1circuitus, inferior autem integrum.
Ergo orbis ſuperior tanto tar
diùs mouetur ſole, quantum eſt id quod peragit polus ſine æquali
motu in orbe ſignorum, per motum circunducentis orbis ſuperio
ris in tempore dimidij circuitus. Inferior ergo cum moueatur du
plo uelociùs ſuperiore, ut dictum eſt, igitur duplo uelocius ſole, ni
ſi quantum eſt duplum motus poli ſuperioris per motum orbis
circunducentis.
diùs mouetur ſole, quantum eſt id quod peragit polus ſine æquali
motu in orbe ſignorum, per motum circunducentis orbis ſuperio
ris in tempore dimidij circuitus. Inferior ergo cum moueatur du
plo uelociùs ſuperiore, ut dictum eſt, igitur duplo uelocius ſole, ni
ſi quantum eſt duplum motus poli ſuperioris per motum orbis
circunducentis.
SCHOLIVM I.
Intelligo autem per arcum retro ceſſus non ſolum illum quo pla
neta retrocedit, nam hic eſt longè minor arcu proceſſus, ſed in quo
motus in æqualis eſt minor æquali, palam autem eſt hunc fore æ
qualem arcui uelocioris motus quàm ſit motus æqualis.
neta retrocedit, nam hic eſt longè minor arcu proceſſus, ſed in quo
motus in æqualis eſt minor æquali, palam autem eſt hunc fore æ
qualem arcui uelocioris motus quàm ſit motus æqualis.
SCHOLIVM II.
Cum ergo, dum erratica eſt in polo orbis ſuperioris, ibi quieſcat
motu eius, motu autem inferioris orbis uelociſsimè moueatur ſeu
progrediendo ſeu regrediendo motuque circulari, & tamen per re
ctam lineam, igitur uideretur quòd motus circularis partes poſſet
tranſire in rectum. Reſpondeo quòd ſufficit ſola inclinatio ob ma
gnitudinem anguli: nam dum ſydus transfertur extra centrum mo
tu orbis inferioris, mouetur uelociter quo ad angulum motu orbis
ſuperioris.
motu eius, motu autem inferioris orbis uelociſsimè moueatur ſeu
progrediendo ſeu regrediendo motuque circulari, & tamen per re
ctam lineam, igitur uideretur quòd motus circularis partes poſſet
tranſire in rectum. Reſpondeo quòd ſufficit ſola inclinatio ob ma
gnitudinem anguli: nam dum ſydus transfertur extra centrum mo
tu orbis inferioris, mouetur uelociter quo ad angulum motu orbis
ſuperioris.
Propoſitio centeſima ſeptuageſima quinta.
Cauſam uarietatis diametrorum ex ſuppoſitis concentricis de
monſtrare.
monſtrare.
In tribus ſuperioribus planetis & quibuſcunque ſtellis octaui or
bis manifeſtum eſt, quòd pars quæ reſpicit nos quantò remotior
fuerit à Sole, tanto magis illuminatur. Manifeſtum eſt etiam & expe
rimento & ratione, quòd illud quod magis lucet, & eſt illuminatum
à Sole in nocte, maius uidetur, ſicut etiam de facibus nocturnis. Et
rurſus, quod ſub ſtantia orbium circa loca quæ habentur pro polis
eſt denſior, & quod res in medio denſo apparent maiores, ſicut de
piſcibus in aqua, denarijs & baculis. Demonſtratum aunt eſt in præ
cedenti, quod quando ſtella fuerit in polo orbis ſuperioris, quòd
tunc maximè retrocedit, & ideò cum in tempore maximi retro ceſ
ſus ſit in oppoſito Solis dum tres ſuperiores ſunt in oppoſitu Solis,
multo maiores duabus ex cauſis eſſe uidentur, & iuxta proportio
nem propinquitatis ad Solem commutant quantitatem & tanto
minores apparent, quia non poſſunt, commutare formam, uelut Lu
na propter æqualitatem ſubſtantię & luminis proprij copiam, quę
non ſinit diſcerni uarietatem figurę. In Luna autem ſecus eſt, nam in