car
nem mundatam atque contuſam, garyo
phyllorum tenuium ſemunciam, nucis my
riſticæ vnciæ partem quartam, Indicæ ſpi
cæ grana ſex, aquæ roſaceæ optimæ libras
quatuor, coquantur lento igne omnia con
tecto vaſe, donec aqua fermè tota conſum
pta ſit, deinde colatam excipiunt vaſe aqua
roſacea ſæpiùs abluto, poſt addunt ceræ vn
cias quatuor candidæ atque puræ, olei amy
gdalini dulcis atque recentis vncias ſex: li
queſcunt omnia excolata excipiuntur vaſe
mundo, roſaceáque aqua ſæpius purgato.
Demùm vt coacta fuerit, ſæpius ac ſæpius
aqua roſacea moſcho addito, aliiſque odo
ratis aquis, ligneóque piſtillo diu agitatur
ac permiſcetur, donec odorem ſuauiſſimum
combibat, & vaſe vitreo in vmbra boreali
reponitur, ſeruaturque. Hæc igitur ſunt ve
lut exempla eorum, quæ ad decorationem
pertinent, nam de pilis eradicandis nuper
diximus, quare ad inſtitutum ordinem re
uertamur, de hiſque dicamus, in quibus,
magis, quàm mutilis natura aberrat.
taro in aquam mutato, dum marmoreo
vaſe ſepelitur. Idem ex aqua, quæ primò de
cidit ex deſtillatione halinitri, aluminiſque.
Senſim quoque mundantur, ſi radice ma
luæ aſſiduè fricentur. Et illud præſtantiſſi
mum, quòd mollitiem gingiuas non ero
dit, & dentes ob aſperitatem purgat, exper
tumque eſt. Cruſta panis tantum aduritur,
vt vertatur in carbones, deinde contuſa af
fricentur dentes, aquaque nitida lauentur.
Apium cùm multa alia ſint eo odoratiora,
oris fœtorem, ſiquid aliud, emendat: an
quia præter odoris magnitudinem, quo te
trum odorem obſcurat, vehementer dige
rit, & attenuat, hæretque multum ob pin
guedinem humidi? At maculas autem de
lendas faciei tartaro vtemur, lationibuſque
ex aqua maluæ, & in qua triticeum furfur
reſederit. Quæ ſplendorem afferunt ac nito
rem, ex oui candido, ex ſudore oui, aut flo
ribus maluæ, tum ſaccharo conſtant. Quæ
cunque etiam ſplendent, ex eo genere ſunt
vt argentum ſublimatum: ſed longè præ
ſtantius & innoxium talchum, ad fucum
faciendum, ſi præparetur quaſi natum. Quæ
manus expoliunt, molleſque faciunt, &
dealbant, vel fel bouis cum plurima aqua,
vel id excrementum quod ex martiacocta
vaſorum accidit ſimile vitro contritum, aut
ſapo ex oleo palmarum: mundant enim hæc
mirabiliter manus. Addunt alij communi
ſaponi iridis radicem contritam, alij con
chyliorum teſtas, alij ſepiæ cinerem: ſed
hæc experimento probata. Quæ autem la
bia, manuſque à ſciſſuris tuentur, & mol
liunt, odorémque bonum reddunt, pingue
dines ſunt, atque in eo genere odoratæ &
ſynceræ, quarum vſus commendatur. Ars
autem talis eſt. Pinguedini recenti quan
tum ponderis habet, atque inſuper dimi
dium amarici, maioranam vulgus vocat, aut
roſarum, aut myrti foliorum, aut cyperi
contundendo immiſce, & in paſtillos diui
de, recondéque mero ſpargens in vaſe con
cluſa in vmbra per horas 24. plus, minuſ
ve: inde aqua ſuperiniecta paſtillis coque
leniter, atque cola. Inde rurſus cùm dimi
dio maiore pondere eiuſdem odoratæ her
bæ qualiſcunque fuerit in mundo vaſe con
tuſam, & in fruſta diuiſam reponito, per
mittóque coniectam horis totidem. De
mùm fruſta collecta ſuperiniecta aqua co
quito, reponitóque colatam, denuò addens
odoratam herbam: ac id dum ter, quaterve
feceris, odorémque combiberit, quod puriſ
ſimum eſt, ſeruato, addens ſi libet garyo
phyllum, crocúmve, aut moſchum, aut
zibethum. Semper autem vino fruſta aſ
pergi debent eoque odorato, vt melius odo
rem pinguedo combibat. Aliter pinguedo
cum vino, cui odorata infuſa fuerint, ſæ
pius excoquitur, donec odorem ſuſceperit:
nam vinum celerius aqua, & odorem pro
prium pinguedinis tollit, & aromatum odo
re illam imbuit, & ne putreſcat aut ranci
da fiat, quod ( vt dixi ) vitium pinguedi
num proprium eſt, magis prohibet. Huius
generis eſt compoſitio pigmentariorum po
mata appellata, quæ molles manus reddit,
prohibet rugas, atque ſciſſuras in eis, tum
labis, & odorem bonum præſtat. Et ſca
biem pellit, maximè ſi ſtyrax, quam liqui
dam vocant, tertia ex parte addatur. Et in
vniuerſum omnibus cutis vitiis aptiſſima
eſt atque ob id maximo in vſu apud Italos.
Eius compoſitio, quæ præſtantiſſima eſt, ta
lis eſt: Pinguedinem ceruinam, ſuillæque
partem quartam, & medullæ cerui tan
tundem, miſcent: alij pro ceruina hœdi
nam ſubiiciunt, alij medullam prætermit
tunt. Has purgatas ab omni ſorde, pelli
culiſque vino albo lauant, exprimuntque
toties, donec vinum totum, & quicquid
eſt ſorditiei in eo auferatur, remaneatque
ſyncera pinguedo ſicca atque puriſſima. In
binas huius pinguedinis puræ libras addunt
Appianorum pomorum octo, decémve car
nem mundatam atque contuſam, garyo
phyllorum tenuium ſemunciam, nucis my
riſticæ vnciæ partem quartam, Indicæ ſpi
cæ grana ſex, aquæ roſaceæ optimæ libras
quatuor, coquantur lento igne omnia con
tecto vaſe, donec aqua fermè tota conſum
pta ſit, deinde colatam excipiunt vaſe aqua
roſacea ſæpiùs abluto, poſt addunt ceræ vn
cias quatuor candidæ atque puræ, olei amy
gdalini dulcis atque recentis vncias ſex: li
queſcunt omnia excolata excipiuntur vaſe
mundo, roſaceáque aqua ſæpius purgato.
Demùm vt coacta fuerit, ſæpius ac ſæpius
aqua roſacea moſcho addito, aliiſque odo
ratis aquis, ligneóque piſtillo diu agitatur
ac permiſcetur, donec odorem ſuauiſſimum
combibat, & vaſe vitreo in vmbra boreali
reponitur, ſeruaturque. Hæc igitur ſunt ve
lut exempla eorum, quæ ad decorationem
pertinent, nam de pilis eradicandis nuper
diximus, quare ad inſtitutum ordinem re
uertamur, de hiſque dicamus, in quibus,
magis, quàm mutilis natura aberrat.
Oris fœtori.
Maculis fa
ciei delendis.
ciei delendis.
Fuci.
Manus de
albantia.
Manus de
albantia.
Pinguedines
odoratæ quo
modo fiant.
odoratæ quo
modo fiant.
Pomata.
Ea autem ſunt monſtra.
Horum plura ſunt
genera, neque enim in ſpecies referuntur, quam
obrem in finitarum ſunt ſpecierum. Referunt in
Cracouia infantem natum cum promuſcide
naſi loco, oculis rotundis atque alatis, auri
bus aſininis, aliis duobus oculis ſupra vmbi
licum, cauda muris, ſed bifida, adeóque longa,
vt caput ſuperexcederet, manus pedéſque qua
ternis digitis, ad vnguem accipitris digitis
ſimillimis, ſed tres membranæ velut anſeri
ni colligabantur. Sub alis, & intra cubitos,
& ſupra genua ſingula capita canum pro
minebant, vt eſſent omninò numero ſex. Su
peruixiſſe tribus horis ferunt tam horrendum
monſtrum: adeò vt mirari minimè opus ſit,
quòd Pauſanias dicat, ſua ætate mulieres
monſtra peperiſſe Minotauro longè horri
biliora Sed tamen illud mirum eſt, quòd de
his tanquam de ſuperuicturis mentionem
fecerit: nam Minotaurus, ſi modò fabula non
eſt, quod magis reor, ſuperuixiſſe vſque ad
adultam fertur ætatem. In Moguntio quo-
genera, neque enim in ſpecies referuntur, quam
obrem in finitarum ſunt ſpecierum. Referunt in
Cracouia infantem natum cum promuſcide
naſi loco, oculis rotundis atque alatis, auri
bus aſininis, aliis duobus oculis ſupra vmbi
licum, cauda muris, ſed bifida, adeóque longa,
vt caput ſuperexcederet, manus pedéſque qua
ternis digitis, ad vnguem accipitris digitis
ſimillimis, ſed tres membranæ velut anſeri
ni colligabantur. Sub alis, & intra cubitos,
& ſupra genua ſingula capita canum pro
minebant, vt eſſent omninò numero ſex. Su
peruixiſſe tribus horis ferunt tam horrendum
monſtrum: adeò vt mirari minimè opus ſit,
quòd Pauſanias dicat, ſua ætate mulieres
monſtra peperiſſe Minotauro longè horri
biliora Sed tamen illud mirum eſt, quòd de
his tanquam de ſuperuicturis mentionem
fecerit: nam Minotaurus, ſi modò fabula non
eſt, quod magis reor, ſuperuixiſſe vſque ad
adultam fertur ætatem. In Moguntio quo-
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib